Pytanie
Jaki wpływ na wiarę chrześcijańską miał David Hume?
Odpowiedź
David Hume (1711-1776) był filozofem i historykiem oświecenia. Jego główne dzieła filozoficzne to Traktat o naturze ludzkiej (1739-1740), Dociekania dotyczące rozumu ludzkiego (1748) i O zasadach moralności (1751), a także wydane pośmiertnie Dialogi dotyczące religii naturalnej (1779).
David Hume jest czasami nazywany "szkockim sceptykiem", ponieważ był Szkotem i był sceptyczny wobec wszystkiego, czego nie można było zweryfikować empirycznie. Hume wierzył, że większość naszych głównych przekonań na temat rzeczywistości jest niemożliwa do poparcia za pomocą rozumu. Twierdzenia religijne opierają się na wierze, a nie na wiedzy. Hume jest najbardziej znany ze swojego odrzucenia cudów i odrzucenia argumentu projektu na istnienie Boga. Odrzucenie to było rewolucyjne w swoim czasie, ale jest powszechne dzisiaj i w ten sposób Hume wywarł znaczący wpływ na naszą kulturę.
Hume nie twierdził, że cuda są niemożliwe, ale że cudów nigdy nie można zweryfikować empirycznie, a zatem nie ma sensu wierzyć, że kiedykolwiek się wydarzyły. Uważał, że jest o wiele bardziej prawdopodobne, że ktoś skłamie na temat cudu, niż że cud rzeczywiście się wydarzy; dlatego nie ma powodu, aby poważnie traktować doniesienia Nowego Testamentu (lub jakiekolwiek inne doniesienia) o cudach.
Hume uważał, że wiara w istnienie Boga jest czymś normalnym i naturalnym, ale wierzący musi zdawać sobie sprawę, że wiara ta nie może być poparta racjonalnymi dowodami (takimi jak argument projektu). Dogmatyczne twierdzenia teologiczne muszą zostać odrzucone, ponieważ wykraczają poza to, co można empirycznie zweryfikować na podstawie ludzkiego doświadczenia.
Z drugiej strony, Hume nie wierzył, że istnienie Boga można obalić na racjonalnych podstawach. Był mniej sceptyczny niż współczesny ateista, ponieważ uważał, że dogmatyczny wierzący i dogmatyczny niewierzący są równie nieracjonalni w swoim dogmatyzmie. W tym sensie pomógł położyć podwaliny pod to, co dwa wieki później stało się znane jako postmodernizm.
Hume nie zaprzeczał możliwości istnienia Boga, ale zaprzeczał możliwości nadprzyrodzonego objawienia. Bóg może istnieć, ale niemożliwe jest, aby się komunikował, a wszelkie twierdzenia o nadprzyrodzonej komunikacji należy odrzucić jako mało prawdopodobne, więc tak naprawdę nie możemy nic wiedzieć o Bogu i nie powinniśmy wysuwać dogmatycznych twierdzeń. W tym sensie Hume jest prekursorem liberalizmu teologicznego. Teologiczny liberalizm zachowuje wiele z religijnego przepychu i okoliczności, jednocześnie w pełni przyznając, że nie opiera się na boskim objawieniu. Dogmatyzm jest wadą, a "odważna ignorancja" cnotą. Trend ten zaowocował również w postmodernizmie, choć obecne pokolenie postmodernistów szybko pozbywa się wszelkich religijnych naleciałości. Jeśli nie ma ani racjonalnych podstaw, ani boskiego mandatu dla wszystkich rytuałów i moralnych zobowiązań, to dlaczego ktokolwiek miałby się tym przejmować?
Wpływ Hume'a na chrześcijaństwo osłabił je wśród tych, którzy podążają za jego linią myślenia. Nie zaprzeczał on chrześcijaństwu, ale po prostu próbował wyeliminować poleganie na boskim objawieniu lub jakiejkolwiek racjonalnej podstawie dla niego. Jednak nieracjonalna wiara, taka jak opisana przez Hume'a, nie jest wiarą Nowego Testamentu. Nowy Testament jest mocno osadzony w świecie historii, w którym wydarzenia, w tym cuda, można zweryfikować empirycznie:
"Ogłaszamy wam to, co było od początku, o czym usłyszeliśmy, co zobaczyliśmy na własne oczy, czemu się przyglądaliśmy i czego dotknęły nasze ręce, a co odnosi się do Słowa życia." (1 Jana 1:1).
"Bardzo wielu podjęło się już opisania wydarzeń, które miały miejsce wśród nas, (2) zgodnie z tym, jak nam o nich opowiedzieli ci, którzy od początku byli ich naocznymi świadkami oraz poświęcili się służbie Słowa. (3) Dlatego i ja najpierw wszystko od początku dokładnie zbadałem, a następnie postanowiłem ci to, dostojny Teofilu, po kolei opisać. (4) Chcę, abyś miał pewność co do wiarygodności spraw, które ci wyłożono." (Łk 1:1-4).
"Wielu też innych znaków dokonał Jezus wobec swoich uczniów. Nie zostały one opisane w tej księdze. (31) Te natomiast zostały opisane po to, abyście wierzyli, że Jezus jest Chrystusem, Synem Boga, i abyście, wierząc, mieli życie w Jego imieniu." (Jana 20:30-31).
English
Jaki wpływ na wiarę chrześcijańską miał David Hume?
