Autor:
Nie mamy pewności co do autorstwa całej księgi. Wiemy, że Samuel napisał jakąś księgę (1 Księga Samuela 10.25), i jest całkiem możliwe, że napisał cześć i tej księgi. Istnieje również możliwość, że współautorami 1 Księgi Samuela mogli być prorocy/ historycy Natanael i Gad (1 Księga Kronik 29.29).
Data napisania:
Na początku 1 i 2 księga Samuela były jedną księgą. Tłumacze Septuaginty podzielili tekst na dwie części i od tej pory zaczęto stosować taki podział. Wydarzenia z 1 Księgi Samuela rozciągają się na blisko 100 lat, od 1100 r. przed Chr. do 1000 r. przed Chr. Wydarzenia z 2 Księgi Samuela opisują kolejne 40 lat, zatem data napisania to około 960 r. przed Chr.
Cel napisania:
1 Księga Samuela relacjonuje historie Izraela na ziemi Kanaan, po tym jak Izrael przestał podlegać władzy sędziów i stał się zjednoczonym narodem, pod panowaniem królów. Samuel był ostatnim sędzią Izraela i namaścił dwóch pierwszych królów, Saula i Dawida.
Kluczowe wersety:
„Ale Samuelowi nie podobało się to, że mówili: Daj nam króla, aby nas sądził. I modlił się Samuel do Pana. A Pan rzekł do Samuela: Wysłuchaj głosu ludu we wszystkim, co mówią do ciebie, gdyż nie tobą wzgardzili, lecz mną wzgardzili, bym nie był królem nad nimi” (1 Księga Samuela 8.6-7).
”Tedy rzekł Samuel do Saula: Popełniłeś głupstwo! Gdybyś był dochował przykazania Pana, Boga twego, które On ci nadał, Pan byłby utwierdził królestwo twoje nad Izraelem na wieki. Lecz teraz królestwo twoje nie utrzyma się. Pan wyszukał sobie męża według swego serca i Pan ustanowił go księciem nad swoim ludem za to, iż nie dochowałeś tego, co ci Pan rozkazał” (1 Księga Samuela 13.13-14).
„Samuel odpowiedział: Czy takie ma Pan upodobanie w całopaleniach i w rzeźnych ofiarach, co w posłuszeństwie dla głosu Pana? Oto: Posłuszeństwo lepsze jest niż ofiara, a uważne słuchanie lepsze niż tłuszcz barani. Gdyż nieposłuszeństwo jest takim samym grzechem, jak czary, a krnąbrność, jak bałwochwalstwo i oddawanie czci obrazom, Ponieważ wzgardziłeś rozkazem Pana, więc i On wzgardził tobą i nie będziesz królem” (1 Księga Samuela 15.22-23).
Krótkie podsumowanie:
1 Księgę Samuela można podzielić na dwie części: życie Samuela (rozdziały 1-12) i życie Saula (rozdziały 13-31).
Księga rozpoczyna się cudownymi narodzinami Samuela; po tym jak została wysłuchana gorliwa modlitwa jego matki, aby Bóg obdarzył ją potomstwem. Jako dziecko, Samuel żył i służył w świątyni. Bóg powołał go na proroka (3.19-21), a jego pierwszym proroctwem był sąd nad skorumpowanym kapłaństwem.
Izraelici udali się na wojnę ze swoimi odwiecznymi rywalami- Filistyńczykami. Filistyńczycy zagarnęli Arkę Przymierza i bezprawnie stali się jej właścicielami, lecz gdy Bóg zesłał swój sąd, Filistyńczycy zwrócili arkę. Samuel wezwał Izrael do pokuty (7.3-6), a później do walki z Filistyńczykami.
Izrael chciał być jak inne narody, dlatego zażądał aby powołać króla. Samuel jest rozgoryczony ich żądaniami, lecz Pan powiedział mu, że Izrael nie odrzuca przywództwa Samuela, lecz samego Boga. Samuel ostrzega lud przed tym jakie konsekwencje przyniosą rządy króla. Samuel namaszcza Saula z plemienia Benjamina, który zostaje obwieszczony królem w Mispie (10.17-25).
