Swali
Je! Ni dhambi ya kushiriki, kupakua, au kufuatisha vifaa vyenye haki (muziki, sinema, programu) kwenye mtandao?
Jibu
Kusakinisha nyenzo haijawahi kuwa rahisi. Kwa mfinyo wa kipanya-au kushinikiza kinakilishi au ya skana -tunaweza kunakili na kusambaza vifaa vya elektroniki na vichapishaji. Unakilishi na matumizi ya nyenzo za mtu mwingine ni kawaida sana, lakini, isipokuwa tulipata ruhusa ya kufanya hivyo, basi si sawa.
Biblia inatuambia kwamba tunapaswa kutii sheria za serikali tunayoishi chini yake (Warumi 13: 1-7). Hiyo ni mojawapo ya masuala muhimu hapa. Mungu ametuamuru kuitii mamlaka ya serikali. Nafasi tuliyo nayo tu ya kutotii mamlaka ni ikiwa wanadai kwamba tusitii kitu ambacho Mungu ameamuru (Matendo 5:29). Kwa sababu ya sheria za hakimiliki, ni kinyume cha sheria kupakua, kufuatisha, au kushiriki vifaa vya hakimiliki bila kibali cha msanii / mwandishi / mchapishaji. Kwa kuwa Mungu anatuamuru tuiitii sheria, mazoezi ya uharamiaji wa mtandao wa digital ni dhambi ambako ni kinyume cha sheria. Karibu mwaka wa 2000, Napster alifungua mlango wa suala la hakimiliki la mtandao na hatimaye alikabiliwa na mashtaka yaliyosababisha kusitishwa kwa tovuti na kufilisika. Ingawa matokeo ya uharamia wa tovuti ni wazi, bado kuna maeneo mengi ya kugawana mafaili ambayo huwawezesha watu kuendelea kuingiza vifaa vya hakimiliki. Kutokana na mashtaka, maeneo mengi yanahitaji ada kwa ajili ya kupakuliwa kwa muziki na sinema na kuzuia uwezo wa kushiriki hizi mifukuo na wengine.
Lakini suala la kuiga na kugawana nyenzo za hakimiliki ni zaidi ya jambo la kisheria. Kuna mambo adili na maadili, pia. Kuchukua mali ya mtu mwingine bila ruhusa ni kuiba na mali ya kiakili bado ni mali. Mwandishi wa nyimbo aliyefanya kazi kuzalisha wimbo amepata fidia, kwa sababu "mfanyakazi anastahili mshahara wake" (Luka 10: 7). Wakati wimbo unapochapishwa na kupewa mtu mwingine, hiyo ni uuzaji wa chini kidogo ambao inaweza kufanywa. Msanii hupoteza asilimia ndogo ya mishahara aliyopata. Kanuni hiyo hiyo ina kweli kwa kuharamia filamu, kupiga chapa nakala ya kucheza, kubadilishana somo la shule za Jumapili, na kueka programu.
Mkristo hapaswi kamwe kutamani kuiba mali ya wengine-lakini hicho ndicho kinachotokea tunapopakua nyimbo bila idhini ya mchapishaji. Huduma ya Kikristo haipaswi kamwe kulazimisha mtu awafanyie kazi bila malipo-lakini hiyo ndiyo hali wakati kanisa linachapisha nakala au karatasi ya muziki bila idhini. Kisheria na kimaadili, tunapaswa kufuata sheria za hakimiliki na kutoa fidia kwa watunzaji wa kazi tunayotumia.
English
Je! Ni dhambi ya kushiriki, kupakua, au kufuatisha vifaa vyenye haki (muziki, sinema, programu) kwenye mtandao?
