Pytanie
Kim był biblijny Noe?
Odpowiedź
Po raz pierwszy słyszymy o Noem w 1 Ks. Mojżeszowej rozdz. 5, która zaczyna się od słów: "To jest księga potomków Adama". Jest to powtarzający się zwrot w Księdze Mojżeszowej, a rozdział 5 szczegółowo opisuje bogobojną linię Seta w przeciwieństwie do linii Kaina (1 Ks. Mojżeszowa 4.17-24). Zakładając brak przerw pokoleniowych, Noe reprezentuje dziesiąte pokolenie od Adama. W opisie genealogicznym Noego czytamy: "Lamech żył sto osiemdziesiąt dwa lata i zrodził syna. Dał mu imię Noe, mówiąc: Ten nas pocieszy w pracy naszej i mozole rąk naszych na ziemi, którą przeklął Pan" (1 Ks. Mojżeszowej 5.28-29; tłum. Biblia Warszawska).
Od samego początku widzimy, że Noe będzie wyjątkowy, ponieważ jest jedynym członkiem tej genealogii, którego imię zostało wyjaśnione. Jego ojciec, Lamech, stwierdził, że jego syn, Noe, przyniesie ulgę ("Noe" brzmi jak hebrajskie słowo oznaczające "odpoczynek lub ulgę"). Szybko dowiadujemy się, od czego Noe miał ich uwolnić w 1 Ks. Mojżeszowej 6.1-8, gdzie widzimy nieskrępowane skutki upadku, gdy nieprawość wzrasta na całym świecie. Bóg oskarża ludzkość tymi słowami: "Pan widział, że wielka jest złość człowieka na ziemi i że wszelkie jego myśli oraz dążenia jego serca są ustawicznie złe" (1 Ks. Mojżeszowa 6.5)."I rzekł Pan: Zgładzę człowieka, którego stworzyłem, z powierzchni ziemi, począwszy od człowieka aż do bydlęcia, aż do płazów i ptactwa niebios, gdyż żałuję, że je uczyniłem" (1 Ks. Mojżeszowa 6.7). Jednak nawet w tej sytuacji jest nadzieja: "Ale Noe znalazł łaskę w oczach Pana" (1 Ks. Mojżeszowa 6.8). Pomimo szalejącej niegodziwości, która rosła wykładniczo na ziemi, jest jeden człowiek, który się wyróżnia - człowiek, którego życie charakteryzowała ręka Bożej łaski nad nim. Noe znalazł łaskę u Pana. Bóg miał zesłać sąd na świat za jego niegodziwość, ale okazał swoją zbawczą łaskę Noemu i jego rodzinie.
1 Ks. Mojżeszowa 6.9 wyznacza początek narracji o potopie i to tutaj dowiadujemy się najwięcej o życiu Noego. Dowiadujemy się, że Noe był prawym człowiekiem, nienagannym w swoim pokoleniu i że chodził z Bogiem. W tym opisie życia Noego można niemal dostrzec postęp duchowości. Mówiąc, że Noe był sprawiedliwy, wiemy, że był posłuszny Bożym przykazaniom (najlepiej jak potrafił i rozumiał je w tamtym czasie). Był nienaganny w swoim pokoleniu, wyróżniając się wśród ludzi swoich czasów. Podczas gdy inni oddawali się rozpuście, Noe prowadził przykładne życie. Wreszcie, Noe chodził z Bogiem, co stawia go w tej samej klasie, co jego pradziadka, Henocha (1 Ks. Mojżeszowa 5.24); oznacza to nie tylko posłuszne życie, ale także żywą i intymną relację z Bogiem.
Widzimy, że posłuszne życie Noego przejawia się w jego gotowości do bezwarunkowego wypełniania Bożych poleceń dotyczących arki (1 Ks. Mojżeszowa 6.22; 7.5, 9; 8.18). Weźmy pod uwagę, że Noe i jego pokolenie najprawdopodobniej nigdy wcześniej nie widzieli deszczu, a jednak Bóg nakazał Noemu zbudować duży statek pełnomorski w pobliżu akwenu wodnego. Zaufanie Noego do Boga było tak wielkie, że natychmiast się Mu podporządkował. Nienaganne życie Noego objawia się, gdy jest on posłuszny Panu w świetle zbliżającego się dnia gniewu. Apostoł Piotr mówi nam, że Noe był "zwiastunem sprawiedliwości" (2 Piotra 2.5), a autor Listu do Hebrajczyków mówi, że "potępił świat" (Hebrajczyków 11.7) poprzez swoje sprawiedliwe czyny. Podczas długiego opóźnienia nadchodzącego sądu Noe nadal był posłuszny Panu. Jako dowód jego chodzenia z Bogiem, po potopie Noe zbudował ołtarz i składał Bogu ofiary (1 Ks. Mojżeszowa 8.20). Uwielbienie było centralną częścią życia Noego.
