Pytanie: Jakie jest znaczenie Wschodniej Bramy Jerozolimy?
Odpowiedź:
Stare Miasto Jerozolima jest otoczone murem zawierającym osiem głównym bram. Od najbardziej wysuniętej na północ bramy w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara znajdują się Brama Heroda, Brama Damaszku, Brama Nowa, Brama Jafy, Brama Syjonu, Brama Gnojowa, Brama Wschodnia i Brama Lwów. Brama Wschodnia, zwrócona w stronę Góry Oliwnej po drugiej stronie Doliny Cedron, jest wyjątkowa pod tym względem, że jest całkowicie, szczelnie zamknięta. Niektórzy komentatorzy postrzegają blokadę Bramy Wschodniej jako wypełnienie biblijnego proroctwa.
Wschodnia Brama Jerozolimy jest nazywana również Złotą Bramą lub Piękną Bramą (Dz. Apostolskie 3.2). W języku hebrajskim to jest Sha'arHarahamim, "Brama Miłosierdzia." To jest obecnie najstarsza brama w Starym Mieście, skonstruowana w VI czy VII w. po Chr. Jest to również brama, która daje najbardziej bezpośrednie dojście do wzgórza świątynnego- gdyby ktoś mógł przejść przez łuki Bramy Wschodniej, byłby bardzo blisko miejsca, w którym kiedyś stała żydowska świątynia. Gdy Jezus wszedł do Jerozolimy z Góry Oliwnej w 21 rozdziale Ew. Mateusza, wykorzystał bramę w tej samej lokalizacji co obecna Wschodnia czy Złota Brama.
Brama Wschodnia została zamknięta w latach 1540–41 na rozkaz Sulejmana Wspaniałego, sułtana Imperium Osmańskiego. Uważa się, że powodem zamknięcia Bramy Wschodniej było powstrzymanie Mesjasza żydowskiego przed wejściem do Jerozolimy. Żydowska tradycja mówi, że Mesjasz przejdzie przez Wschodnią Bramę, gdy przyjdzie, aby rządzić. Muzułmański Sulejman próbował pokrzyżować plany mesjańskie za pomocą 5 metrów cementu. Brama Wschodnia pozostała zamurowana na blisko 500 lat.
To właśnie zamurowanie Wschodniej Bramy Jerozolimy spowodowało, że wielu badaczy proroctw zwróciło na to uwagę. Ks. Ezechiela zawiera kilka odniesień do bramy zwróconej na wschód. W Ks. Ezechiela 10.18-19 prorok widzi chwałę Pana opuszczającą świątynię "u wejścia do wschodniej bramy przybytku Pana"; chwała później przeniosła się na wschód miasta do Góry Oliwnej (Ks. Ezechiela 11.23). Później, Ezechiel widzi chwałę Pana powracającą do świątyni poprzez "bramę zwróconą na wschód" (Ks. Ezechiela 43.1-5).
Później w Ks. Ezechiela 44.1-2 czytamy o zamknięciu bramy: "Potem poprowadził mnie z powrotem w kierunku bramy zewnętrznej świątyni, zwróconej ku wschodowi; lecz była zamknięta. I rzekł do mnie: Ta brama będzie zamknięta, nie będzie się jej otwierać i nikt nie będzie przez nią wchodził, gdyż Pan, Bóg izraelski, wszedł przez nią, dlatego będzie zamknięta." Ostatecznie w Ks. Ezechiela 46.12 (tłum. Biblia Poznańska) czytamy, że jest jedna osoba "książę", który może przejść przez wschodnią bramę: "Gdy książę złoży dobrowolną ofiarę całopalenia [...] otworzą przed nim bramę Wschodnią. [...] Po jego odejściu brama zostanie zamknięta."
Niektórzy interpretują te fragmenty z Ks. Ezechiela jako odniesienia do Pana Jezusa Chrystusa. Chwała Pana wchodząca do świątyni jest widziana jako triumfalne wejście (Ks. Ezechiela 43.2; Ew. Mateusza 21.1-11). Nakaz stałego zamknięcia bramy ze względu na to, że Pan przez nią przeszedł (Ks. Ezechiela 44.1) jest postrzegany jako przepowiednia zamurowania Bramy Wschodniej przez muzułmanów w 1540 r. po Chr. I ostatecznie, "książę" dla którego brama zostanie otwarta (Ks. Ezechiela 46.12) jest widziany jako sam Chrystus podczas drugiego przyjścia- Książę Pokoju powróci na Górę Oliwną (Ks. Zachariasza 14.4) i wejdzie do Jerozolimy przez ponownie otwartą Bramę Wschodnią.
