Penjo
Be Nyasaye nitie? Ere kaka anyalo ng’eyo gi adiera ni Nyasaye nitie?
Duoko
Wang’eyo ni Nyasaye nitie nikech osefwenyorenwa e yore adek: e chwech, ei Wachne kendo ei Wuode, Yesu Kristo.
Ranyisi ma neno ma yot kuom gik ma ochweyo. “Chakre chwech piny, dhano osebedo kong’eyo ni Nyasaye nigi teko mochwere, kendo ni en Nyasaye adier. Kata obedo ni gik ma nyiso ni en Nyasaye ok nyal nenore, to ing’eyogi kuom gik ma osechweyo. Kamano dhano ok nyal wuondore ni kiagi” (Jo-Rumi 1:20). “Mano kaka polo nyiso duong’ mar Nyasaye! Onyiso ratiro gik ma Nyasaye osechweyo.” (Zaburi 19:1).
Ka poni ayudo saa ma itweyo e lwedo e chuny pap, ok dakaw ni ne “oyudore” ayuda ka onge kuma oaye kata ni osebet kanyo nyaka nene. Ka luwore gi chwech mare, abiro kawo ni en gi jachwech ma ne ochweye. To nitie chwech maduong’ moloyo kendo ma olos kare moloyo e piny ma olworowa. Kaka wapimo sa ok othenore kuom seche ma itweyo e lwedo, to ka luwore gi tij lwedo mar Nyasaye—rudruok ma pile mar piny (gi gima nitie gi teko magolo rieny mar chieng’ gi ler mag atom mag cesium 133). Piny ma ngima nyiso chwech ma lich, kendo ochung’ ni Jachwech Miwuoro.
Ka ayudo ote mopand, anyalo dwaro ng’at ma elo gik mopandgo mondo oyawe owinjre. Anyalo kawo ni nitie ja-or ote ma riek, ng’ato ma ne ochweyo chik ma pando oteno. “Chik” mar DNA ma wating’o e nyiriri mag dendwa ogajore ma rom nadi? Donge gajruokne gi tiend DNA nyiso ni nitie Ja-ndiko Ma riek ma ne ochike?
Ok en mana ni Nyasaye oloso piny e yo mogajore kendo ma jaber; oketo bedo gi paro ma nyaka chieng’ e chuny ng’ato ka ng’ato (Eklesiastes 3:11). Oganda mar dhano nigi ng’eyo ma iye ni ngima okalo ma inenoni, ni nitie ngima ma ni malo moloyo ma timore pile e pinyni. Ng’eyowa mar bedo nyaka chieng’ nyisore e yore ariyo: loso chik gi dend.
Kidieny ka kidieny mar dongruok e kuonde duto mag ngima ma osekalo ne othulo chike moko mag timbe, ma nyalo buoga ng’ato gi kaka gichal e kido gi timbe mopogore. Kuom ranyisi, hera mowinjoje oting’ malo e piny duto, ka tim mar miriambo to okwed kuonde duto e piny. Timbegi ma itimo gi ji duto—ng’eyo ber gi rach mar piny ngima—siemonwa ni nitie Wuon Timbe Maduong’ mane omiyowa paro ma chal kamago.
E yo ma chal kamano,ji ma nitie e piny ngima, kata gin jo-kido gi timbe mage, gisebedo ka giloso kido mar dend. Gima gidendo nyalo bedo ni opogore, to bedo ni gintie gi paro ni nitie “teko ma malo” en achiel kuom gima miyo dhano en kaka entie. Gima dhirowa ni nyaka wadend yie gi adiera mar kaka Nyasaye ne ochweyowa e “kite owuon” (Chkruok 1:27).
Nyasaye bende ofwenyorenwa ka luwore gi Wachne ei Muma. Ei Muma duto, bedo mar Nyasaye okaw ka adiera ma nyisore kende (Chakruok 1:1; Wuok 3:14). Ka ne Benjamin Franklin ondiko bug ngimane, ok ne oketho sa ka onyiso ni entie. Kamano bende, Nyasaye ok keth seche ma ng’eny e buge konyiso ni entie. Kido mar Muma mar loko ngima, ratirone gi hono ma ne oluwore gi ndiko mare onego orom dwaro none moloyo.
Yo mar adek ma ne Nyasaye ofwenyore en kokalo kuom Wuode, Yesu Kristo (Johana 14:6-11). “Kar chakruok, Wach ne nitie: Wach ne ni kod Nyasaye, kendo Wach ne en Nyasaye. Waseneno duong’ mare, duong’ mar En gi En kende ma ne oa kuom Wuoro, kopong’ gi ng’wono gi adiera” (Jo-Kolosai 2:9).
Ei ngima Yesu mopong gi wuoro, ne orito chike duto mag Muma Machon e yo mowinjore kendo ne ochopo koro ma ne ogol kuom Mesia (Mathayo 5:17). Ne otimo timbe ma ok kwanre mag kecho ji gi hono e lela mondo onyis adiera mar otene kendo ogol nende mar bedo Nyasaye (Johana 21:24-25). Kaeto ndalo adek bang’ gure,ne ochier oa kuom joma otho, adiera ma ne othen gi miche mag joneno ma ne onene gi wang’gi (1 Jo-Korintho 15:6). Gik mokan mag ndalo mokalo ng’eny gi “ranyisi” ma nyiso ng’ama Yesu en. Kaka ne Jaote Paulo owacho, gini “ok ne otimore ling’ling’” (Tich Joote 26:26).
Wang’eyo ni ndalo duto joma nigi kiawa gi achaye nyaka bedie ma nitie gi pachgi giwuom e wi Nyasaye kendo gibosomo ranyisigi kaka owinjore. Kendo jomoko bende biro betie ma kata igol ranyisi ma rom nadi ok gibiyie (Zaburi 14:1). Duto dok mana e yie (Jo-Hibrania 11:6).
English
Be Nyasaye nitie? Ere kaka anyalo ng’eyo gi adiera ni Nyasaye nitie?