Poza narracją o potopie i wzmianką o jego pijaństwie zapisaną w 1 Ks. Mojżeszowej 9.20-27, niewiele wiemy o życiu Noego. Z pewnością pijaństwo nie było jedynym przypadkiem niestosowności w życiu Noego. Jak każdy z nas, Noe urodził się z grzeszną naturą. Epizod jego pijaństwa został włączony do narracji, najprawdopodobniej w celu wyjaśnienia wrogości między Kananejczykami a Izraelitami. Pomimo tego incydentu widzimy, że Noe był czczony jako jeden z niewielu wyjątkowo sprawiedliwych ludzi w historii ludu Bożego. Dwukrotnie w Ks. Ezechiela rozdz. 14 Bóg mówi przez proroka, że nawet gdyby Noe, Daniel i Job byli obecni na ziemi, Bóg nie oszczędziłby ludu przed sądem. To bardzo sprawiedliwe towarzystwo (Daniel i Job). Wiemy również, że Noe został wymieniony jako przykład wiary w Hebrajczyków rozdz. 11, co jest kolejną wskazówką, że Noe był uważany za wzór wierności i że miał rodzaj wiary, która podoba się Bogu (Hebrajczyków 11.6).
Biorąc to wszystko pod uwagę, czego możemy nauczyć się z życia Noego? Praktycznie rzecz biorąc, Noe jest przykładem życia w wierze. Hebrajczyków 11.7 mówi o Noem: "Przez wiarę zbudował Noe, ostrzeżony cudownie o tym, czego jeszcze nie można było widzieć, pełen bojaźni, arkę dla ocalenia rodziny swojej; przez nią wydał wyrok na świat i odziedziczył usprawiedliwienie, które jest z wiary". Noe nie musiał "testować" Boga przed przystąpieniem do działania; Bóg rozkazał, a on był posłuszny. Było to typowe dla życia Noego. Noe był częścią bogobojnej linii Seta, o którym powiedziano: "W owym czasie ludzie zaczęli wzywać imienia Pana" (1 Ks. Mojżeszowa 4.26). Noe był wynikiem pokoleniowego posłuszeństwa i wierności Bogu. Gdybyśmy mieli wzorować nasze życie na Noem, nie ma lepszej zasady do naśladowania niż "być sprawiedliwym, nienagannym w naszym pokoleniu i chodzić z Bogiem". Innymi słowy, być w porządku wobec Boga, być w porządku wobec innych i mieć pełną czci i uwielbienia relację z Bogiem. Można tu niemal usłyszeć echo słów Jezusa, gdy odpowiada On na pytanie prawnika dotyczące największego przykazania (Ew. Mateusza 22.37-39).
Z teologicznego punktu widzenia możemy również wyciągnąć pewne lekcje z życia Noego. Po pierwsze i najważniejsze, życie Noego pokazuje nam wieczną prawdę, że jesteśmy zbawieni łaską przez wiarę (Efezjan 2.8). Noe nie był wzorową jednostką, ponieważ w jakiś sposób był w stanie ominąć upadłą grzeszną naturę, którą wszyscy posiadamy. Bóg obdarzył go łaską, bez której Noe zginąłby wraz z innymi grzesznikami w potopie. Noe jest również doskonałym przykładem na to, że Bóg zbawia swoich wybranych. Widzimy, że Bóg był cierpliwy wobec nadchodzącego sądu, podczas gdy Noe budował arkę (1 Piotra 3.20; 2 Piotra 2.5). Pan wie, jak wybawić pobożnych z prób. Prawda ta jest wyraźnie wyrażona w 2 Piotra 3.8-9, gdy dowiadujemy się, że Pan odroczy sąd ostateczny, aż wszyscy wybrani osiągną opamiętanie.
Wreszcie, życie Noego służy jako przypomnienie, że sąd nad grzechem nadejdzie. Nadejdzie Dzień Pański (2 Piotra 3.10). Jezus wykorzystuje życie Noego jako zapowiedź tego, co będzie, gdy Syn Człowieczy powróci na sąd ostateczny (Ew. Mateusza 24.37-38; Ew. Łukasza 17.26-27). W związku z tym musimy podążać za przykładem Noego i być "zwiastunami sprawiedliwości" oraz słuchać słów Pawła: "Dlatego w miejsce Chrystusa poselstwo sprawujemy, jak gdyby przez nas Bóg upominał; w miejsce Chrystusa prosimy: Pojednajcie się z Bogiem" (2 Koryntian 5.20). Podobnie jak Noe, jesteśmy ambasadorami Chrystusa w dniach ostatecznych. Boży sąd nadchodzi, ale On oferuje pojednanie przez Jezusa Chrystusa. Musimy zanieść to przesłanie pojednania innym.
English
Kim był biblijny Noe?
