Co oznacza 1 Tymoteusza 3:15, gdy mówi, że kościół jest filarem i fundamentem prawdy?
Odpowiedź:
Katoliccy apologeci lubią cytować 1 Tymoteusza 3:15 jako dowód na to, że "kościół" - a konkretnie Kościół katolicki - jest prawdziwym, nieomylnym ziemskim źródłem wiedzy duchowej. W szczególności twierdzą oni, że werset ten nie tylko wspiera nieomylność nauk katolickich, ale także zaprzecza doktrynie sola scriptura. Czytając ten werset całkowicie bez kontekstu, można by go tak odebrać:
"Gdyby jednak przyjście moje się odwlokło, to masz wiedzieć, jak należy postępować w domu Bożym, który jest Kościołem Boga żywego, filarem i podwaliną prawdy." (1 Tymoteusza 3:15).
Ale, jak w przypadku każdego tekstu biblijnego, to, kontekst wyznacza znaczenie danego tekstu. Spojrzenie na ten werset w świetle jego biblijnego kontekstu nie tylko obala to konkretne twierdzenie, ale także zdecydowanie zaprzecza innym aspektom katolicyzmu.
Po pierwsze, jedną rzeczą byłoby użycie 1 Tymoteusza 3:15 do ogólnego twierdzenia, że "kościół" jest źródłem autorytetu lub prawdy na ziemi. Katoliccy apologeci jednak często wskazują na ten fragment i wyodrębniają pojęcia takie jak nieomylne magisterium, nieomylny papież itp. Zakres tego wersetu w żaden sposób nie wspiera tego rodzaju przesady. Jest to szczególnie prawdziwe w świetle tego, co Paweł i reszta Nowego Testamentu mówi o kościele i prawdzie.
Pierwszy List do Tymoteusza 3:15 kończy Pawłowy opis właściwego postępowania członków kościoła, w tym przywódców. Nigdzie nie wspomina o wyjątkowej mocy tych przywódców do podejmowania decyzji doktrynalnych lub interpretacyjnych. Nie stwierdza też, że członkowie ciała są niezdolni do samodzielnego dokonywania takich interpretacji. W rzeczywistości w wersecie 14 Paweł wyraźnie mówi, że jego spisane słowa określają właściwe postępowanie. W rzeczywistości sugeruje to koncepcję sola scriptura; Paweł przypisuje autorytet spisanemu Słowu. Nie mówi: "Kościół powie wam, co oznacza ten list".
Na początku listu Paweł wyraźnie mówi Tymoteuszowi, aby sprzeciwiał się tym, którzy nauczają niezdrowej doktryny (1 Tymoteusza 1:3-7, 18-19). Nie mówi Tymoteuszowi, aby sprzeciwiał się tym, którzy nie zgadzają się z "kościołem" lub przywódcami kościoła. Jest to echo innych wypowiedzi Pawła, które wskazują, że liczy się treść wiary, a nie osoba, która ją głosi (2 Koryntian 11:14; Galacjan 1:6-8). Paweł odnosi się do tych, którzy głoszą ewangelię jako do szafarzy prawdy, a nie jej źródła (1 Kor 4:1; 9:17). W innym miejscu Paweł wyraźnie mówi, że istnieje tylko jeden "prawdziwy" fundament naszej wiary, którym jest Chrystus (1 Koryntian 3:11), więc to, co mówi w 1 Tymoteusza 3:15, należy rozumieć w tym kontekście.
Używanie 1 Tymoteusza 3:15 do wspierania katolicyzmu jest również krótkowzroczne, biorąc pod uwagę słowa, które pojawiają się bezpośrednio przed i po nim. W 1 Tymoteusza 3:1-13 Paweł mówi, że przywódcy kościelni powinni być "mężami jednej żony" i sprawować kontrolę nad swoim domem i dziećmi. Katolicyzm wymaga jednak, by księża byli stanu wolnego i żyli w celibacie, co Paweł potępia kilka wersetów później (1 Tymoteusza 4:1-3). Trudno to uznać za poparcie dla katolickiej doktryny.
Jak zatem należy interpretować 1 Tymoteusza 3:15? Sądząc po kontekście 1 Listu do Tymoteusza, a także reszty Pisma Świętego, z pewnością nie jest tak, że "kościół" ma nieomylne zrozumienie prawdy. W tym przypadku Paweł zdaje się mówić, że ekklesia - ciało wierzących, "kościół" - jest strukturą, która podtrzymuje i głosi ewangelię światu. Z tego powodu zachowanie ciała i wybór przywódców są niezwykle ważne.
Ta interpretacja jest silnie wspierana przez użycie przez Pawła dwóch greckich słów, stulos i hedraioma, przetłumaczonych jako "filar" i "fundament". Stulos oznacza "filar, kolumnę, podporę" i występuje w Nowym Testamencie tylko tutaj, w Objawieniu 3:12 i w Objawieniu 10:1. Hedraioma oznacza "podporę lub wsparcie" i występuje tylko w tym wersecie. Oba słowa pochodzą od greckich słów źródłowych, które oznaczają coś, co usztywnia, stabilizuje, podtrzymuje lub utrzymuje. Są to zupełnie inne słowa niż te, które są używane do innych wystąpień słowa "fundament" w angielskich Bibliach. Na przykład odniesienie Pawła do Chrystusa jako naszego "fundamentu" w 1 Koryntian 3:11 używa słowa themelios, które oznacza "fundament budynku" lub "początkowe i podstawowe zasady idei".
Tak więc w 1 Tymoteusza 3:15 Paweł nie odnosi się do "kościoła" jako źródła prawdy lub twórcy prawdy. Mówi, że "kościół" jest tym, co podtrzymuje i umacnia prawdę w świecie. Ponownie, ta interpretacja pasuje do ostrzeżeń Pawła, aby nie dać się zwieść cielesnym filozofiom (Kolosan 2:8), fałszywym nauczycielom (2 Tymoteusza 4:3) lub jakiejkolwiek osobie, która zmienia ewangelię (Galacjan 1:8). Zamiast padać ofiarą fałszywych doktryn, powinniśmy porównywać nauczycieli ze Słowem Bożym (Dz 17:11; 1 Kor 4:6; 2 Tm 3:16; Rz 15:4).
"Kościół", czyli cała populacja wierzących chrześcijan, ponosi ziemską odpowiedzialność za podtrzymywanie prawdy ewangelii. Ostateczną podstawą tej prawdy jest Chrystus, a nie głoszenie czy nieomylność członków tego ciała. Paweł wzywa wierzących do dbania o strukturę, która "wspiera" lub "podtrzymuje" nasze przesłanie dla świata. Pierwszego Listu do Tymoteusza 3:15 nie można rozumieć w ten sposób, że sam kościół jest źródłem lub standardem prawdy.
