Czy twierdzenie Łukasza, że Jezus urodził się w Betlejem w czasie spisu ludności przeprowadzonego przez Kwiryniusza, jest zgodne z zapisem historycznym?
Odpowiedź:
Spis ludności Kwiryniusza był przez wieki przedmiotem kontrowersji wśród biblistów i sceptyków. Historia mówi nam, że Cezar August panował nad Imperium Rzymskim od 27 r. p.n.e. do 14 r. n.e. i nakazał przeprowadzenie spisu ludności podczas swojej kadencji. Herod Wielki panował w Judei do 4 r. p.n.e., więc Jezus musiał urodzić się w 4 r. p.n.e. lub wcześniej. Łukasz podaje nam kilka szczegółów historycznych, aby przygotować scenę dla narodzin Chrystusa: "I stało się w owe dni, że wyszedł dekret cesarza Augusta, aby spisano cały świat. Pierwszy ten spis odbył się, gdy Kwiryniusz był namiestnikiem Syrii." (Łukasza 2:1-2).
Wzmianka Łukasza o Kwiryniuszu jako gubernatorze Syrii w czasie spisu Cezara wydaje się powodować problem, ponieważ historia odnotowuje, że Kwiryniusz sprawował władzę gubernatorską między 6 a 7 rokiem n.e., co najmniej dziesięć lat po narodzinach Jezusa. Istnieją co najmniej trzy możliwości interpretacji Łukasza 2:2 w odniesieniu do spisu ludności i Kwiryniusza:
(1) Łukasz popełnił błąd historyczny dotyczący spisu ludności Kwiryniusza. Taki błąd oznaczałby oczywiście, że Ewangelia Łukasza nie została natchniona przez Ducha Świętego i poddałby w wątpliwość całą resztę pism Łukasza.
(2) Greckie słowo oznaczające "pierwszy" w Łukasza 2:2 jest formą słowa protos i może być przetłumaczone jako "przed". Tak więc Łukasza 2:2 można przetłumaczyć jako: "Był to spis ludności przeprowadzony zanim Kwiryniusz został gubernatorem Syrii".
(3) Kwiryniusz faktycznie rządził Syrią przy dwóch różnych okazjach i faktycznie przeprowadzono dwa spisy ludności. "Pierwszy spis" wspomniany w Łukasza 2:2 miał miejsce podczas pierwszej kadencji Kwiryniusza jako gubernatora, a kolejny podczas jego drugiej kadencji. Drugi spis został wspomniany w Dziejach Apostolskich 5:37 i prawdopodobnie miał miejsce między 6 a 7 rokiem n.e. (Józef Flawiusz łączy ten spis z powstaniem prowadzonym przez Judasza z Galilei). Łukasz był autorem zarówno Ewangelii Łukasza, jak i Dziejów Apostolskich, a jego celem było napisanie "uporządkowanej relacji" (Łk 1:3). Wydaje się, że Łukasz napisał staranną, uporządkowaną relację: wspomina o dwóch spisach ludności, a podczas pierwszego z nich urodził się Jezus. Byłoby mało prawdopodobne, aby tak skrupulatny historyk popełnił rażący błąd w swojej chronologii wydarzeń.
Chrześcijańska doktryna o nieomylności Słowa Bożego (2 Tymoteusza 3:16; 2 Piotra 1:20-21) prowadzi nas do odrzucenia wyjaśnienia (1). Większość dostępnych dowodów wskazuje na wyjaśnienie (3) jako najlepszą perspektywę dla Kwiryniusza i spisu ludności. Biblia jest prawdziwą historią, a jej szczegóły są bardziej wiarygodne niż historyczne pisma Rzymian i Józefa Flawiusza.