Odpowiedź:
Oczekiwania mogą być wysokie lub niskie, rozsądne lub nierozsądne, dobre lub złe. Biblia mówi o oczekiwaniach dotyczących odkupienia (Rzymian 8.19), oczekiwaniach dotyczących sądu (Hebrajczyków 10.27), oczekiwaniach opóźnionych (Ks. Przyp. Salomona 13.12a), oczekiwaniach zrealizowanych (Ks. Przyp. Salomona 13.12b) i oczekiwaniach niezrealizowanych (Ks. Przyp. Salomona 11.7). Jezus powiedział nam, abyśmy oczekiwali Jego powrotu - choć czas Jego powrotu jest poza naszą wiedzą: "I wy bądźcie gotowi, gdyż Syn Człowieczy przyjdzie o takiej godzinie, której się nie spodziewacie" (Ew. Łukasza 12:40; tłum. Biblia Warszawska).
Mówiąc najprościej, oczekiwania to przekonania, które wynikają z procesu myślowego danej osoby podczas analizowania dowodów. Na przykład widzimy, że niebo na wschodzie robi się różowe, więc spodziewamy się, że wkrótce zobaczymy słońce. Nasze oczekiwania nie zawsze są prawidłowe z powodu błędów w naszej logice oraz uprzedzeń związanych z nadzieją i pragnieniami. Czasami "robimy sobie nadzieję" w oparciu o fałszywe przesłanki lub błędne odczytanie dowodów. Często tworzymy oczekiwania automatycznie, bez świadomego wysiłku. Kiedy oczekiwania nie zostają spełnione, pojawia się ból i często obwiniamy coś lub kogoś, kto nie spełnił naszych oczekiwań - nawet jeśli nasze oczekiwania były nieuzasadnione.
Oczekiwania oparte na ludzkich założeniach mogą powodować kłopoty. Na przykład, gdy mężczyzna i kobieta biorą ślub, oboje wnoszą do małżeństwa swoje oczekiwania. Mężczyzna może widzieć dowody na to, że jego żona jest troskliwą, życzliwą i cierpliwą osobą. Może mieć oczekiwania co do tego, jaka będzie jako matka. A może jego własna matka była świetną kucharką i oczekuje, że jego żona będzie miała takie same umiejętności kulinarne. Jeśli nie okaże się cierpliwą matką lub szczególnie dobrą kucharką, może poczuć się zraniony i zawiedziony. Kobieta wchodząca w związek małżeński może widzieć dowody na to, że jej mąż ma dobrą pracę i jest lubiany przez innych. Oczekuje, że raczej nie będą mieli kłopotów finansowych. Następnie, jeśli on straci pracę lub zmieni karierę i zaczną zmagać się z problemami finansowymi, ona może mieć do niego pretensje w oparciu o swoje oczekiwania. Ta para ma teraz do czynienia ze zranionymi uczuciami i urazą opartą całkowicie na tym, co mieli nadzieję, że się wydarzy. W obu przypadkach nie złożono żadnej obietnicy, ale oboje nadal czują się tak, jakby zostali oszukani. Błędne oczekiwania mogą powodować wiele problemów w każdym związku, czy to między rodzicem a dzieckiem, szefem a pracownikiem, przyjaciółmi, partnerami w służbie czy członkami drużyny sportowej. Za każdym razem, gdy istnieje wzajemna zależność, pojawiają się oczekiwania, a jeśli nie zostaną one spełnione, może dojść do konfliktu.
Często oczekiwania wynikają z tego, do czego jesteśmy przyzwyczajeni, naszej rodziny, w której dorastaliśmy lub naszych własnych osobowości. Jeśli dorastałeś w rodzinie, w której krzyk i otwarty konflikt były normalnym sposobem rozwiązywania problemów, będziesz oczekiwać, że inni będą krzyczeć i być agresywni, jeśli mają z tobą problem. Osoba, która woli ukrywać emocje i rozmawiać o sprawach racjonalnie, może nie być w stanie przekonać cię, że została zraniona - przecież jeszcze nie krzyczy, więc to nie może być nic poważnego - i dlatego nadal powtarzasz zachowanie, które ją irytuje.
