Vraag
Wat is het Ontologische argument voor het bestaan van God?
Antwoord
Het ontologische argument is een argument dat niet gebaseerd is op een beschouwing van de wereld (zoals het kosmologische en het teleologische argument) maar puur op redenering. Specifiek beredeneert het ontologische argument vanuit de bestudering van “het zijn” (ontologie). De eerste en meest populaire vorm van dit argument dateert uit de 11e eeuw na Christus en werd geformeerd door de heilige Anselmus. Hij begon met de stelling dat God “het hoogst denkbare wezen” is. Omdat “bestaan” als zodanig mogelijk is, en het feit dat “het bestaan” groter is dan “niet bestaan”, volgt daaruit dat God moet bestaan (want als God niet zou bestaan, zou er een “hoger wezen” denkbaar moeten zijn. Maar daar kom je niet uit, want er kan niet iets “zijn” wat groter is dan het hoogst denkbare!). Derhalve moet God bestaan. De filosoof Descartes dacht ongeveer hetzelfde, alleen beredeneerde hij dit vanuit de gedachte over een volmaakt wezen.
De atheïst Bertrand Russell heeft gezegd dat het veel makkelijker is om te zeggen dat het ontologische argument niet deugt, dan om precies aan te geven wat er niet aan klopt! Toch zijn ontologische argumenten niet erg populair bij hedendaagse Christenen. Ten eerste moet je je bij een ontologisch argument afvragen hoe of wat God eigenlijk is. Ten tweede hebben niet-gelovigen niet zoveel op met deze argumenten, omdat er doorgaans niet veel objectieve onderbouwing voor is. Ten derde is het moeilijk om zomaar te zeggen dat iets per definitie bestaat. Zonder goede filosofische onderbouwing voor de reden waarom iets moet bestaan, is het geen goede denkwijze om simpelweg iets “tot bestaan” te beredeneren (dit zou er op neerkomen dat je bijvoorbeeld zegt dat eenhoorns magische paarden met een hoorn zijn, die “bestaan”). Maar los van deze problemen blijven diverse prominenten filosofen ook vandaag de dag nog aan het werk met deze wat ongebruikelijke vorm van theologische beargumentering.
English
Wat is het Ontologische argument voor het bestaan van God?
