Co Biblia mówi o tym, jak radzić sobie z kontrolującymi ludźmi?
Odpowiedź:
Kontrolujący ludzie. Manipulatorzy. Wszyscy się z nimi zetknęliśmy, a większość z nas w pewnym momencie sami zachowywaliśmy się w kontrolujący sposób. Kontrolujący ludzie są zwykle przekonani, że szczęście można znaleźć w zmuszaniu innych ludzi do robienia tego, co chcą. Oczywiście manipulowanie innymi nie jest drogą do szczęścia ani do żadnej innej dobrej rzeczy.
Osoby, które angażują się w kontrolowanie mogą być rodzicami, małżonkami, dorosłymi dziećmi, członkami dalszej rodziny, sprzedawcami lub współpracownikami. Aby kontrolować daną osobę, muszą mieć coś, czego ta osoba chce lub potrzebuje. Osoby współuzależnione potrzebują akceptacji, więc łatwiej jest je kontrolować lub nimi manipulować. Można im obiecać uczucie lub uznanie, jeśli spełnią życzenia osoby kontrolującej. Ofiary manipulatora mogą zawsze starać się zadowolić osobę kontrolującą i nigdy im się to nie udaje. Strach przed niezadowoleniem manipulatora, utratą przyjaźni lub otrzymaniem jakiejś kary utrzymuje ofiarę pod kontrolą.
Osoby kontrolujące nie mają na uwadze niczyjego dobra, z wyjątkiem własnego (zob. List do Filipian 2:3). Zależy im przede wszystkim na zadowoleniu samych siebie. Wielu królów Starego Testamentu było ludźmi kontrolującymi. Mieli władzę i wykorzystywali ją dla własnych korzyści, często kosztem ludzi, którymi rządzili. Królowa Jezebel była kontrolującą osobą, która wykorzystywała swoją władzę, aby uzyskać to, czego chciała. Metodą jej męża na kontrolowanie ludzi było dąsanie się i wpadanie w złość (1 Krl 21:1-4).
Syn Dawida, Absalom, był biegły w kontrolowaniu ludzi, używając pochlebstw i udawanej troski o ludzi, aby odwrócić ich serca od swojego ojca, Dawida (2 Samuela 15:5-6). Kontrolujący ludzie często używają emocjonalnych sztuczek, aby skłonić swoje ofiary do zrobienia tego, czego chcą. Absalom chciał przejąć kontrolę nad królestwem swojego ojca, więc udawał współczucie, aby zyskać lojalność ludu. Zamiast zakwestionować lub zbadać roszczenia Absaloma, niezadowoleni Izraelici z przyjemnością obwiniali króla Dawida za swoje niezadowolenie i byli łatwym łupem dla kontrolującego Absaloma. Rozgniewani, zgorzkniali ludzie są celem dla osób kontrolujących, które mogą wykorzystywać emocje, wypaczać myślenie i nakłaniać innych do działania. Unikanie goryczy w naszych sercach (Hebrajczyków 12:15) jest ważne, aby trzymać się z dala od kontrolujących ludzi.
Możemy radzić sobie z kontrolującymi osobami, najpierw rozpoznając, kim one są i ustalając odpowiednie granice. Możemy nalegać na mówienie prawdy (osoby kontrolujące często kłamią). Możemy odmówić przyjęcia fałszywego poczucia winy (osoby kontrolujące często odgrywają rolę ofiary). Możemy odmówić wzięcia odpowiedzialności za ich błędy (osoby kontrolujące często próbują obarczać odpowiedzialnością innych). Możemy znaleźć naszą akceptację i wystarczalność w Chrystusie (osoby kontrolujące często wyśmiewają lub krytykują, próbując sprawić, by ich ofiary poczuły się nieadekwatne). Możemy się im przeciwstawić, odrzucić ich żądania i odrzucić ich terminy (osoby kontrolujące to często tyrani, którzy żądają natychmiastowego podporządkowania się).
Często osoby kontrolujące nie mają prawdziwej mocy, by zmusić nas do posłuszeństwa; raczej grożą, że wpadną w złość, rozpowszechnią kłamstwa, odetną komunikację lub zrobią coś innego, by utrudnić nam życie w ramach "kary". Musimy być przygotowani na ich blef i nie grać w ich gierki. Musimy być przygotowani na zakończenie związku. W przypadkach, gdy grozi nam przemoc, musimy skontaktować się z odpowiednimi władzami i podjąć kroki w celu ochrony siebie i bliskich. "Nie dał nam Bóg ducha bojaźni, ale mocy, miłości i zdrowego rozsądku" (2 Tymoteusza 1:7). W duchu mocy, miłości i zdrowego rozsądku musimy stawić czoła zagrożeniu ze strony tych, którzy chcieliby nas kontrolować lub nami manipulować. Jedynym, który nas kontroluje, powinien być Boży Duch Święty (Efezjan 5:18).
