Dlaczego Prawo Starego Testamentu zabraniało spożywania wieprzowiny?
Odpowiedź:
Wiele zakazów i wymogów Starego Testamentu wydaje się bezcelowych dla współczesnego zachodniego światopoglądu. Przykładem tego jest zakaz jedzenia wieprzowiny (3 Ks. Mojżeszowa 11.7). W końcu dla większości ludzi dobry schabowy podawany z jabłkami i orzechami stanowi bardzo dobry posiłek! Zrozumienie ogólnego celu Prawa Mojżeszowego, a w szczególności kulturowego poglądu na świnie, jest niezbędne do zrozumienia ograniczeń Prawa dotyczących jedzenia wieprzowiny.
Prawo dane Izraelitom miało wiele ważnych celów. Podążanie za nakazanymi przez Boga działaniami nie miało być zwykłym rytuałem; posłuszeństwo Prawu wyrażało raczej silną wewnętrzną wiarę w Boga i zdrową bojaźń przed Nim. W 5 Ks. Mojżeszowej w rozdziale 30 zapisano błogosławieństwa, jakie Bóg miał udzielić Izraelowi, jeśli ten będzie za Nim podążał, oraz przekleństwa, jakie miał na niego nałożyć, jeśli tego nie uczyni. Te błogosławieństwa i przekleństwa były integralną częścią przymierza między Bogiem a Izraelem, więc Prawo było podstawą przymierza warunkowego. Ponadto Prawo, w tym zakaz spożywania wieprzowiny, stanowiło wyjątkowy znak przywilejów przyznanych Izraelowi, odróżniając ich od pogańskich sąsiadów.
Cały świat w czasach Mojżesza był bałwochwalczy, a każdy naród wierzył w wiele bóstw. Zakaz spożywania pewnych pokarmów, takich jak wieprzowina, rozróżniał między tymi, którzy później zostaną nazwani "Żydami" i "poganami". Ograniczenia żywieniowe wskazywały ponadto, że Izrael był odrębnym narodem i narodem wybranym. Powiedzenie "nie" jedzeniu wieprzowiny i innym praktykom pogan pomogło Izraelitom uwolnić się od bałwochwalstwa - grzechu, z którym z pewnością się zmagali (zob. 2 Ks. Mojżeszowa rozdział 32).
Zgodnie z Prawem Starego Testamentu, nie tylko jedzenie wieprzowiny było zabronione, ale nawet dotknięcie mięsa wieprzowego czyniło człowieka rytualnie nieczystym (5 Ks. Mojżeszowa 14.8). Ten szczegół dodatkowo izolował Izraelitów od pogańskich praktyk. Kananejczycy hodowali stada świń i składali je w ofierze bożkom. Bóg chciał, aby Jego lud zdystansował się wobec wszelkich tego typu działań.
Do tego dochodzą kwestie higieniczne związane z ograniczeniami dietetycznymi Prawa, w tym zakaz spożywania wieprzowiny. Dziś powszechnie wiadomo, że wieprzowina jest nosicielem wielu chorób, a mięso to wymaga bardziej rygorystycznych technik gotowania niż inne mięsa, takie jak wołowina czy drób. W czasach Mojżesza nie znano mikroskopijnych patogenów, a normą kulturową było spożywanie surowego lub niedogotowanego mięsa (3 Ks. Mojżeszowa 19.26). Oczywiście spożywanie niedogotowanej wieprzowiny stanowiłoby poważne zagrożenie dla zdrowia Izraelitów, ale Bóg opatrznościowo chronił ich poprzez Prawo Mojżeszowe. "Jeżeli pilnie słuchać będziesz głosu Pana, Boga twego, i czynić będziesz to, co prawe w oczach jego, i jeżeli zważać będziesz na przykazania jego, i strzec będziesz wszystkich przepisów jego, to żadną chorobą, którą dotknąłem Egipt, nie dotknę ciebie, bom Ja, Pan, twój lekarz" (2 Ks. Mojżeszowa 15.26; tłum. Biblia Warszawska).
