Swali
Je, Yesu ni kisasili? Je! Yesu ni nakala ya miungu ya kipagani ya dini nyingine za kale?
Jibu
Kuna idadi ya watu wanaodai kwamba akaunti za Yesu kama ilivyoandikwa katika Agano Jipya ni hadithi za uongo zilizokopwa kutoka kwa mantiki ya kipagani, kama vile hadithi za Osiris, Dionysus, Adonis, Attis, na Mithras. Madai ni kwamba hadithi hizi ni msingi wa hadithi sawa na Agano Jipya ya Yesu Kristo wa Nazareti. Kama Dan Brown anadai Da Vinci Code , "Hakuna kitu katika Ukristo ni ya asili."
Ili kugundua ukweli juu ya madai ambayo waandishi wa Injili wamekopwa kutoka kwa mithiolojia, ni muhimu (1) kupata historia nyuma ya madai, (2) kuchunguza maonyesho halisi ya miungu ya uwongo ikilinganishwa na Kristo, (3) kutoa uongo wowote wa kimantiki unaotengeneswa (4) tazama kwa nini Injili ya Agano Jipya ni maonyesho ya kuaminika ya Yesu Kristo wa kweli na wa kihistoria.
Madai ya kwamba Yesu alikuwa ni kisasili au kutia chumvi yaliyotokea katika maandiko ya wasomi wa Ujerumani wenye uhuru katika karne ya kumi na tisa. Wao kimsingi walisema kwamba Yesu hakuwa chochote zaidi kuliko nakala ya miungu maarufu ya kufa na kuongezeka kwa miungu katika maeneo mbalimbali-Tammuz huko Mesopotamia, Adonis huko Syria, Attis huko Asia Ndogo, na Horus huko Misri. Ya kumbuka ni ukweli kwamba hakuna vitabu vyenye nadharia hizi zilichukuliwa kwa uzito na wasomi wa siku hiyo. Kuthibitisha kwamba Yesu alikuwa Tammuz iliyerekebishwa, kwa mfano, ilikuwa imechunguzwa na wasomi wa kisasa na kuamua kuwa hayana msingi kabisa. Imekuwa hivi karibuni kuwa madai haya yamefufuliwa, hasa kutokana na kupanda kwa mtandao na usambazaji mkubwa wa habari kutoka kwa vyanzo visivyoweza kufikia.
Hii inatuongoza kwenye eneo lingine la uchunguzi-je, miungu ya kale ya kihistoria inajidhihirisha mtu wa Yesu Kristo? Kwa mfano, filamu ya Zeitgeist inafanya madai haya kuhusu mungu wa Misri Horus:
• Alizaliwa tarehe 25 Desemba ya bikira: Isis Maria
• Nyota huko Mashariki ikatangaza kuwasili kwake
• Wafalme watatu walikuja kuabudu "mwokozi" aliyezaliwa.
• Alikuwa mwalimu wa mtoto kwa umri wa miaka 12
• Katika umri wa miaka 30 alikuwa 'alibatizwa' na kuanza "huduma"
• Horus alikuwa na "wanafunzi" kumi na wawili
• Horus alisalitiwa
• Alisulubiwa
• Alizikwa kwa siku tatu
• Alifufuliwa baada ya siku tatu
Hata hivyo, wakati maandishi halisi kuhusu Horus yanapimwa kwa ufanisi, hii ndiyo tunayoiona:
• Horus alizaliwa kwa Isis; hakuna kutajwa katika historia ya yeye kuitwa "Maria." Aidha, "Maria" ni fomu yetu ya Angiliki ya jina lake halisi, Miryam au Miriamu. "Maria" haikuwa hata inatumika katika maandishi ya awali ya Maandiko.
• Isis hakuwa ni bikira; alikuwa mjane wa Osiris na mimba ya Horus na Osiris.
• Horus alizaliwa wakati wa mwezi wa Khoiak (Oktoba / Nov), sio Desemba 25. Zaidi ya hapo, hakuna kutajwa katika Biblia kuhusu tarehe halisi ya kuzaliwa kwa Kristo.
• Hakuna rekodi ya wafalme watatu waliotembelea Horus wakati wa kuzaliwa kwake. Biblia kamwe haisemi idadi halisi ya mamajusi waliokuja kumwona Kristo.
• Horus si "mkombozi" kwa njia yoyote; hakufa kwa mtu yeyote.
• Hakuna akaunti za Horus kuwa mwalimu kwa umri wa miaka 12.
• Horus "hakubatizwa." Hadithi pekee ya Horus ambayo inahusisha maji ni hadithi moja ambapo Horus alipasuliwa kwa vipande , na Isis akimwomba mungu wa mamba kumvua nje ya maji.
• Horus hakuwa na "huduma".
• Horus hakuwa na wanafunzi 12. Kwa mujibu wa hesabu za Horus, Horus alikuwa na miungu wa nne waliomfuata, na kuna dalili za wafuasi 16 wa wanadamu na idadi isiyojulikana ya wahunzi waliokuja vitani pamoja naye.
