प्रश्नः
जेईडीपी सिद्धांत काय आहे?
उत्तरः
थोडक्यात, जेईडीपी सिद्धांत सांगतो की पवित्र शास्त्राची पहिली पाच पुस्तके, उत्पत्ति, निर्गम, लेवी, गणना आणि अनुवाद, संपूर्णपणे मोशेने लिहिली नव्हती, जो ई.स. पू. 1400 मध्ये मरण पावला, परंतु मोशे नंतर ते भिन्न लेखक/संकलक यांनी देखील लिहिले आहे. सिद्धांत या वस्तुस्थितीवर आधारित आहे की पेंटाट्यूकच्या वेगवेगळ्या भागांमध्ये देवासाठी वेगवेगळी नावे वापरली जातात आणि भाषिक शैलीमध्ये शोधण्यायोग्य फरक आहेत. जेईडीपी सिद्धांताची अक्षरे चार कथित लेखकांसाठी आहेत: लेखक जो देवाच्या नावासाठी यहोवाचा वापर करतो, लेखक जो देवाच्या नावासाठी एलोहिम वापरतो, अनुवादचा लेखक आणि लेवीयचा याजकीय लेखक. जेईडीपी सिद्धांत पुढे सांगतो की पेंटाट्यूकचे वेगवेगळे भाग इ.स.पू. चौथ्या शतकात, शक्यतो एज्राद्वारे संकलित केले गेले होते.
तर, एका लेखकाने लिहिलेल्या पुस्तकांमध्ये देवाची वेगवेगळी नावे का आहेत? उदाहरणार्थ, उत्पत्ती अध्याय 1 एलोहिम हे नाव वापरते तर उत्पत्ती 2 अध्याय यहोवा हे नाव वापरते . पेंटाट्यूकमध्ये असी उदाहरणे बरेचदा आढळतात. उत्तर सोपे आहे. मोशेने एक मुद्दा मांडण्यासाठी देवाची नावे वापरली. उत्पत्तीच्या 1 ल्या अध्यायात, देव एलोहिम आहे जो शक्तिशाली निर्माता देव आहे. उत्पत्ती अध्याय 2 मध्ये, देव परमेश्वर आहे, वैयक्तिक देव ज्याने मानवजातीची निर्मिती केली आणि त्याच्याशी संबंधित आहे. हे वेगवेगळ्या लेखकांकडे निर्देशित करत नाही तर एका लेखकाकडे देवाच्या विविध नावांचा वापर करून एखाद्या मुद्द्यावर जोर देण्यासाठी आणि त्याच्या चारित्र्याच्या विविध पैलूंचे वर्णन करण्यासाठी निर्देशित करते.
वेगवेगळ्या शैलींबद्दल, जेव्हा लेखक इतिहास (उत्पत्ति) लिहित असतो, कायदेशीर नियम (निर्गम, अनुवाद) लिहित असतो आणि यज्ञ पद्धतीचे गुंतागुंतीचे तपशील (लेवीय) लिहित असतो तेव्हा लेखकाची शैली वेगळी असावी अशी आपण अपेक्षा करू नये काय? जेईडीपी सिद्धांत पेंटाट्यूचमध्ये स्पष्ट करण्यायोग्य फरक घेतो आणि एक विस्तृत सिद्धांत शोधतो ज्याला वास्तवाचा किंवा इतिहासाचा कोणताही आधार नाही. कोणताही जे, ई, डी किंवा पी दस्तऐवज कधीच सापडला नाही. कोणत्याही प्राचीन यहुदी किंवा ख्रिस्ती विद्वानाने असे दस्तऐवज अस्तित्वात असल्याचे संकेत दिले नाहीत.
जेईडीपी सिद्धांताविरूद्ध सर्वात शक्तिशाली युक्तिवाद स्वतः पवित्रशास्त्र आहे. येशू, मार्क 12:26 मध्ये म्हणाले, “पण मेलेल्यांविषयी सांगायचे म्हणजे ते उठवले जातात ह्या मुद्द्यावर मोशेच्या ग्रंथात झुडपाच्या प्रकरणात तुम्ही हे वाचले नाही काय की, देवाने मोशेला म्हटले, ‘मी अब्राहामाचा देव, इसहाकाचा देव व याकोबाचा देव आहे?’” म्हणून, येशू स्पष्टपणे सांगतात की मोशेने निर्गम 3:1-3 मध्ये जळणाऱ्या झाडीचा लेखाजोखा लिहिला. लूक प्रेषित 3:22 मध्ये, अनुवाद 18:15 मधील एका परिच्छेदावर टिप्पणी आणि मोशेला त्या परिच्छेदाचे लेखक असल्याचे श्रेय देतो. पौल, रोमकरांस पत्र 10: 5 मध्ये, मोशेने लेवीय 18:5 मध्ये वर्णन केलेल्या धार्मिकतेबद्दल बोलतो. म्हणून, पौल साक्ष देतो की मोशे हा लेवीय पुस्तकाचा लेखक आहे. तर, येशू आपल्याला दाखवत आहे की मोशे निर्गमचा लेखक होता, लूक (प्रेषितांची कृत्यांमध्ये) मोशेने नियमशास्त्र लिहिले आहे आणि पौल म्हणतो की मोशे लेवीचा लेखक आहे. जेईडीपी सिद्धांत सत्य होण्यासाठी, येशू, लूक आणि पौल हे सर्व एकतर खोटे असले पाहिजेत किंवा जुन्या कराराच्या त्यांच्या समजण्यामध्ये चुकीचे असावेत. आपण हास्यास्पद आणि निराधार जेईडीपी सिद्धांताऐवजी येशू आणि पवित्र शास्त्राच्या मानवी लेखकांवर विश्वास ठेवूया (2 तीमथ्य 3:16-17).
English
जेईडीपी सिद्धांत काय आहे?