Het boek Ester
Datering: Het boek Ester is waarschijnlijk geschreven tussen 460 en 350 voor Christus.
Doelstelling: Het doel van het boek Ester is om de voorziening door God te laten zien, in het bijzonder met betrekking tot Zijn uitverkoren volk, Israël. Het boek Ester beschrijft de instelling van het Poerimfeest en de verplichting om dat feest te allen tijde te blijven vieren. Het boek Ester werd tijdens het Poerimfeest gelezen om de grote bevrijding van de Joodse natie te gedenken zoals God die middels Ester teweeg had gebracht. Ook vandaag de dag nog lezen de Joden het boek Ester tijdens het Poerimfeest.
Belangrijkste verzen: “Toen het de beurt was van Ester — de dochter van Abichaïl, die een oom was van haar pleegvader Mordechai — verlangde zij niets anders mee te nemen dan wat haar werd aangeraden door Hegai, de eunuch die de koning als haremwachter diende.” (Ester 2:15)
“‘Als jij nu je mond niet opendoet, nu het moment daar is, komt er van een andere kant wel uitkomst en redding voor de Joden. Maar jij en je vaders familie komen dan om. Wie weet ben je juist koningin geworden met het oog op een tijd als deze.’” (Ester 4:14)
“‘Als die Mordechai, van wie je nu voor het eerst hebt verloren, tot het Joodse volk behoort, kun je niet tegen hem op; je zult het volledig van hem verliezen.’” (Ester 6:13)
“‘Majesteit, als u mij goedgezind bent en als het de koning goeddunkt, schenk mij en ook mijn volk dan het leven; dat is wat ik wil vragen, dat is mijn wens.’” (Ester 7:3)
Beknopte samenvatting: Het boek Ester kan in drie hoofddelen opgedeeld worden. Hoofdstukken 1:1-2:18 — Esther vervangt Wasti; 2:19-7:10 — Mordechai verslaat Heman; 8:1-10:3 — Israël overleeft Hemans poging om het volk te vernietigen. De nobele Ester riskeerde haar eigen leven op het moment dat ze zich realiseerde wat er op het spel stond. Zij deed vrijwillig iets wat haar dood had kunnen betekenen en nam het op tegen Heman, de op één na machtigste machthebber in het koninkrijk van haar man. Ze bleek een wijze en zeer waardige tegenstander, terwijl ze steeds nederig en vol respect bleef ten opzichte van de positie van haar man, de koning.
Het verhaal lijkt in veel opzichten op dat van Jozef in Genesis 41:34-37. In beide verhalen komen buitenlandse koningen voor die het lot van de Joden bepalen. Beide verhalen tonen de heldhaftigheid van Israëlitische individuen die de middelen bieden voor de redding van hun volk en land. De hand van God is duidelijk: wat een hele slechte situatie lijkt te zijn is in werkelijkheid stevig onder controle van de Almachtige God, die uiteindelijk het welvaren van het volk beoogt. Centraal in het verhaal staat de voortdurende verdeeldheid tussen de Joden en de Amalekieten, die volgens de Schrift begon in het boek Exodus. Hemans doel is de volledige uitroeiing van de Joden zoals die ten tijde van het Oude Testament beschreven stond. Zijn plannen leiden uiteindelijk tot zijn eigen ondergang, terwijl zijn vijand Mordechai op zijn positie belandt, en hebben ook de redding van de Joden tot gevolg.
Feesten zijn een belangrijk thema in dit boek. Er worden tien feestmalen genoemd, en veel van de gebeurtenissen werden gepland, bedacht of ontmaskerd tijdens zo’n feestmaal. Hoewel de naam van God niet genoemd wordt in dit boek, is het duidelijk dat de Joden van Susa Zijn interventie hoopten te verkrijgen toen ze drie dagen vastten en baden (Ester 4:16). Ondanks het feit dat de wet die hun vernietiging toestond opgemaakt was volgens de wetten van de Meden en Perzen, waardoor deze niet meer veranderd kon worden, werd de weg vrijgemaakt voor de beantwoording van hun gebeden. Ester riskeerde haar leven door niet slechts één keer, maar twee keer zonder uitnodiging voor haar man te treden (Ester 5:1-2; 8:3). De vernietiging van Heman was haar niet genoeg; zij was vastbesloten om haar volk te redden. De instelling van het Poerimfeest is geschreven en behouden zodat allen daarvan getuige konden zijn, en het feest wordt tot op de dag van vandaag gevierd. Zonder dat Zijn Naam rechtstreeks genoemd werd, kreeg Gods uitverkoren volk uitstel van executie dankzij de wijsheid en bescheidenheid van Ester.