• Hakuna akaunti ya Horus kusalitiwa na rafiki.
• Horus hakufa kwa kusulubiwa. Kuna akaunti mbalimbali za kifo cha Horus, lakini hakuna hata moja yao anahusisha kusulubiwa.
• Hakuna akaunti ya Horus kuzikwa kwa siku tatu.
• Horus hakuwafufuliwa. Hakuna akaunti ya Horus kuja nje ya kaburi na mwili aliingia nao. Hadithi zingine zina Horus / Osiris akifufuliwa na Isis na kisha kuwa bwana wa wazimu.
Yesu pia anafananishwa na Mithras na wale wanadai kwamba Yesu Kristo ni kisasili. Maelezo yote ya hapo juu ya Horus yanatumika kwa Mithras (k.m., kuzaliwa na bikira, kusulubiwa, kufufuka kwa siku tatu, nk). Lakini hadithi ya Mithras kweli inasema nini?
Ikilinganishwa kwa upande kwa upande, Yesu na Horus hubeba kidogo, kama yoyote, ikiwa wanafafana sawa, sawa.
• Alizaliwa nje ya mwamba imara, sio kwa mwanamke yeyote.
• Alipigana kwanza na jua halafu ng'ombe wa kwanza, alidhani kuwa ni tendo la kwanza la uumbaji. Mithras aliuawa ng'ombe, ambayo ikawa ni msingi wa maisha kwa ajili ya jamii ya wanadamu.
-Kuzaliwa kwa Mithras kuliadhimishwa tarehe 25 Desemba, pamoja na msimu wa baridi.
• Hakuna kutajwa kwake kuwa mwalimu mkuu.
• Hakuna kutajwa kwa Mithras kuwa na wanafunzi 12. Hoja ya Mithras kuwa na wanafunzi 12 huenda ilitokea kwa sanamu ambayo Mithras alisungukwa na dalili kumi na mbili za zodiaki. Mathras hakuwa na kufufuka kwa mwili. Ijapokuwa, wakati Mathras alimaliza lengo lake hapa duniani alipelekwa binguni kwa farasi, akiwa hai na mzima. Mwaandishi wa kwanza wa kikristo aliandika kuhusu madhehebu ya Mithraic inayorejelea matukio ya kufufuka, lakini haya yalitokea vyema baada ya nyakati za Agano Jipya, kwa hiyo, kama kuna uandishi wowote ulifanyika,ni Mithraism aliiga wakristo.
Mifano Zaidi yaweza kutolewa ya Krishna, Attis, Dionysus, na miungu mingine ya kisasili, lakini matokeo ni sawa. Mwishowe, historia ya Yesu iliyoonyeshwa katika Biblia ni ya kipekee. Uiano unaodaiwa kati ya historia ya Yesu na historia ya kipagani ni ya kutiwa chumvi Zaidi. Zaidi, ingawa hadithi ya Horus, Mithras, na wengine kutaja ukirsto, kuna rekodi kidogo sana ya historia ya kabla ya mkristo kuamini hizo dini. Wengi wa waandishi wa kale juu ya dini hizi ni kati ya karne ya tatu nan ne baada ya Kristo. Kujifanya kuwa kabla-mkristo anaamini hizi dini (ambazo hazina rekodi) zilikuwa sawa kwa cheo- Imani ya mkristo ni ujinga. Ni sawa Zaidi kuhusisha usawa wowote kati ya hizi dini na ukristo kwa hizi dini kufuata mafudisho ya mkristo kuhusu Yesu.
Hii inatuelekeza kwa sehemu ingine ya kuangalia: makosa yenye mantiki yaliyosababishwa na wale wanadai kwamba ukristo ulikopwa kutoka kisasili cha dini za kipagani. Tutaangalia makosa mawili maalumu: kosa la uongo na kosa la maneno.
Kama kitu kimoja kitapita kingine, wengine wanatimiza kwamba kitu cha kwanza lazima ndicho kilisababisha cha pili. Hili ni kosa la uongo. Jogoo anaweza wika kabla ya jua kuchomoza kila asubuhi, lakini haimaanishi jogoo anasababisha jua kuchomoza. Ingawa mkristo wa awali anahesabu miungu ya kisasili inakaribia kufanana Kristo (na haziwezi), haimanishi walisababisha waandishi wa Injili walibuni Yesu wa uongo. Kufanya madai kama hayo ni kufanana na kusema kuwa mfululizo wa Televisheni Star Trek ilisababisha mpango wa Roketi Angani za NASA.
