Swali
Ninawezaje kuongeza ufahamu wangu wa kiroho?
Jibu
Utambuzi hufafanuliwa kama "ubora wa kuwa na uwezo wa kushika na kuelewa kisicho wazi; kitendo cha kutambua kitu; nguvu ya kuona kile ambacho hakitambuliki kwa akili ya kawaida." Ufafanuzi pia unasisitiza usahihi, kama katika "uwezo wa kuona ukweli." Utambuzi wa kiroho ni uwezo wa kuelezea tofauti kati ya ukweli na makosa. Ni msingi wa kuwa na hekima.
Hoja na mijadala kuhusu ukweli wa kiroho kwa sababu si wazi. Yesu, akiwaambia wanafunzi Wake kuhusu Mafarisayo, akasema, "Ninyi mmejaliwa kuzijua siri za ufalme wa mbinguni, bali wao hawakujaliwa" (Mathayo 13:11). Shetani "amepofusha fikira zao wasioamini" (2 Wakorintho 4:4), hivyo Mungu lazima atoe nuru juu ya akili ya binadamu ili kutuwezesha kuelewa ukweli. Haiwezekani kupata hekima bila Mungu. Anatoa ufahamu au anaichukua (Ayubu 12:19-21).
Wengine wamefafanua kimakosa utambuzi wa kiroho kama ufahamu unaopeanwa na Mungu wa uovu au uwepo wa wema wa kiroho — uwezo wa kujua ikiwa pepo yupo ndani ya chumba. Wakati watu wengine wanaweza kuwa na uwezo huu, sio maana ya kibiblia ya ufahamu. Utambuzi wa kiroho hatimaye inahusiana na hekima na uwezo wa kutofautisha ukweli kutoka kwa kosa.
Hekima ni ya mfano wa binadamu katika Mithali 1 na inaelezwa kama mtu ambaye tunaweza "kujua" (mstari wa 20-33). Biblia inasema kwamba Yesu Kristo ni "hekima kutoka kwa Mungu" (1 Wakorintho 1:30). Kwa hivyo, hekima, au ufahamu wa kiroho, ni kitu kinachokuja kutokana na kumjua Yesu Kristo. Njia ya ulimwengu ya kupata hekima ni tofauti na njia ya Mungu. Wanafunzi wa ulimwengu wanapata ujuzi na kutumia sababu ya maarifa kutatua matatizo, kujenga majengo na kuumba falsafa. Lakini Mungu hafanyi ujuzi wa Mwenyewe kupatikana kwa njia hizo. 1 Wakorintho 1:18-31 inasema "hekima ya wenye busara" inakabiliwa na Mungu ambaye hutoa hekima kwa "wapumbavu" na "wadhaifu" kwa njia ya uhusiano na Yesu Kristo. Kwa njia hiyo, "mwenye mwili awaye yote asije akajisifu mbele Yake" (aya ya 29). Tunapaswa kujifunza utambuzi wa kiroho kwa kumjua.
Sio vibaya kuwa na ujuzi au kuwa na elimu, na sio vibaya kutumia sababu na mantiki kutatua matatizo. Hata hivyo, ufahamu wa kiroho hauwezi kupatikana kwa njia hiyo. Lazima itolewa kwa ufunuo wa Yesu Kristo kwa muumini, na kisha kuendelezwa kwa njia ya mafunzo katika haki (Waebrania 5:14) na sala (Wafilipi 1:9). Waebrania 5:11-14 inaonyesha jinsi ufahamu wa kiroho unavyojengwa. Mwandishi anaongea kwa wale ambao wamekuwa "wafifu wa kusikia," kumaanisha wao wameanguka nje ya kufanya mazoezi imara ya utambuzi wa kiroho. Mwandishi wa Waebrania anawaambia kuwa kila mtu anayeishi kwa "maziwa" (badala ya "chakula kilicho imara" kinachotamaniwa na watu wazima) hana ujuzi katika neno la haki; hata hivyo, Mkristo mwenye amekomaa "amefundishwa na mazoezi ya kutosha ya kutofautisha mema kutoka kwa maovu." Misingi, kwa mujibu wa kifungu hiki, ni kupata ujuzi katika Neno la Mungu (ambalo tunaelezea haki) na "mazoezi ya imara" (tunapata uzoefu).
Hivyo, mtu huongezaje ufahamu wa kiroho? Kwanza, kutambua kwamba Mungu ndiye peke yake ambaye anaweza kuongeza hekima, omba kwa ajili yake (Yakobo 1:5; Wafilipi 1:9). Kisha, kujua ujuzi wa kutofautisha mema na uovu huja kwa mafudisho na mazoezi, enda kwa Biblia ili kujifunza ukweli na, kwa kutafakari juu ya Neno, kuimarisha ukweli.
Wakati benki inaajiri mfanyakazi, anafundishwa kutambua bili za bandia. Mtu anaweza kufikiri kuwa njia bora ya kutambua bandia itakuwa kujifunza bandia mbalimbali. Tatizo ni kwamba bandia mpya zinatengenezwa kila siku. Njia bora ya kutambua bili za bandia ni kuwa na ujuzi wa juu sana wa kitu halisi. Baada ya kujifunza bili halisi, wahudumu wa benki hawapumbazwi wakati bandia inakuja. Ujuzi wa ukweli huwasaidia kutambua uongo.
Hii ndio Wakristo wanapaswa kufanya ili kuendeleza ufahamu wa kiroho. Lazima tujue sahihi kabisa kwamba, wakati uongo unaonekana, tunaweza kuitambua. Kwa kujua na kuitii Neno la Mungu, "tutakufundishwa kwa mazoezi imara ili kutofautisha mema kutoka kwa mabaya" (Waebrania 5:14). Tutajua tabia na mapenzi ya Mungu. Huu ni moyo wa ufahamu wa kiroho — kuwa na uwezo wa kutofautisha sauti ya ulimwengu kutoka kwa sauti ya Mungu, kuwa na maana ya kwamba "hii ni sawa" au "hii ni mbaya." Utambuzi wa kiroho hupunguza majaribu na inatuwezesha "kuchukia lililo ovu, kuambatana na lililo jema"(Warumi 12:9).
English
Ninawezaje kuongeza ufahamu wangu wa kiroho?
