Swali
Je! Dhiki kuu ni nini?
Jibu
Dhiki ni kipindi cha wakati ujao ambapo Bwana atatimiza angalau mambo mawili ya mpango wake: 1) Atakamilisha nidhamu Yake kwa taifa la Israeli (Danieli 9:24), na 2) Atawahukumu wasioamini, wenyeji wa dunia wasiomcha Mungu (Ufunuo 6-18). Urefu wa Dhiki ni miaka saba. Hii imedhamiriwa kwa kuelewa wiki sabini za Danieli (Danieli 9: 24-27; pia tazama nakala juu ya Dhiki). Dhiki Kuu ni nusu ya kipindi cha mwisho cha dhiki, miaka mitatu na nusu kwa urefu. Kinatofautishwa kutoka kipindi cha Dhiki kwa sababu Mnyama, au Mpinga Kristo, atafunuliwa, na ghadhabu ya Mungu itaongezeka sana wakati huu. Kwa hivyo, ni muhimu katika hatua hii kusisitiza kwamba Dhiki na Dhiki Kuu sio visawe. Katika eskatologia (kujifunza mambo ya baadaye), Dhiki inahusu kipindi kamili cha miaka saba hili hali "Dhiki Kuu" inahusu nusu ya pili ya dhiki.
Ni Kristo Mwenyewe ambaye alitumia maneno "Dhiki Kuu" kurejelea nusu ya mwisho ya Dhiki. Katika Mathayo 24:21, Yesu anasema, "Kwa kuwa wakati huo kutakuwapo na dhiki kubwa, ambayo haijatokea namna yake tangu mwanzo wa ulimwengu hata sasa, wala haitakuwapo kamwe." Katika aya hii Yesu akirejelea tukio la Mathayo 24:15, ambalo linaelezea ufunuo wa machukizo ya uharibifu, huyo mtu pia anajulikana kama Mpinga Kristo. Pia, Yesu katika Mathayo 24: 29-30 anasema, "Lakini mara, baada ya dhiki ya siku zile. . . Mwana wa Adamu ataonekana mbinguni; ndipo mataifa yote ya ulimwengu watakapoomboleza, nao watamwona Mwana wa Adamu akija juu ya mawingu ya mbinguni pamoja na nguvu na utukufu mwingi." Katika kifungu hiki, Yesu anafafanua Dhiki Kuu (v.21) kama mwanzo na ufunuo wa machukizo ya uharibifu (v.15) na kuishia na kuja kwa pili kwa Kristo (mstari wa 30).
Vifungu vingine vinavyotaja Dhiki Kuu ni Danieli 12: 1b, ambayo inasema, "Na kutakuwa na wakati wa taabu, mfano wake haukuwapo tangu lilipoanza kuwapo taifa hata wakati uo huo." Inaonekana kwamba Yesu alikuwa akinukuu mstari huu alipozungumza maneno yaliyoandikwa katika Mathayo 24:21. Pia akirejelea Dhiki Kuu ni Yeremia 30: 7, "Ole! Maana siku ile ni kuu, hata hapana inayofanana nayo, maana ni wakati wa taabu yake Yakobo, lakini ataokolewa nayo." Maneno "taabu yake Yakobo" inahusu taifa la Israeli, ambalo litaathiriwa na mateso na maafa ya asili vile hayajawahi kuonekana.
Kuzingatia habari Kristo alitupa katika Mathayo 24: 15-30, ni rahisi kuhitimisha kwamba mwanzo wa Dhiki Kuu ina mengi ya kufanya na machukizo ya uharibifu, hatua ya Mpinga Kristo. Katika Danieli 9: 26-27, tunapata kwamba mtu huyu atafanya "agano" (mkataba wa amani) na ulimwengu kwa miaka saba ("wiki" moja; tena, ona nakala juu ya dhiki). Nusu ya njia ya kipindi cha miaka saba- "katikati ya juma" — tunaambiwa mtu huyu atavunja agano aliyoifanya, kusimamisha dhabihu na sadaka ya nafaka, ambayo inazungumzia hasa matendo yake katika hekalu iliyojengwa ya baadaye. Ufunuo 13: 1-10 inatoa ufafanuzi zaidi kuhusu vitendo vya Mnyama, na muhimu tu, pia inathibitisha urefu wa muda atakuwa kwa uongozi. Ufunuo 13: 5 inasema atakuwa kwa uongozi kwa miezi 42, ambayo ni miaka mitatu na nusu, urefu wa Dhiki Kuu.
Ufunuo hutupa habari zaidi juu ya Dhiki Kuu. Kutoka Ufunuo 13 wakati Mnyama hufunuliwa hadi Kristo atakaporudi katika Ufunuo 19, tunapewa picha ya ghadhabu ya Mungu duniani kwa sababu ya kutoamini na uasi (Ufunuo 16-18). Pia ni picha ya jinsi Mungu anavyowaadhibu na wakati huo huo kuwalinda watu wake Israeli (Ufunuo 14: 1-5) mpaka atakapohifadhi ahadi yake kwa Israeli kwa kuanzisha ufalme wa kidunia (Ufunuo 20: 4-6).
English
Je! Dhiki kuu ni nini?
