Swali
Je, Imani mpya halisi ni nini?
Jibu
Imani halisi mpya ni harakati ya kidini ambayo ilianza baada ya Vita Kuu vya kwanza vya Dunia kama majibu dhidi ya mawazo yaliyoshindwa ya uprotestanti karamu. Ilianzishwa hasa na wanateolojia wa Uswisi Karl Barth na Emil Brunner. Wengine waliiita "Imani mpya halisi" kwa sababu waliiona kama ufufuo wa teolojia iliyobadilishwa. Imani mpya halisi inatofautiana na Imani ya "kale" katika maoni yake ya Neno la Mungu na dhambi.
Mtazamo wa Imani halisi unaamini kwamba Biblia ni Neno la Mungu lililofunuliwa, lililopewa na uongozi wa Mungu. Kwa msukumo, kwa maneno na mitambo, inamaanisha kwamba Roho Mtakatifu alikuwa katika udhibiti kamili wa mwandishi wa Biblia, kwa pengine kusema kwa maneno kila kitu alichokuwa akiandika au kutumia mtu kama chombo cha kufanyia kazi. Mafundisho haya ya msukumo huja kwa hitimisho la mantiki kwamba maandiko ya awali hayakuwa na hitilafu au kinyume. Biblia ni ufunuo kamili na wa kutosha wa Mungu. Vifungu viwili vinavyounga mkono mtazamo huu ni 2 Timotheo 3:16-17 na 2 Petro 1:20-21.
Imani mpya halisi inafafanua Neno la Mungu kama Yesu (Yohana 1:1) na inasema kwamba Biblia ni tafsiri tu ya mwanadamu ya vitendo vya Neno. Kwa hiyo, Biblia haiongozwi na Mungu, na, kuwa hati ya binadamu, sehemu mbalimbali zake zinaweza kuwa si kweli. Mungu alisema kwa njia ya "historia ya ukombozi," na anaongea sasa kama watu "kukutana" na Yesu, lakini Biblia yenyewe sio ukweli halis.
Imani mpya halisi inafundisha kwamba Biblia ni chombo cha ufunuo, hili hali Imani halisi inaamini kuwa ni ufunuo. Hiyo ina maana kwamba, mwanateolojia wa Imani mpya halisi, ufunuo inategemea uzoefu (au tafsiri binafsi) ya kila mtu. Biblia "inakuwa" tu Neno la Mungu wakati Mungu anatumia maneno yake kumwelekeza mtu kwa Kristo. Maelezo ya Biblia si muhimu kama kuwa na maisha yaliyobadilika ukikutana na Yesu. Ukweli hivyo unakuwa uzoefu wa fumbo na hayaelezeki kwa uhakika katika Biblia.
Mtazamo wa Imani mpya halisi kwa dhambi ni kwamba ni kukataa jukumu letu kumtendea mtu mwenzako mema. Matokeo ya dhambi ni kudhalilisha, ikiambatana na ukosefu wa huruma, ukosefu wa msamaha, upweke, na matatizo mengi ya kijamii. Wokovu huja kwa wale ambao wana nafsi ya kukutana na Kristo-hakuna kukubalika kwa seti ya ukweli ni lazima. Imani mpya halisi inaweka msisitizo juu ya kazi ya kijamii na wajibu wetu wa maadili ya kupenda wengine.
Imani mpya halisi imesababisha matawi machache ya kuhifadhi ya makanisa ya Presbyterian na Kilutheri huko Marekani, pamoja na madhehebu mengine. Ingawa kusudi lake la asili, kutoa mbadala zaidi ya kibiblia kwa msimamo, ni kustahili, mafunzo ya Imani mpya halisi hata hivyo hubeba hatari za asili. Wakati wowote kwamba ukweli unatambulika kulingana na kile kinachohusiana na uzoefu wangu, uwezekano wa Imani kwamba maarifa na maadili ni mambo ya mpito yanayotawaliwa na uwezo wa ubongo na wakati ipo. Mafundisho yoyote ambayo yanaona Biblia kama hati kamili ya binadamu yenye makosa inaondoa msingi halisi wa Ukristo wa kibiblia.
Hatuwezi kuwa na maisha yaliyobadilika kwa "kukutana" na Yesu bila kuamini baadhi ya ukweli ulioonyeshwa katika Biblia. "Basi Imani, chanzo chake ni kusikia; na kusikia huja kwa neno la Kristo" (Warumi 10:17). Maudhui ya imani yetu ni kifo na ufufuo wa Kristo (1 Wakorintho 15:3-4).
Wanafunzi "walikutana" na Yesu katika Luka 24. Wanafunzi awali walitafsiri vibaya tukio hili, hata hivyo: "Wakashituka, wakaogopa sana, wakidhani ya kwamba wanaona roho" (mstari wa 37). Haikuwa mpaka Yesu alipowaambia ukweli (kwamba alikuwa amefufuliwa kimwili) kwamba walifahamu ukweli wa hali hiyo. Kwa maneno mengine, tunahitaji kukutana na Yesu, lakini pia tunahitaji kuwa na kutafsiriwa wa kukutana huo na ukweli wa Neno la Mungu. Vinginevyo, uzoefu unaweza kutupoteza.
Yuda 1:3 inatuambia "mwishindanie Imani waliyokabidhiwa watakatifu mara moja tu." Imani ilikabidhiwa kwetu kupitia Biblia, Neno la Mungu lililoandikwa. Hatupaswi kuaibisha ukweli ambao Mungu amesema kwa nguvu na kwa ukamilifu katika Neno Lake.
English
Je, Imani mpya halisi ni nini?