Voorafschaduwingen: In Ester krijgen we een kijkje achter de schermen op de voortdurende strijd van Satan tegen de doelstellingen van God en in het bijzonder tegen Zijn beloofde Messias. De komst van Christus in het menselijke ras was onlosmakelijk verbonden met het voortbestaan van het Joodse ras. Op dezelfde wijze waarop Heman een plan beraamde om de Joden te vernietigen, heeft Satan zichzelf tegenover Christus en Gods volk geplaatst. Op dezelfde wijze waarop Heman verslagen wordt aan de galg die hij voor Mordechai had opgericht, gebruikt Christus juist dat wapen waarmee Zijn vijand Hem en Zijn geestelijke navolgers wilde vernietigen. Want het kruis, waarmee Satan de Messias had willen vernietigen, was juist het middel waarmee Christus “het document met voorschriften waarin wij werden aangeklaagd, heeft uitgewist en vernietigd door het aan het kruis te nagelen. Hij heeft zich ontdaan van de machten en krachten, hij heeft hen openlijk te schande gemaakt en in Christus over hen getriomfeerd” (Kolossenzen 2:14-15). Zoals Heman aan de galg gehangen werd die hij had neergezet voor Mordechai, zo werd de duivel verpletterd door het kruis dat hij neerzette om Christus te vernietigen.
Praktische toepassing: Het boek Ester toont de keuze die we kunnen maken tussen de erkenning van Gods hand in onze leefomstandigheden en de gedachte dat alles gewoon toevallig is. God is de soevereine Heerser van het universum en we kunnen ons ervan verzekerd weten dat Zijn plannen niet door het handelen van slechte mensen gewijzigd kunnen worden. Hoewel Zijn Naam niet genoemd wordt in het boek, is Zijn voorzienige zorgzaamheid voor Zijn volk, zowel individuen als het land, door de hele tekst duidelijk aanwezig. Zo kunnen we bijvoorbeeld niet over het hoofd zien hoe de Almachtige aan het werk was wat betreft de goed getimede slapeloosheid van koning Ahasveros. In dit boek toont het voorbeeld van Mordechai en Esther de stille liefdestaal die onze Vader vaak gebruikt om direct tot onze ziel te spreken.
Ester toonde aan dat zij een godsvruchtig karakter had en bereid was om te leren. Zij vertoonde grote kracht en bereidwillige gehoorzaamheid. Esters nederigheid verschilde opvallend van het gedrag van de mensen om haar heen, en daardoor werd zij uitverkoren tot koningin. Zij toont ons dat respectvol en bescheiden blijven, zelfs in moeilijke dan wel menselijkerwijs gezien onmogelijke omstandigheden, ons vaak in de positie brengt om onnoemelijk veel zegen voor zowel onszelf als anderen te brengen. Wij zouden er goed aan doen om haar godsvruchtige opvattingen in alle opzichten van het leven te evenaren, maar in het bijzonder tijdens beproevingen. Geen enkele keer is er sprake van een klacht of negatieve houding in de tekst. We lezen diverse keren dat zij de “gunst” van de mensen om haar heen verkreeg. Zo’n gunst redde uiteindelijk haar volk. Wij kunnen zo’n gunst verdienen als we zelfs onterechte vervolging accepteren en Esters voorbeeld volgen om positief te blijven, in combinatie met bescheidenheid en de vastbeslotenheid om op God te steunen. Wie weet of God ons niet in precies zo’n positie plaatst, met het oog op een tijd als deze?
English
Het boek Ester