Saul cieszy się z początku sukcesami, pokonując w bitwie Ammonitów (rozdział 11). Później jednak popełnia kilka błędów: w arogancki sposób składa ofiarę (rozdział 13), składa głupie przyrzeczenie kosztem swojego syna Jonatana (rozdział 14) i sprzeciwia się bezpośredniemu nakazowi Pana (rozdział 15). W wyniku buntu Saula, Bóg wybiera na jego miejsce kogoś innego. Przedtem jednak Bóg odbiera Saulowi swoje błogosławieństwo, przez co zaczyna miotać nim zły duch, prowadząc go do szaleństwa (16.14).
Samuel podróżuje do Betlejemu, aby namaścić na króla młodzieńca o imieniu Dawid (rozdział 16). Później, Dawid stacza sławny pojedynek z Goliatem Filistyńczykiem dzięki któremu staje się bohaterem narodowym (rozdział 17). Dawid służy na dworze Saula, żeni się z córką Saula, zaprzyjaźniając się także z jego synem. Saul coraz bardziej staje się zazdrosny o sukcesy i popularność Dawida, dlatego planuje go zabić. Dawid ucieka, ale w tym czasie rozpoczyna się okres wielkich przygód, intryg i romansu. Z nadziemską pomocą, Dawid sukcesywnie umyka rządnemu krwi Saulowi (rozdziały 19-26). W tym czasie również Dawid jeszcze bardziej zaprzyjaźnia się z Jonatanem.
Przy końcu księgi, Samuel umiera, a Saul jest zagubionym człowiekiem. W wieczór przed bitwą z Filistyńczykami Saul szuka odpowiedzi. Odrzuciwszy Boga, nie otrzymuje żadnej odpowiedzi z nieba, dlatego poszukuje porady od jakiegoś „pośrednika” (medium). Podczas seansu, duch Samuela przekazuje ostatnie proroctwo: Saul umrze następnego dnia podczas bitwy. Proroctwo się spełnia; trzej synowie Saula, w tym także Jonatan, giną w bitwie, a Saul popełnia samobójstwo.
Zapowiedzi:
Modlitwa Anny w 1 Księdze Samuela 2.1-10 podaje kilka proroczych odniesień do Chrystusa. Wyznaje, że Bóg jest jej skałą (werset 2), a wiemy z ewangelii, że Jezus jest skałą na której powinniśmy budować nasze duchowe domy. Paweł odnosi się do Jezusa jako tego, który jest „skałą zgorszenia” dla Żydów (Rzymian 9.33). Chrystus nazwany jest „duchową skałą”, która dostarcza duchowego napoju Izraelitom na pustyni, tak jak Chrystus jest źródłem „wody żywej” dla naszych dusz (1 Koryntian 10.4; Ew. Jana 4.10). Modlitwa Anny odnosi się także do Pana, który będzie sądził krańce ziemi (werset 2.10), podczas gdy Ew. Mateusza 25.31-32 odnosi się do Jezusa jako Syna Człowieczego, który przyjdzie w chwale by każdego osądzić.
Praktyczne zastosowanie:
Tragiczna historia Saula jest opisem straconych szans. Człowiek, który miał wszystko- honor, władzę, bogactwo, wygląd itp., umarł w rozpaczy, w strachu przed swoimi wrogami, wiedząc że zawiódł swój naród, swoją rodzinę i swojego Boga.
Saul popełnił błąd sądząc, że zadowoli Boga swoim nieposłuszeństwem. Jak wielu dzisiaj, wierzył że szczere motywy zadośćuczynią jego złemu postępowaniu. Być może władza zawróciła mu w głowie i myślał że nie podlega żadnym zasadom. W jakiś sposób Boże nakazy straciły dla niego na znaczeniu, za to wysoko cenił siebie samego. Nawet gdy jego postępowanie było konfrontowane z Bożymi standardami, on próbował się usprawiedliwiać, przez co Bóg go odrzucił (15.16-28).
Problem Saula- postawa serca- dotyczy także nas. Posłuszeństwo względem Bożej woli jest warunkiem koniecznym aby odnieść sukces w „Bożych oczach”, a jeśli w swojej pysze przeciwstawimy się jemu, to sami wystawiamy się na klęskę.
Dawid, z drugiej strony nie wydaje się postępować w taki sposób. Nawet Samuel był kuszony by go naśladować (16.6-7). Lecz Bóg widział jego serce i widział Dawida jako człowieka według Bożego serca (13.14). Uniżenie i związek z Dawidem, połączony ze skromnością przed Panem oraz jego zaangażowaniem w modlitwę, wskazuje na dobry przykład dla każdego z nas.
