Odpowiedź:
W Liście do Rzymian 16:16 apostoł Paweł zachęca "pozdrówcie jedni drugich pocałunkiem świętym". W tym artykule przeanalizujemy wczesnochrześcijańską praktykę całowania się nawzajem oraz to, jak współcześni wierzący powinni rozumieć i stosować to zalecenie.
Istnieje kilka fragmentów w Nowym Testamencie, które odnoszą się do "świętego pocałunku" (Rz 16:16; 1 Kor 16:20; 2 Kor 13:12; 1 Tes 5:26). Chociaż apostoł Piotr nie używa słów "święty pocałunek", nakazuje nam "pozdrawiać się wzajemnie pocałunkiem miłości" (1 Piotra 5:14). W każdym przypadku pocałunek ma być pełen miłości, święty i uświęcony.
W czasach Nowego Testamentu i w kulturze Bliskiego Wschodu pocałunek był powszechną formą powitania wśród rodziny i bliskich przyjaciół. Pocałunek symbolizował więc miłość, braterskie uczucie i społeczność. Stąd też instrukcja, by "pozdrawiać się wzajemnie świętym pocałunkiem" (Rz 16:16) kultywowała poczucie jedności i równości wśród wierzących. To właśnie miał na myśli Paweł, gdy pisał, że powinniśmy "będąc szczerymi w miłości, wzrastali pod każdym względem w niego, który jest Głową, w Chrystusa, z którego całe ciało spojone i związane przez wszystkie wzajemnie się zasilające stawy, według zgodnego z przeznaczeniem działania każdego poszczególnego członka, rośnie i buduje siebie samo w miłości." (Efezjan 4:15-16).
Przymiotnik święty w Liście do Rzymian 16:16 oznacza, że pocałunek ten różni się od pocałunków romantycznych lub zmysłowych. Zamiast tego uosabia on miłość, czystość i świętość chrześcijańskiej społeczności: "bądź dla wierzących wzorem w postępowaniu, w miłości, w wierze, w czystości." (1 Tymoteusza 4:12).
Na przestrzeni wieków praktyka witania się świętym pocałunkiem dostosowywała się do różnych kontekstów kulturowych. To, co jednak pozostało niezmienne, to pobożna zasada wzajemnej miłości i szacunku dla naszych braci i sióstr w Chrystusie. Dlatego istotą instrukcji Pawła w Liście do Rzymian 16:16 jest wyrażanie prawdziwego i szczerego uczucia, niezależnie od formy, jaką ono przybiera: "Miłość niech będzie nieobłudna. Brzydźcie się złem, trzymajcie się dobrego. Miłością braterską jedni drugich miłujcie, wyprzedzajcie się wzajemnie w okazywaniu szacunku" (Rzymian 12:9-10, tłum. Biblia Warszawska).
We współczesnych wspólnotach chrześcijańskich praktyka witania się świętym pocałunkiem jest bardzo zróżnicowana. W szczególności w kościołach zachodnich pocałunek jest często zastępowany uściskiem dłoni, uściskiem lub skinieniem głowy - gestami, które oznaczają ciepło i wspólnotę. Jednak w niektórych kościołach prawosławnych i bliskowschodnich tradycja witania się dosłownym pocałunkiem jest nadal kulturowo odpowiednia.
Biblia zawiera wskazówki dotyczące dostosowywania biblijnych praktyk do konkretnych kontekstów kulturowych. Na przykład w 1 Liście do Koryntian 9:22b Paweł pisze: "dla wszystkich stałem się wszystkim, żeby tak czy owak niektórych zbawić". Oczywiście podstawowe przesłanie ewangelii powinno pozostać nienaruszone, ale Bóg pozwala nam interpretować List do Rzymian 16:16 zgodnie z naszym kontekstem kulturowym.
Wrażliwość kulturowa i osobista są kluczowe w stosowaniu Listu do Rzymian 16:16. To, co jest odpowiednie i wygodne w jednej kulturze, może nie być takie w innej. Kluczem jest kochać się nawzajem w sposób, który szanuje indywidualny poziom komfortu. Jak mówi Paweł w Liście do Rzymian 14:19: "Dążmy więc do tego, co służy ku pokojowi i ku wzajemnemu zbudowaniu".
