Vraag: "Wat moet je volgens de Bijbel doen met een opstandig kind?"
Antwoord:
Een kind dat opstandigheid vertoont, kan dat om verscheidene redenen doen. Hardvochtig, liefdeloos en kritisch ouderschap zal bijna altijd in de een of andere vorm van rebellie resulteren. Zelfs het meest volgzame kind zal – inwendig of uitwendig – in opstand komen tegen zo’n behandeling. Uiteraard moet deze vorm van ouderschap vermeden worden. Daar komt bij dat een zekere mate van rebellie tegen ouders in de natuur zit van tieners die stukje bij beetje afstand nemen van hun gezin, tijdens de groei naar zelfstandigheid en het ontwikkelen van een eigen identiteit.
Er van uitgaande dat het opstandige kind van nature een karakter met een sterke wil bezit, zal het gekenmerkt worden door een neiging om grenzen te willen opzoeken, een overheersende zucht naar zelfbeschikking en het per definitie weerstand bieden aan alle autoriteit. Met andere woorden, `rebellie´ is zijn/haar tweede naam. Daarbij komt dat deze opstandige kinderen met hun sterke wil vaak zeer intelligent zijn en situaties uitzonderlijk snel kunnen interpreteren, waarbij ze manieren vinden om de situatie en de mensen om hen heen te manipuleren. Deze kinderen kunnen voor hun ouders een enorm moeilijke en vermoeiende uitdaging zijn.
Gelukkig is het ook waar dat God kinderen gemaakt heeft zoals en wie ze zijn. Hij houdt van ze en Hij laat ouders niet zonder hulpmiddelen om de uitdaging het hoofd te bieden. Er zijn Bijbelse principes die aangeven hoe je op een elegante manier kunt omgaan met een rebellerend kind dat een sterke wil heeft. Allereerst vertelt Spreuken 22:6 ons: "Leer een kind van jongs af aan de juiste weg, en het zal er niet van afwijken wanneer het oud geworden is." Voor alle kinderen geldt dat de weg die ze moeten gaan naar God leidt. Het Woord van God aan kinderen leren is essentieel voor alle kinderen, die moeten begrijpen wie God is en hoe we Hem het beste kunnen dienen. Als je begrijpt waardoor een kind met een sterke eigen wil gedreven wordt—het verlangen naar zeggenschap—heb je veel gewonnen om het kind te helpen zijn eigen `weg´ te vinden. Het opstandige kind moet begrijpen dat het niet de baas is over de wereld — God is dat — en dat het eenvoudigweg de dingen op Gods manier moet doen. Dat vereist van ouders dat ze 100% overtuigd zijn van deze waarheid en dienovereenkomstig leven. Een ouder die zelf rebelleert tegen God zal zijn kind er niet van kunnen overtuigen dat het zich moet onderwerpen.
Als eenmaal vastgesteld is dat God Degene is die de regels maakt, moeten ouders het kind inprenten dat zij de werktuigen van God zijn en alles zullen doen wat nodig is om Gods plan voor hun gezin ten uitvoer te brengen. Een opstandig kind moet geleerd worden dat het Gods plan is dat de ouders leiden en het kind volgt. Daarbij mag niets door de vingers gezien worden. Een kind met een sterke eigen wil heeft besluiteloosheid direct in de gaten en zal de kans grijpen om de leiding over te nemen. Het principe van onderwerping aan gezag is cruciaal voor een kind met een sterke eigen wil. Als het kind niet in de kindertijd leert om zich te onderwerpen, zal de toekomst gekenmerkt worden door conflicten met alle vormen van gezag, inclusief werkgevers, politie, de rechterlijke macht en militaire leiders. Romeinen 13:1-5 maakt duidelijk dat het gezag over ons door God ingesteld is en dat we ons aan dat gezag moeten onderwerpen.
Ook zal een kind met een sterke eigen wil alleen bereid zijn om regels of wetten te volgen als hij/zij de zin ervan inziet. Geef het kind een goede reden voor een regel, waarbij steeds de waarheid herhaald moet worden dat wij dingen doen op de manier waarop God wil dat wij dingen doen en dat dat feit niet onderhandelbaar is. Leg uit dat God ouders de verantwoordelijkheid heeft gegeven om kinderen lief te hebben en te straffen en dat ouders die dat nalaten Hem ongehoorzaam zijn. Echter, waar mogelijk moet het kind de gelegenheid worden gegeven om inspraak te hebben in het beslissingsproces, zodat het kind zich niet volledig machteloos voelt. Zo is bijvoorbeeld naar de kerk gaan niet onderhandelbaar omdat God ons opdraagt om samen te komen met andere gelovigen (Hebreeën 10:25), maar kinderen kunnen wel (binnen redelijke grenzen) inspraak hebben in wat ze aantrekken, waar het gezin gaat zitten etc. Geef ze projecten waar ze een bijdrage toe kunnen leveren, bijvoorbeeld het plannen van de gezinsvakantie.
Verder moet de opvoeding consequent en met geduld gedaan worden. Ouders moeten proberen om niet te gaan schreeuwen of boos hun handen op te heffen of hun geduld te verliezen. Dat geeft het kind met de sterke eigen wil het gewenste gevoel dat hij/zij de baas is, en hij/zij zal snel uitdokteren hoe jij bespeeld kan worden door jou dusdanig te irriteren dat jij emotioneel reageert. Lijfstraffen werken vaak niet bij deze kinderen, omdat zij het zo leuk vinden om hun ouders naar hun breekpunt te treiteren dat naar hun gevoel een beetje pijn de moeite wel waard is. Ouders van kinderen met een sterke wil melden vaak dat het kind naar hen lacht terwijl het een pak slaag krijgt, dus een pak voor de broek is wellicht voor hen niet de meest geschikte manier om ze te disciplineren. De Christelijke Geestesvruchten zachtmoedigheid en zelfbeheersing (Galaten 5:23) zijn wellicht nergens zo nodig als met een rebellerend kind met een sterke eigen wil.
Hoe vervelend het ook kan zijn om zulke kinderen op te voeden, ouders kunnen troost putten uit Gods belofte dat hij ons niet zal beproeven boven onze krachten om het te doorstaan (1 Korintiërs 10:13).
Als God hen een kind met een sterke wil gegeven heeft, kunnen ouders er zeker van zijn dat Hij daar geen vergissing mee heeft gemaakt en hen de leiding en middelen ter beschikking zal stellen die ze nodig hebben om het karwei te klaren. Wellicht zijn de woorden "bid onophoudelijk" (1 Tessalonicenzen 5:17) nergens méér in het leven van een ouder zo van toepassing dan bij een jongeling met een sterke wil. Ouders van deze kinderen moeten heel wat uren op hun knieën spenderen om de Heer om wijsheid te vragen, die Hij beloofd heeft te geven (Jakobus 1:5). Tenslotte troost de wetenschap dat kinderen met een sterke eigen wil die in goede banen geleid zijn, vaak opgroeien tot succesvolle volwassenen die veel bereiken. Vele opstandige kinderen zijn onverschrokken, toegewijde Christenen geworden die hun omvangrijke talenten gebruiken om de Heer te dienen die zij zijn gaan liefhebben en respecteren dankzij de inspanningen van hun geduldige en toegewijde ouders.
