settings icon
share icon
Pytanie

Na czym polega błąd braku prawdziwego Szkota ("No True Scotsman")?

Odpowiedź


"No True Scotsman" (NTS) to błąd logiczny popełniany, gdy ktoś próbuje zmienić definicję słowa w celu zignorowania ważnego kontrprzykładu. Nazwa tego błędu pochodzi od frazesu najczęściej używanego do jego zilustrowania. W tej historii mężczyzna mówi: "Żaden Szkot nie dodaje cukru do swojej owsianki". Inny mężczyzna odpowiada: "Urodziłem się i wychowałem w Szkocji i posypuję owsiankę cukrem". Pierwszy mężczyzna odpowiada: "Cóż, żaden prawdziwy Szkot nie dodaje cukru do swojej owsianki".

W szczególności, błąd "No True Scotsman" jest próbą obrony pewnego uniwersalnego twierdzenia - "wszystkie X są Y" - poprzez "usprawiedliwienie" uzasadnionego przypadku przeciwnego - "oto X, które nie jest Y". To odchylenie polega na dodaniu nowego wymogu, który nigdy nie był uzasadnioną częścią oryginalnej definicji i zwykle jest skierowany bezpośrednio na ten konkretny przykład. NTS jest szczególnym przykładem błędu ad hoc ("do tego"). Ustalenie, czy coś jest NTS, wymaga starannego zdefiniowania terminów i zbadania, czy są one używane konsekwentnie przez wszystkie strony dyskusji.

Jako że zasada "No True Scotsman" ma zastosowanie do biblijnego chrześcijaństwa, istnieje jeden punkt, w którym wierzący są rutynowo (fałszywie) oskarżani o błąd NTS. Jest to przydatny przykład, aby zrozumieć, czym jest, a czym nie jest NTS. Twierdzenie, o którym mowa, dotyczy wiecznego bezpieczeństwa, a konkretnie powszechnego chrześcijańskiego przekonania, że osoba, która całkowicie porzuca wiarę w Chrystusa, tak naprawdę nigdy nie była zbawiona. Dla niektórych brzmi to jak błąd No Tue Scotsman. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że ktoś mówi: "Cóż, żaden prawdziwy chrześcijanin by tego nie zrobił", w tym samym sensie, co mężczyźni dyskutujący o cukrze i owsiance.

W rzeczywistości scenariusze te nie są takie same. W przypadku wiary w Chrystusa Biblia mówi, że osoba zbawiona nie może utracić zbawienia (J 10:28-29; Rz 8:38-39). Biblia mówi również, że zbawienie zaowocuje zmianą życia (2 Koryntian 3:18; Galacjan 5:22-23). Ci, którzy trwają w bezbożnym życiu, nigdy nie byli zbawieni (1 Jana 2:4-6; Jakuba 2:17-19), podobnie jak ci, którzy zdają się "odwracać" od wiary (1 Jana 2:19). Innymi słowy, koncepcja "nieodwracania się" jest częścią biblijnej definicji bycia zbawionym.

Ważne jest również zdefiniowanie wyrażenia "odwraca się". W tym przypadku używamy go do opisania działań osoby, która całkowicie porzuca wiarę, potępia Chrystusa, deklaruje się jako niewierząca itp. Bycie zbawionym nie oznacza bezgrzeszności (1 Jana 1:8-10; 2:1). Wierzący wciąż może doświadczać zwątpienia, zniechęcenia, a nawet gniewu na Boga (Ga 6:1). Wierzący może czasami postępować w bardzo niechrześcijański sposób (Marka 14:66-72). Biblijna definicja zbawienia wymaga jednak trwałej zmiany serca i umysłu, co wyklucza wspomniany powyżej rodzaj "odwrócenia się".

Chrześcijańskie stanowisko wobec tych, którzy porzucają wszelki związek ze swoją wiarą, nie jest zatem błędem "No True Scotsman"; jest to raczej przykład prawidłowego użycia definicji słowa zbawiony i nie pozwalania na jej nadużywanie.

