Pytanie: Jaki wpływ miał Cezar August na historię biblijną?
Odpowiedź:
Imię rodowe Cezara Augusta brzmiało Gajusz Oktawiusz. Był on bratankiem, adoptowanym synem i wybranym następcą Juliusza Cezara. Po śmierci Juliusza, Oktawian (jak go wtedy nazywano) musiał walczyć o umocnienie władzy, ale kiedy w końcu zapewnił sobie pozycję pierwszego cesarza rzymskiego, panował najdłużej ze wszystkich cesarzy z linii Juliusza, od 63 r. przed Chr. do 14 r. po Chr. Przydomek August ("Czcigodny") otrzymał w 27 r. po Chr.
Cezar August jest wspomniany w Nowym Testamencie tylko raz, na początku znanej historii Bożego Narodzenia zapisanej w Ew. Łukasza 2.1: "I stało się w owe dni, że wyszedł dekret cesarza Augusta, aby spisano cały świat" (tłum. Biblia Warszawska). W wyniku tego dekretu Józef musiał powrócić do swojego domu rodzinnego, do Betlejem, zabrał ze sobą Marię, która już oczekiwała Dzieciątka Jezus. Gdy byli już w Betlejem, narodził się Jezus, jak to przepowiedział prorok Micheasz: "Ale ty, Betlejemie Efrata, najmniejszy z okręgów judzkich, z ciebie mi wyjdzie ten, który będzie władcą Izraela. Początki jego od prawieku, od dni zamierzchłych" (Ks. Micheasza 5.1; tłum. Biblia Warszawska).
Spis ludności, który zmusił Józefa i Marię do udania się do Betlejem, był najbardziej oczywistym wpływem Cezara Augusta na historię biblijną; istnieją jednak inne fakty dotyczące Cezara Augusta, które miały znaczenie dla czytelników Ewangelii z pierwszego wieku.
Oktawian otrzymał imię August, co oznacza "wielki", "czcigodny" lub "godny czci", co jest sugestią, że był godny uwielbienia. W 42 r. po Chr. senat formalnie deifikował [formalne przypisanie komuś lub czemuś cech boskich- wyjaśnienie od tłum.] Juliusza Cezara jako divus Iulius ("boski Juliusz"). To sprawiło, że jego adoptowany syn, Oktawian, był znany jako divifilius ("syn boga"), tytuł, który przyjął Cezar August. Monety wydane przez Augusta zawierały wizerunek Cezara i napisy takie jak "Boski Cezar i Syn Boga". Egipska inskrypcja nazywa Cezara Augusta gwiazdą "świecącą blaskiem Wielkiego Niebiańskiego Zbawiciela". W 17 r. po Chr. na niebie rzeczywiście pojawiła się niezwykła gwiazda; August nakazał zorganizowanie uroczystości, a Wergiliusz obwieścił: "Nadszedł punkt zwrotny wieków". W czasie panowania Augusta gwałtownie wzrósł kult cesarza, zwłaszcza w Azji Mniejszej- która później stała się centrum prześladowań chrześcijan. (Azja Mniejsza była obszarem, który Paweł odwiedza podczas swoich dwóch pierwszych podróży misyjnych, a także miejscem, gdzie siedem kościołów otrzymuje listy opisane w Apokalipsie).
Z tego, co wiemy o Auguście i czci, jaką mu oddawano, wynika, że Łukasz opowiada historię Jezusa w taki sposób, aby Chrystus był postrzegany jako prawdziwy posiadacz tytułów, do których pretendował August. To nie August jest Zbawicielem i Panem, ale „dziś narodził się wam Zbawiciel, którym jest Chrystus Pan, w mieście Dawidowym" (Ew. Łukasza 2.11; tłum. Biblia Warszawska). To nie August, ale Jezus jest Synem Bożym (Ew. Łukasza 1.32). I to nie w Auguście nastąpił przełom wieków, ale w Jezusie Chrystusie, który wprowadza Królestwo Boże (Ew. Łukasza 4.43).
Rzymskie credo mówiło: "Cezar jest Panem", ale chrześcijanin uznaje tylko Jezusa za Pana. Ze względu na długą historię monoteizmu, Żydzi zostali zwolnieni z obowiązku oddawania czci cesarzowi. Tak długo jak chrześcijaństwo było uważane za sektę judaizmu, chrześcijanie również byli zwolnieni z obowiązku oddawania czci rzymskiemu cesarzowi. Ale kiedy Żydzi zaczęli potępiać chrześcijan i wyrzucać ich z synagog, chrześcijanie nie mogli już korzystać z tego wyjątku. W ten sposób rzymski rząd był narzędziem żydowskich prześladowań w dużej części czasów Nowego Testamentu. Pierwszy przykład tego widzimy w oskarżeniach wniesionych przeciwko samemu Jezusowi (Ew. Łukasza 23.1-2). To samo przydarzyło się Pawłowi i Sylasowi w Tesalonice, gdzie niektórzy niewierzący Żydzi podburzyli tłum mówiąc: "wszyscy oni postępują wbrew postanowieniom cesarza, głosząc, że jest inny król, Jezus" (Dz. Apostolskie 17.7; tłum. Biblia Warszawska).
Cezar August zmarł krótko po narodzinach Jezusa. Choć sam August mógł nie rościć sobie praw do prerogatyw bóstwa, to jednak przyjął boskie tytuły jako środek propagandy. Wraz z rozwojem religii rzymskiej, kult cesarza stał się patriotycznym obowiązkiem. Nowy Testament na każdym kroku obala rzymską religię, głosząc Jezusa, a nie Cezara, jako Syna Bożego i Pana (Ew. Marka 1.1; 1 Tesaloniczan 1.1). August zadekretował spis ludności, który był ludzkim mechanizmem, którego Bóg użył do wypełnienia proroctwa dotyczącego miejsca narodzin Mesjasza. August myślał, że mierzy wielkość swojego królestwa, ale w rzeczywistości ustawiał scenę dla jego ostatecznego Zastąpienia. To również pod rządami Augusta Cezara ustanowiono rzymski pokój, zbudowano drogi i ustanowiono wspólną, stabilną kulturę, dzięki czemu ewangelia mogła łatwo rozprzestrzeniać się w całym Imperium Rzymskim. Chociaż August i następni cesarze myśleli, że budują swoje własne królestwo, byli po prostu nieświadomymi i często niechętnymi aktorami w budowaniu Królestwa Bożego.
