Vraag
Hebben mensen werkelijk een vrije wil?
Antwoord
Als “vrije wil” betekent dat God de mensen een kans geeft om keuzes te maken die daadwerkelijk effect hebben op hun lotsbestemming, dan ja, mensen hebben een vrije wil. De huidige, zondige staat van de wereld is direct verbonden met de keuzes die gemaakt zijn door Adam en Eva. God maakte de mensheid naar Zijn evenbeeld en dat omvat ook de mogelijkheid om te kunnen kiezen.
Vrije wil betekent echter niet dat de mensheid kan doen waar hij zin in heeft. Onze keuzes zijn gelimiteerd tot wat bij onze natuur hoort. Bijvoorbeeld, een man kan kiezen over een brug te lopen of om niet over een brug te lopen; hij kan niet kiezen om over de brug te vliegen —z ijn natuur voorkomt dat hij vliegt. Op een zelfde manier kan een man niet kiezen zichzelf rechtvaardig te maken — zijn (zondige) natuur voorkomt dat hij zijn schuld kan uitwissen (Romeinen 3:23). Dus, vrije wil is gelimiteerd door de natuur.
Deze begrenzing verzacht onze verantwoordelijkheid niet. De Bijbel is heel duidelijk over dat we niet alleen de mogelijkheid hebben om te kiezen, maar ook de verantwoordelijkheid om wijs te kiezen. In het Oude Testament koos God een volk (Israël), maar individuen binnen dat volk hadden nog steeds de verplichting om te kiezen voor gehoorzaamheid aan God. En individuen buiten Israël waren in staat om ook voor God te kiezen, Hem te geloven en te volgen (b.v. Ruth en Rachab).
In het nieuwe testament wordt zondaars steeds weer opgedragen om zich te “bekeren” en te “geloven” (Matteüs 3:2; 4:17; Handelingen 3:19; 1 Johannes 3:23). Elke roep om bekering is een roep tot een keuze. Het gebod om te geloven gaat er vanuit dat de hoorder van het gebod er voor kan kiezen om het gebod te gehoorzamen.
Jezus identificeert het probleem van sommige ongelovigen toen Hij hen vertelde: “en toch wilt gij niet tot Mij komen om leven te hebben” (Johannes 5:40). Ze hadden duidelijk naar hem toe kunnen gaan als ze wilden; hun probleem was dat ze ervoor kozen om het niet te doen. “Een man oogst wat hij zaait” (Galaten 6:7), en zij die buiten verlossing staan hebben “geen verontschuldiging” (Romeinen 1:20-21).
Maar hoe kan een mens, begrensd door een zondige natuur, ooit kiezen wat goed is? Het is alleen door de genade en macht van God dat vrije wil werkelijk “vrij” wordt, in de zin van het in staat zijn om verlossing te kiezen (Johannes 15:16). Het is de Heilige Geest die door en in de wil van een persoon werkt om die persoon te vernieuwen (Johannes 1:12-13) en hem/haar een nieuwe natuur te geven “die naar (de wil van) God geschapen is in waarachtige gerechtigheid en heiligheid” (Efeziërs 4:24). Verlossing is Gods werk. Tegelijkertijd zijn onze motieven, verlangens en acties vrijwillig en worden we daarvoor terecht verantwoordelijk gehouden.
English
Hebben mensen werkelijk een vrije wil?
