Odpowiedź:
Doktryna wiecznej procesji Ducha Świętego jest próbą wyjaśnienia, w jaki sposób Duch Święty odnosi się do pozostałych członków Trójcy Świętej. Koncepcja ta została wprowadzona w Credo Nicejskim zrewidowanym na Soborze Konstantynopolitańskim w celu potwierdzenia bóstwa Ducha Świętego: "Wierzymy ... w Ducha Świętego, Pana i Dawcę życia, który od Ojca pochodzi, który z Ojcem i Synem razem jest czczony i wielbiony, który mówił przez proroków".
Zgodnie z Credo Nicejskim, Syn jest zrodzony (nie stworzony) z Ojca, a teologowie rozumieją to jako wieczne zrodzenie. Kiedy ktoś coś tworzy, tworzy coś innego niż on sam - rzeźbiarz tworzy posąg. Ale jeśli ten rzeźbiarz coś spłodzi, będzie to inna osoba tego samego rodzaju co on sam. Jest to coś w rodzaju logiki stojącej za wyznaniem wiary. Syn jest wiecznym potomstwem Ojca. Potomstwo wskazuje, że jest On tego samego rodzaju istotą, co Ojciec, a nie stworzeniem, a fakt, że został "zrodzony" w wieczności oznacza, że jest współwieczny z Ojcem. Trzeba przyznać, że jest to nieco trudne do zrozumienia, ale często jako ilustrację podaje się słońce. Tak jak promienie światła wypływają ze słońca, tak Syn wiecznie wypływa od Ojca. Tak jak słońce i promienie światła współistnieją, jedno nie jest przed drugim, tak Ojciec i Syn współistnieją wiecznie. Taka była logika stojąca za Nicejskim Wyznaniem Wiary.
W latach po Nicei zaczęto kwestionować bóstwo Ducha Świętego. Aby temu zaradzić, Credo Nicejskie zostało poprawione na Soborze Konstantynopolitańskim, aby potwierdzić, że Duch Święty pochodzi od Ojca. Tak jak zrodzenie Syna jest wieczne, tak pochodzenie Ducha Świętego jest wieczne. Ponownie, tak jak promienie światła pochodzą od słońca, tak Duch Święty pochodzi od Ojca, a ponieważ pochodzenie to odbywa się przez całą wieczność, Ojciec nie jest czasowo wcześniejszy od Ducha - obaj są współwieczni.
Odwieczne zrodzenie Syna i odwieczne pochodzenie Ducha Świętego były koncepcjami wprowadzonymi w Nicei i Konstantynopolu, aby potwierdzić bóstwo Syna i Ducha oraz spróbować wyjaśnić związek między członkami Trójcy w sposób, który tłumaczyłby język biblijny. Język ten wydaje się dawać pierwszeństwo Ojcu jako Ojcu, ale nadal potwierdza pełne bóstwo Syna i Ducha Świętego. Są oni podporządkowani Ojcu, ale w żaden sposób Mu nie ustępują.
Wayne Grudem w książce Systematic Theology: An Introduction to Biblical Doctrine wskazuje, że jednym z problemów z tego rodzaju sformułowaniami jest to, że próbują one wyjaśnić wieczne relacje w Trójcy w oparciu o informacje biblijne, które odnoszą się do relacji w czasie (zob. s. 246). W Ewangelii Jana 15:26 Jezus mówi uczniom, że pośle Ducha Świętego, który pochodzi od Ojca. Czy Jezus naprawdę wyjaśnia tutaj wieczną relację Ojca i Ducha? Czy też po prostu mówi uczniom, że Duch przyjdzie do nich od Ojca?
Możliwe, że Pismo Święte używa terminów Ojciec, Syn i Duch Święty, aby wyjaśnić sposób, w jaki członkowie Trójcy odnoszą się do nas w czasoprzestrzeni. W sposobie, w jaki Trójca wybrała interakcję z istotami ludzkimi, jedna Osoba zajmuje rolę Ojca, druga zajmuje rolę Syna, ponieważ był tym, który poddał się Ojcu i urodził się jako człowiek, a jeden zajmuje rolę Ducha, ponieważ jest tym, który upoważnia wierzących do życia w sposób, który podoba się Bogu. C.S. Lewis wyobraża to sobie jako Boga Ojca, który jest ponad nami, Boga Syna, który jest obok nas i Boga Ducha, który jest w nas. Jeśli ten pogląd jest poprawny, Duch Święty pochodził od Ojca, kiedy został posłany na świat w dniu Pięćdziesiątnicy, ale to pochodzenie niekoniecznie było "wieczne". Oznacza to, że w minionej wieczności Duch Święty istniał z Ojcem i Synem, ale nie "pochodził" - nie był "posłany" - przez Ojca. W Księdze Rodzaju 1:2 "Duch Boży unosił się nad wodami" - był zaangażowany w stworzenie, ale to nie mówi nic o Jego "wiecznym pochodzeniu".