Ta interpretacja jest popularna i prowadzi do wielu dramatycznych spekulacji na temat tego jak i kiedy Wschodnia Brama zostanie otwarta. Jednak z tą interpretacją wiążą się pewne problemy tekstowe.
Po pierwsze, istnieje trudność w łączeniu "bramy skierowanej na wschód" u Ezechiela ze Wschodnią Bramą Starego Miasta Jerozolimy. Ezechiel dokładnie mówi, że brama, którą widział jest bramą "zewnętrznej świątyni" (Ks. Ezechiela 44.1), to znaczy, że jest bramą dziedzińca świątynnego, a nie bramą miasta.
Po drugie, Wschodnia Brama Jerozolimy nie jest tą samą przez którą Jezus wjeżdżał w swoim triumfalnym wejściu. Współczesna Wschodnia Brama została zbudowana wieki po czasach Chrystusa. Oryginalna brama jaką zbudował Nehemiasz (i prawdopodobne datowanie sięga czasu Salomona) jest pod ziemią, pod obecną bramą, jak udokumentował to archeolog James Fleming w 1969 r. To przez niższą bramę (znajdującą się obecnie pod ziemią) Jezus wszedł do Jerozolimy w 30 r. po Chr.
Po trzecie, świątynia którą widział Ezechiel w rozdziałach 40-47 nie jest tą samą świątynią w której znajdował się Jezus, a Jerozolima którą opisuje jest całkiem inna od Starego Miasta Jerozolimy jaką znamy dzisiaj. Świątynia milenijna (trzecia świątynia) zmierzona w Ks. Ezechiela jest znacząco większa niż pierwsze dwie świątynie, a Jerozolima milenijna będzie miała dwanaście bram, a nie osiem (Ks. Ezechiela 48.30-35).
Na koniec i najważniejsze, "książę" w Ks. Ezechiela 46 nie jest Mesjaszem. Raczej, jest nadzorcą Jerozolimy podczas tysiącletniego królestwa. On nie jest Jezusem, ale on służy pod panowaniem Jezusa. Wiemy, że ten książę nie jest Panem, ponieważ musi złożyć ofiarę za grzech za siebie i za lud: "W tym dniu książę przygotuje cielca za siebie i za cały lud pospolity na ofiarę zagrzeszną" (Ks. Ezechiela 45.22). Kimkolwiek jest książę, jest człowiekiem z grzeszną naturą, za którą musi zostać złożona ofiara.
Podsumowując, "brama skierowana na wschód", którą Ezechiel opisuje jest inna od Bramy Wschodniej widocznej obecnie w starym murze w Jerozolimie. Obecna (zapieczętowana) brama nie istniała w czasach Chrystusa, zatem Pan nigdy jej nie przekroczył. Lokalizacja wczesnej Bramy Wschodniej (tą przez którą przeszedł Jezus) jest poniżej obecnego poziomu ziemi, i nie zgadza się ze szczegółowym opisem przyszłego kompleksu świątynnego opisanego w Ks. Ezechiela 40-42.
Przypuszczamy zatem, że wschodnia brama z 44 rozdziału Ks. Ezechiela będzie częścią przyszłego tysiącletniego kompleksu świątynnego, który zostanie zbudowany.
Jak zatem zinterpretować przyjście i odejście chwały Bożej oraz zamknięcie wschodniej bramy w proroctwie Ezechiela? W taki sposób: prorok widzi chwałę Pana opuszczającą świątynię w 10 rozdziale z powodu rażącej niegodziwości ludu- to jest pierwsza świątynia, niszczona przez Babilończyków w 586 r. przed Chr. Później w rozdziale 43, Ezechiel widzi powrót chwały do świątyni- to jest nowa, powiększona świątynia królestwa milenijnego. W rozdziale 44 Ezechiel dowiaduje się, że wschodnia brama świątyni pozostanie "zamknięta [...], gdyż Pan, Bóg izraelski, wszedł przez nią" (werset 2). Innymi słowy, w królestwie tysiącletnim chwała Pana nie odejdzie od świątyni. Droga wcześniejszego wyjścia (na wschód) jest zablokowana, co symbolizuje stałą obecność Pana wśród Jego ludu. Brama wschodnia zostanie otwarta tylko w szabat i nowiu, aby umożliwić księciu wypełnienie obowiązków kapłańskich (Ks. Ezechiela 46.1-2).