Biblia mówi, że niektórzy ludzie nie powinni oczekiwać zbyt wiele. Bezbożni, jak mówi Ks. Przyp. Salomona 11.7, nie powinni oczekiwać, że zachowają swoje nieuczciwie zdobyte zyski: "Oczekiwanie sprawiedliwych przynosi radość, lecz nadzieja bezbożnych wniwecz się obraca" (Ks. Przyp. Salomona 10:28; tłum. Biblia Warszawska). Innymi słowy, przestępstwo nie popłaca. A dwulicowy, niewierny człowiek nie powinien oczekiwać odpowiedzi na modlitwę: "Przeto niechaj nie mniema taki człowiek, że coś od Pana otrzyma" (Jakuba 1.7).
Z drugiej strony, Biblia zachęca tych, którzy ufają Panu, aby oczekiwali od Niego dobrych rzeczy. "Jedynie w Bogu jest uciszenie duszy mojej, Bo w nim pokładam nadzieję moją!" (Psalm 62.5; tłum. Biblia Warszawska). Ci, którzy żyją w bojaźni Pańskiej, mają tę obietnicę w Ks. Przyp. Salomona 23.18: "… jest przed tobą przyszłość i twoja nadzieja nie zawiedzie." Pobożni mają prawo mieć wielkie oczekiwania.
Biblia przedstawia kilka zasad, które pomagają nam kształtować oczekiwania i radzić sobie z oczekiwaniami innych:
Komunikuj się: Otwartość i szczerość wobec siebie i innych jest pierwszym kluczem. Wszyscy zawodzimy siebie i innych na wiele sposobów (Jakuba 3.2) i powinniśmy być w stanie przyznać się do błędu. Nie powinniśmy opierać naszych oczekiwań jedynie na przypuszczeniach (zob. Ks. Przyp. Salomona 18.13), ale na możliwej do zweryfikowania prawdzie, jeśli to w ogóle możliwe. Powinniśmy omówić z naszymi bliskimi, jakie są nasze oczekiwania i jakie są ich oczekiwania.
Przebaczać: Ludzie w czasach Jezusa oczekiwali Mesjasza (Ew. Łukasza 3.15), ale kiedy przyszedł, mieli nierealistyczne oczekiwania co do tego, co zrobi. Chcieli, aby Mesjasz uwolnił ich od Rzymu i niesłusznie oczekiwali, że Jezus ustanowi swoje królestwo od razu (Ew. Łukasza 19.11). Kiedy nie spełnił ich oczekiwań, byli sfrustrowani i wściekli na tyle, by zabić. Ale Jezus przebaczył (Ew. Łukasza 23.34). Jeśli Jezus mógł przebaczyć ludziom, którzy wołali "Ukrzyżuj Go!", to my możemy przebaczyć naszym bliskim i przyjaciołom, którzy mają wobec nas błędne oczekiwania.
Miłość: Miłość jest cierpliwa i łaskawa, i nie upiera się przy swoim (1 Koryntian 13.4-7). Musimy pamiętać, że wszyscy ludzie są różni. Jeśli mamy wobec przyjaciół lub bliskich oczekiwania, których nie są w stanie spełnić, to nie jest to ich wina. Mamy moc zmiany naszych oczekiwań, a jeśli stwierdzimy, że nasze oczekiwania wobec innych są nierozsądne, powinniśmy być elastyczni.
We wszystkim powinniśmy spoglądać na Boga i ufać Mu (Ks. Przyp. Salomona 3.5-6). Jego obietnice są absolutnie wiarygodne, a nasze oczekiwanie, że wypełni On swoje Słowo, nazywamy wiarą. Możemy oczekiwać, że Bóg uczyni dokładnie to, co mówi, że uczyni (2 Koryntian 1.20; Ks. Jozuego 21.45; Psalm 77.8; 2 Piotra 1.4). Gdy opieramy się na Słowie Bożym, nasze oczekiwania nigdy nie zawiodą. "Ustawy Pana są godne zaufania" (Psalm 19.7).
