Vraag
Wat is het Synoptische Vraagstuk?
Antwoord
Wanneer men de eerste drie evangeliën — Matteüs, Marcus, en Lucas — met elkaar vergelijkt, is het overduidelijk dat de verslagen erg op elkaar lijken wat betreft inhoud en manier van verwoording. Als gevolg hiervan wordt er naar Matteüs, Marcus en Lucas verwezen als de “synoptische evangeliën”. Het woord “synoptisch” betekent in feite “samen bezien vanuit een gemeenschappelijk gezichtspunt”. De vele overeenkomsten tussen de synoptische evangeliën waren voor sommige mensen reden om zich af te vragen of de auteurs van de evangeliën een gezamenlijke bron hadden, een ander geschreven verslag van de geboorte, het leven, bediening, dood en opstanding van Christus waar zij het materiaal voor hun eigen evangeliën uit hadden gehaald. Sommigen stellen dat Matteüs, Marcus en Lucas zo op elkaar lijken dat ze elkaars werk gebruikt moeten hebben, of een andere gezamenlijke bron. Deze veronderstelde “bron” heeft de naam “Q” gekregen, afgeleid van het Duitse woord Quelle dat “bron” betekent.
Is er bewijs voor het bestaan van een “Q” document? Nee, dat is er niet. Er is geen enkel fragment van een “Q” document ontdekt. Geen enkele vroege kerkvader noemde ooit een evangelie “bron” in zijn geschriften. “Q” is de uitvinding van liberale “geleerden” die de geïnspireerdheid van de Bijbel ontkennen. Zij geloven dat de Bijbel niet meer is dan een literair werk, dat onderworpen kan worden aan dezelfde kritiek als andere literaire werken. Nogmaals: er geen enkel bewijs voor het bestaan van een “Q” document—in Bijbels, theologisch of historisch opzicht.
Als Matteüs, Marcus en Lucas geen “Q” document gebruikt hebben, waarom lijken hun evangeliën dan zo sterk op elkaar? Er zijn verschillende mogelijke verklaringen. Het is mogelijk dat de twee latere evangelieschrijvers toegang hadden tot het eerst geschreven evangelie, welke dat ook was (waarschijnlijk Marcus). Er is geen enkel probleem met het idee dat Matteüs en/of Lucas wat tekst van Marcus’ evangelie hebben overgenomen en dat gebruikt hebben in hun eigen evangelie. Misschien had Lucas de beschikking over zowel de teksten van Marcus als Matteüs en gebruikte hij teksten van beiden in zijn evangelie. Lucas 1:1-4 vertelt ons: “Nadat reeds velen zich tot taak hebben gesteld om een verslag te schrijven over de gebeurtenissen die zich in ons midden hebben voltrokken, en die ons zijn overgeleverd door degenen die vanaf het begin ooggetuigen zijn geweest en dienaren van het Woord zijn geworden, leek het ook mij goed om alles van de aanvang af nauwkeurig na te gaan en deze gebeurtenissen in ordelijke vorm voor u, hooggeachte Theofilus, op schrift te stellen, om u te overtuigen van de betrouwbaarheid van de zaken waarin u onderricht bent”.
Uiteindelijk is de beste verklaring van de overeenkomsten tussen de Synoptische Evangeliën dat ze allemaal geïnspireerd zijn door dezelfde Heilige Geest, en dat ze allemaal geschreven zijn door mensen die getuige waren van, of informatie gekregen hadden over, dezelfde gebeurtenissen. Het evangelie volgens Matteüs is geschreven door Matteüs de apostel, een van de twaalf die Jezus volgden en door Hem aangesteld werden. Het evangelie volgens Marcus is geschreven door Johannes Marcus, die nauw betrokken was bij de apostel Petrus, weer een van de twaalf. Het evangelie volgens Lucas is geschreven door Lucas, die nauw betrokken was bij de apostel Paulus. Waarom zouden we niet verwachten dat hun verslagen sterk op elkaar lijken? Elk van de evangeliën is uiteindelijk geïnspireerd door de Heilige Geest (2 Timoteüs 3:16-17; 2 Petrus 1:20-21). Daarom kunnen we samenhang en eenheid verwachten.
English
Wat is het Synoptische Vraagstuk?