Kosa la maneno linatokea wakati maneno yanabadilishwa ili kuthibithisha hoja. Kwa mfano, filamu ya Zeitgeist yasema Horus "aliaza huduma yake," lakini neno huduma limebadilishwa. Horus hakuwa na "huduma" ya kweli- hakuna kitu kama hicho kwa huduma ya Kristo. Wale wanadai kuna uhusiano kati ya Mathras na Yesu wanaongea kuhusu "ubatizo" ambao ulianzisha mandhari kwa dini ya kishetani ya Mathras, lakini ilikuwa nini kwa kweli? Wakuhani wa Mithraic waweza kuwekwa kwa shimo, kuninginisha ndume juu ya shimo, na kupasua tumbo la ndume, kufunika maazilinzi kwa damu na pembe. Mazoezi kama hayo hayafanani kwa vyovyote vile na ubatizo wa mkristo- mtu kuenda chini ya maji (kuashiria kifo cha Kristo) na kutoka ndani ya maji (kuashiria kufufuka kwa Kristo). Lakini mawakili wa kisasili cha Yesu wanatumia neon sawa kwa kudanganya, "ubatizo," ili kuelezea kanuni sote kwa matumaini ya kuunganisha haya mawili.
Hii inatuleta kwa suala la ukweli wa Agano Jipya. Hakuna kazi ingine ya kale ambayo iko na ushahidi Zaidi kwa historia yake ya kweli kuliko Agano Jipya. Agano Jipya lina waandishi wengi (tisa), waandishi wazuri, na waandishi wa zamani kuliko nyakara yoyote ile ipo kuanzia ezi hizo. Hivyo, historia inashuhudia kwamba hawa waandishi walienda kwa vifo vyao wakidai kwamba Yesu amefufuka kutoka kwa wafu. Ingawa wengine wataweza kufa kwa uongo ambao wanafikiri ni ukweli, hakuna mtu atakayekufa kwa udanganyifu anaojua ni uongo. Fikiri kuhusu hili¬kama ungetishwa na kusulubuwa, vile desturi inasema ilifanyika kwa mtume Petro, nay ale yote ungefanya kuokoa maisha yako ni kutaja uongo ambao ulisema ukijua, ungefanya nini?
Kwa kuongezea, historia imetuonyesha kwamba inachukua angalau vizazi mbili kupita kabla ya kisasili kuingia kwa hesabu ya kihistoria. Hii ni kwa sababu, iwapo kuna mshahidi kwa tukio, makosa yaweza kataliwa na urembeshi wa kisasili yatafichuliwa. Injili sote za Agano Jipya ziliandikwa wakati wa mshahidi, na baadhi ya Barua zingine za Paulo zikiandikwa mapema kama 50 baada ya Yesu. Paulo anamhimiza moja kwa moja mshahidi wa wakati ule kithibithisha ushuhuda wake (1 Wakorintho 15:6).
Agano Jipya inathibithisha ukweli kwamba, katika karne ya kwanza, Yesu hakulinganishwa na mungu mwingine. Wakati Paulo alihubiri Athene, tabaka la wasomi wa mji huo wakasema, "Na baadhi ya Waepikureo na Wastoiko, wenye ujuzi, wakakutana naye. Wengine wakasema, Mpuzi huyu anataka kusema nini? Wengine walisema, Anaonekana kutangaza habari za miungu migeni, kwa maana alikuwa akihubiri habari za Yesu na ufufuo. Wakamshika, wakamchukua Areopago, wakisema, Je! Twaweza kujua maana ya elimu hii mpya unayoinena? Kwa maana unaleta mambo mageni masikioni mwetu, tutapenda kujua, basi, maana ya mambo haya."(Matendo 17:18-20). Kwa dhahiri, iwapo Paulo wangetumia hadithi za zamani za miungu mingine, Waathene hawangerejelea mafudisho yake kama "mpya" na "ajabu". Kama miungu ya kufa-na-kufufuka ilikuwa kwa wingi katika karne ya kwanza, kwa nini, wakati mtume Paulo alihubiri Yesu kufufuka kutoka kwa wafu, Waepikureo na Wastoiko hawakusema, "Ah, kama vile Horus na Mithras"?
Kwa kutimiza, madai kuwa Yesu ameiga miungu ya kisasili asili yake na waandishi ambao kazi zao zimeondolewa kwa hesabu na academia yana makossa ya kimadhiki, na haziwezi linganishwa na Injili ya Agano Jipya, ambayo imesimama takribani miaka 2000 ya ujunguzi mkali. Usambamba unaokiziwa kati ya Yesu na miungu mingine ilipotea wakati kisasili asili kilijunguzwa. Nandharia ya Yesu-ni-kisasili inategemea maelezo maalumu, maneno yaliyobadilishwa, na dhana za uongo.
Yesu Kristo ni wa pekee katika historia, na sauti Yake inainuka juu ya miungu yote ya uongo vile Anauliza swali ambalo mwishowe litatambua hatima ya mtu milele: "Unasema Mimi ni nani?"(Mathayo 16:15)
English
Je, Yesu ni kisasili? Je! Yesu ni nakala ya miungu ya kipagani ya dini nyingine za kale?