Innym przykładem, który może pomóc w pokazaniu granic błędu "No True Scotsman", jest wyobrażenie sobie pudełka oznaczonego jako "wodoodporne". Jeśli to pudełko zostanie wrzucone do basenu, a pudełko wypełni się wodą i zatonie w ciągu kilku godzin, jesteśmy usprawiedliwieni mówiąc: "To nigdy nie było naprawdę wodoodporne" lub "Prawdziwie wodoodporne pudełko nigdy nie wypełniłoby się wodą". Nie bylibyśmy usprawiedliwieni mówiąc: "Cóż, wodoodporność naprawdę oznacza, że woda dostaje się powoli", ponieważ zmienia to definicję wodoodporności. Wskazywanie, gdzie obserwacje nie pasują do oryginalnego opisu, nie jest błędem No True Scotsman, o ile istnieje rzeczywisty, nieodłączny konflikt.

I odwrotnie, jeśli pudełko od razu opadłoby na dno basenu, ale nigdy nie wpuściłoby wody, stwierdzenie "Cóż, prawdziwie wodoodporne pudełko nie zatonie" byłoby błędem, ponieważ, ponownie, nie to oznacza bycie "wodoodpornym". "Wodoodporny" i "pływający" to dwie różne rzeczy.

To konkretne twierdzenie staje się interesujące, jeśli chodzi o omawianie religii, ponieważ często stosuje się je wstecz. Błąd "No True Scotsman" polega na próbie ponownego zdefiniowania słowa w węższym zakresie, niż powinno. Krytycy religii mają tendencję do robienia czegoś odwrotnego: redefiniują słowa szerzej, niż były pierwotnie zamierzone. Na przykład błędem jest obwinianie chrześcijaństwa za wszystko, co robi ktoś, kto wypowiada słowa "Jestem chrześcijaninem". Albo twierdzenie, że człowiek, który nigdy nie chodzi do kościoła, żyje jak diabeł i ogólnie jest niemoralny, jest "zbawiony", ponieważ twierdzi, że narodził się na nowo. Biorąc pod uwagę to, co Biblia mówi o tym, jak zbawienie nas zmienia, jest to nierozsądna definicja zbawienia.

Oskarżenia o błąd "No True Scotsman" są często wysuwane wobec chrześcijaństwa, szczególnie jeśli chodzi o zbawienie, przez tych, którzy w rzeczywistości popełniają przeciwny błąd. Zamiast używać zbyt wąskiej definicji chrześcijanina, używają oni doraźnej, zbyt szerokiej definicji, a nie tej, której faktycznie używa biblijne chrześcijaństwo.

Jako wierzący, możemy uniknąć stosowania błędu "No True Scotsman", starannie definiując nasze terminy, a następnie trzymając się ich. Nie popełniamy NTS, wskazując na uzasadnioną sprzeczność między danym przykładem a definicją, której używa się do ataku. Zawodzimy jednak zgodnie z zasadą No True Scotsman, gdy zmieniamy definicję specjalnie po to, aby uniknąć przykładu. Na przykład natychmiastowe poddanie w wątpliwość zbawienia wierzącego, który popadł w grzech, to NTS na wielką skalę.

Podobnie, dopracowanie definicji, gdy jasne jest, że pierwotny termin lub definicja były niekompletne lub wadliwe, nie jest przykładem błędu "No True Scotsman". Musimy być po prostu pewni, że stosujemy takie środki zgodnie z prawdą, a nie jakimś preferowanym wnioskiem. Powinno to dotyczyć zarówno naszej wiary, jak i przekonań innych.

English



Powrót na polską stronę główną

Na czym polega błąd braku prawdziwego Szkota ("No True Scotsman")?
Podziel się tą stroną: Facebook icon Twitter icon Pinterest icon Email icon
© Copyright Got Questions Ministries