Vraag
Wat zegt de Bijbel over scheiden en hertrouwen?
Antwoord
Op de eerste plaats is het, ongeacht welk standpunt je inneemt over scheidingen, belangrijk om de woorden in Maleachi 2:16a uit de Bijbel te onthouden: “Want de HEER, de God van Israël, zegt dat hij het verafschuwt wanneer een man zijn vrouw wegstuurt.” Volgens de Bijbel is het Gods plan dat een huwelijk een toewijding voor het leven is. “Ze zijn dan niet langer twee, maar één. Wat God heeft verbonden, mag een mens niet scheiden” (Matteüs 19:6). Maar God weet dat een scheiding soms kan plaatsvinden, omdat een huwelijk gesloten wordt tussen twee zondige mensen. In het Oude Testament vaardigde Hij wetten uit om de rechten van gescheiden mensen te beschermen, in het bijzonder vrouwen (Deuteronomium 24:1-4). Jezus wees erop dat deze wetten waren uitgevaardigd vanwege de harteloosheid van de mensen, niet omdat dit Gods wil was (Matteüs 19:8).
De controverse over de vraag of scheiden en hertrouwen al dan niet zijn toegestaan volgens de Bijbel draait vooral rond de woorden van Jezus in Matteüs 5:32 en 19:9. De zinsnede “anders dan uit oorzake van hoererij” (Statenvertaling) is de enige reden in de Schriftteksten die mogelijkerwijs duidt op Gods toestemming scheiden en hertrouwen. Veel mensen interpreteren deze “uitzonderingsvoorwaarde” alsof deze over “ontrouw” in de verlovingsperiode zou gaan. Volgens Joods gebruik werden een verloofde man en een vrouw al als een getrouwd stel beschouwd. Immoreel gedrag tijdens deze verlovingsperiode zou dan de enige geldige reden voor een scheiding zijn.
Maar het Griekse woord dat vertaald werd met “hoererij” (“ontucht” in sommige andere vertalingen), is een woord dat betrekking kan hebben op elke mogelijke vorm van seksuele immoraliteit. Het kan overspel, prostitutie, echtbreuk, enzovoorts betekenen. Jezus zegt mogelijk dat een scheiding toelaatbaar is als er seksuele immoraliteit heeft plaatsgevonden. Seksuele relaties zijn een dusdanig integraal onderdeel van het huwelijk dat man en vrouw “één lichaam worden” (Genesis 2:24; Matteüs 19:5; Efeziërs 5:31). Daarom zou het verbreken van deze verbintenis door seksuele relaties buiten het huwelijk een geldige reden voor een scheiding kunnen zijn. Als dat zo is, dan had Jezus ook het hertrouwen in deze passage in gedachten. De zinsnede “en met een ander trouwt” (Matteüs 19:9) geeft aan dat scheiden en hertrouwen toegestaan zijn wanneer deze uitzonderlijke situatie optreedt, hoe deze ook geïnterpreteerd wordt. Het is belangrijk om op te merken dat alleen de onschuldige partij wordt toegestaan om te hertrouwen. Hoewel het niet als zodanig in de tekst wordt vermeld, is de toestemming voor het hertrouwen na een scheiding een genadig geschenk van God voor degene tegen wie gezondigd werd, niet voor degene die zich schuldig maakte aan seksuele immoraliteit. Er kunnen misschien wel situaties bestaan waarin de “schuldige” toegestaan wordt te hertrouwen, maar een dergelijk concept wordt niet in de tekst onderwezen.
Sommigen interpreteren 1 Korintiërs 7:15 als nog een “uitzondering” die hertrouwen toestaat als de ongelovige echtgenoot/echtgenote scheidt van een gelovige. Maar in deze context wordt hertrouwen niet genoemd; de tekst stelt slechts dat een gelovige niet aan het huwelijk is gebonden als een ongelovige partner hem of haar wil verlaten. Anderen beweren dat misbruik (van partner of kind) een geldige reden is voor een scheiding, al wordt dit niet als zodanig in de Bijbel vermeld. Hoewel dit misschien inderdaad wel het geval zou kunnen zijn, is het nooit wijs om ongefundeerde aannames te doen over het Woord van God.
Soms wordt in het debat over de “uitzonderingsclausule” uit het oog verloren dat dit toestemming geeft voor echtscheiding, maar niet dat een echtscheiding hierdoor vereist is (ongeacht wat “hoererij” of “ontucht” dan ook precies mag betekenen). Zelfs wanneer er overspel is gepleegd kan een stel, met Gods hulp en genade, leren om te vergeven en om te beginnen met de wederopbouw van hun huwelijk. God heeft ons al zoveel meer vergeven. We kunnen zeker Zijn voorbeeld volgen en zelfs de zonde van overspel vergeven (Efeziërs 4:32). Maar in veel gevallen toont de partner geen berouw en gaat hij of zij gewoon verder met zijn of haar seksuele immoraliteit. Dat is wanneer Matteüs 19:9 mogelijkerwijs toegepast kan worden. Velen richten hun vizier na een scheiding ook te snel op een nieuw huwelijk, terwijl God misschien wel van hen verlangt dat ze vrijgezel blijven. God roept soms ook mensen op om vrijgezel te blijven zodat hun aandacht niet verdeeld is (1 Korintiërs 7:32-35). Een nieuw huwelijk na een scheiding zou in sommige omstandigheden een optie kunnen zijn, maar dat betekent niet dat het de enige optie is.
Het is verontrustend dat het scheidingspercentage onder praktiserende Christenen bijna even hoog is als in de ongelovige wereld. De Bijbel maakt in overvloed duidelijk dat God scheidingen haat (Maleachi 2:16) en dat verzoening en vergeving de merktekens zouden moeten zijn van het leven van een gelovige (Lucas 11:4; Efeziërs 4:32). Maar God herkent dat scheidingen zullen plaatsvinden, zelfs onder Zijn kinderen. Een gescheiden en/of hertrouwde gelovige hoeft zich niet minder geliefd door God te voelen, zelfs als zijn scheiding en/of nieuwe huwelijk niet onder de mogelijke uitzonderingsclausule valt die in Matteüs 19:9 wordt genoemd. God gebruikt vaak zelfs de zondige ongehoorzaamheid van Christenen om een groot goed te bewerkstelligen.
English
Wat zegt de Bijbel over scheiden en hertrouwen?
