Swali
Ni nini asili ya dini?
Jibu
Kutoka nyakati za kale, wanadamu wameangalia kote na juu yao na kujiuliza kuhusu anga, ulimwengu, na maana ya maisha. Tofauti na wanyama, wanadamu waliumbiwa haja ya ndani ya kutaka kuelewa jinsi tulivyofika hapa, kwa nini tuko hapa, na nini kinachotokea baada ya kufa. Adamu na Hawa walimjua Mungu binafsi (Mwanzo 3) na kusema juu yake (Mwanzo 4: 1). Watoto wao walileta dhabihu kwa Bwana (Mwanzo 4: 3-4). Na wakati wa wajukuu wao, "watu wakaanza kuita jina la Bwana" katika ibada ya ushirika (Mwanzo 4:26).
Katika historia yote na katika kila utamaduni, watu wameona haja ya kuabudu kile wanachokiona kuwa chanzo cha uzima. Biblia inaelezea ni kwa nini-tumeumbwa kwa mfano wa Mungu (Mwanzo 1:27), na Mungu ameweka milele mioyoni mwetu (Mhubiri 3:11). Tuliumbwa kuwa na uhusiano na Muumba wetu. Mila na mazoea ya dini ilianza kama mfano wa tamaa ya kiumbe kuonyesha nia ya kumwabudu Muumba.
Mwanabaolojia Julian Huxley alikataa kuwepo kwa dini na kuiita ujinga wa zamani na ushirikina: "Mungu ni matukio ya pembeni yaliyotokana na mageuzi." Kwa maneno mengine, mtu wa kale alijenga wazo la Mungu katika wakati wa kale, wa ushirikina, na ibada ya Mungu haina umuhimu katika jamii ya leo. Nadharia inayotokana na Nguvu ya Kubadilika inafikiri kwamba imani ya mtu kwa Mungu ilikuwa ya kwanza inavyoonekana katika miigizo, ibada ya kiroho, totemism, na uchawi. Si wasomi wote wamefikia hitimisho hili, hata hivyo. Mchungaji Wilhelm Schmidt anaonyesha ushahidi wa imani ya kimungu kuwa dini ya kwanza inayofanywa na wanaume na inatoa hoja nyingi za nguvu kama msaada. Mwanadamu alianza kwa imani katika Mungu mmoja, na kisha teolojia yake ikaanzisha imani ya miungu wengi.
Biblia inasema kwamba baada ya gharika Mungu alianzisha agano la masharti kati yake Mwenyewe na Nuhu na wazao wake (Mwanzo 9: 8-17). Watu hawakuitii amri ya Mungu ya kuenea na kuijaza dunia, na wakajenga jiji na kuanza kufanya mnara mkubwa. Mungu aliwachanganya lugha zao na kuwalazimisha kusambaratika (Mwanzo 11: 1-9). Baada ya wakati huo, dini nyingi za kidini zilijibuka duniani kote. Baadaye, Mungu alijitambulisha kwa Abramu na kuanzisha Agano la Ibrahimu (mwaka wa 2000 BC).
Baada ya Mungu kuikomboa Israeli kutoka utumwani Misri, aliwapa Agano la Musa na baadaye Agano la Daudi. Katika matukio yote haya, ni Mungu ambaye alifikia chini kwa watu wake, akiwavuta katika uhusiano na Yeye. Hili ni la pekee katika historia ya dini za ulimwengu.
Kwa mjibu wa Ukristo, Mungu Mwenyewe alikuwa na wajibu wa kuanzisha Agano Jipya-ahadi isiyo na masharti kwa Israeli wasioaminifu ili kusamehe dhambi zake kwa misingi ya neema safi, isiyostahili kwa njia ya dhabihu ya Masihi. Sura hii mpya pia ilifungua njia kwa Wayahudi kuokolewa. Katika yote haya, ni Mungu anayeanzisha uhusiano. Dini ya Kibiblia inategemea ukweli kwamba Mungu alitufikia chini; sio jaribio la mwanadamu kumfikia Mungu. Dini ya Kibiblia ni jibu kwa yale ambayo Mungu ametufanyia, sio kanuni ya maadili ambayo tunapaswa kumfanyia Mungu.
Sababu moja ya ni kwani tuna dini nyingi sana ni udanganyifu uliowekwa kwa wanadamu na adui wa roho zetu, ambaye hutafuta utukufu na ibada mwenyewe (2 Wakorintho 4: 4, 1 Timotheo 4: 1). Sababu nyingine ni tamaa ya kibinadamu ya kuelezea yenye hayajaelezwa na kutengeneza utaratibu wa machafuko. Dini nyingi za kipagani za mapema zilifundisha kwamba, ili kuzuia msiba usiwafikie, walihitaji kupendeza miungu yao havifu. Kupitia karne nyingi, mara nyingi dini imechukuliwa mateka na wafalme na watawala ili kuwaweka watu wao katika mfumo "kanisa" uongozao na serikali.
Dini ya kweli ambayo Mungu alianzisha maelfu ya miaka iliyopita na Israeli ilielezea Masihi aliyekuja ambaye angewapa njia ya kuwa watu wote wapatanishwe na Muumba wao. Baada ya Kristo kuja, Ukristo ulienea kwa neno la kinywa punde tu wanafunzi wa Yesu walichukua injili kwa ulimwengu na Roho Mtakatifu akabadili maisha. Neno la Mungu pia lilihifadhiwa kwa kuandikwa na linapatikana hii leo duniani kote katika Biblia.
English
Ni nini asili ya dini?