प्रश्नः
खुला ईश्वरवाद म्हणजे काय?
उत्तरः
“खुले आस्तिकवाद,” ज्याला “मोकळेपणा धर्मशास्त्र” आणि “देवाचा मोकळेपणा” असेही म्हटले जाते, हा मनुष्याच्या स्वतंत्र इच्छेच्या संबंधात देवाची पूर्वज्ञान स्पष्ट करण्याचा प्रयत्न आहे. खुल्या ईश्वरवादाचा युक्तिवाद मूलत: हा आहे: मानव खरोखर मुक्त आहे; जर देवाला भविष्याची पूर्ण कल्पना असेल तर मानव खरोखरच मुक्त होऊ शकत नाही. म्हणून, देवाला भविष्याबद्दल पूर्णपणे सर्व काही माहित नाही. खुला ईश्वरवाद असे मानतो की भविष्य माहित नाही. म्हणून, जे माहित होऊ शकते ते सर्व देवाला माहित आहे, परंतु त्याला भविष्य माहित नाही.
खुला ईश्वरवाद या विश्वासांना पवित्र शास्त्राच्या परिच्छेदांवर आधारित करतो जे देव “त्याचे मन बदलणे” किंवा “आश्चर्यचकित होणे” किंवा “ज्ञान मिळवताना दिसते” (उत्पत्ति 6:6; 22:12; निर्गम 32:14; योना 3:10) चे वर्णन करतात. भविष्यातील देवाच्या ज्ञानाची घोषणा करणाऱ्या इतर अनेक शास्त्रवचनांच्या प्रकाशात, ज्या प्रकारे आपण समजू शकतो अशा प्रकारे देव स्वतःचे वर्णन करतो. आपल्या कृती आणि निर्णय काय असतील हे देवाला ठाऊक आहे, परंतु आपल्या कृतींवर आधारित त्याच्या कृतींच्या संदर्भात तो “त्याचे मन बदलतो”. मानवतेच्या दुष्टपणाबद्दल देवाची निराशा याचा अर्थ असा नाही की जे घडेल ते त्याला माहित नव्हते.
खुल्या ईश्वरवादाच्या विरोधाभासात, स्तोत्रसंहिता 139:4,16 सांगते, “हे परमेश्वरा, तुला मुळीच ठाऊक नाही, असा एकही शब्द माझ्या मुखातून निघत नाही...... माझा एकही दिवस उगवण्यापूर्वी ते सर्व तुझ्या वहीत नमूद करून ठेवले होते.” जर देवाला भविष्य माहित नाही तर तो जुन्या करारामध्ये येशू ख्रीस्ताविषयी किचकट असलेली तपशील कसे देऊ शकतो? भविष्यात काय आहे हे जर त्याला माहित नसेल तर देव आपल्या शाश्वत तारणाची हमी कशी देऊ शकतो?
अखेरीस, खुले ईश्वरवाद अयशस्वी ठरतो कारण ते स्पष्ट न होण्याजोगे स्पष्ट करण्याचा प्रयत्न करतो - देवाची पूर्वज्ञान आणि मानवजातीच्या स्वतंत्र इच्छा यांच्यातील संबंध. ज्याप्रमाणे कॅल्व्हिनिझमचे अत्यंत प्रकारे अपयशी ठरतात कारण ते मानवांना पूर्व-प्रोग्राम केलेल्या रोबोटांपेक्षा अधिक काही बनवत नाहीत, त्याचप्रमाणे खुले ईश्वरवाद अपयशी ठरतात कारण ते देवाचे खरे सर्वज्ञता आणि सार्वभौमत्व नाकारतात. देवाला विश्वासाद्वारे समजून घेणे आवश्यक आहे, कारण “विश्वासाशिवाय देवाला संतुष्ट करणे अशक्य आहे” (इब्री 11: 6अ). म्हणून खुला आस्तिकवाद धर्मशास्त्रीय नाही. मर्यादित मनुष्याने अमर्यादित देवाला समजून घेण्याचा प्रयत्न करण्याचा हा आणखी एक मार्ग आहे. ख्रिस्ताच्या अनुयायांनी खुला ईश्वरवाद नाकारला पाहिजे. जरी खुला ईश्वरवाद हे देवाचे पूर्वज्ञान आणि मानवी मुक्त इच्छा यांच्यातील संबंधांचे स्पष्टीकरण असले तरी ते पवित्र शास्त्रीय स्पष्टीकरण नाही.
English
खुला ईश्वरवाद म्हणजे काय?