Pytanie
Czym jest mit o puszce Pandory i jak odnosi się do biblijnej relacji o stworzeniu?
Odpowiedź
W mitologii greckiej Pandora była pierwszą kobietą na ziemi. Bóg Zeus podarował jej puszkę i powiedział, aby jej nie otwierała. (W oryginalnej Grece, obiektem był słoik, ale dwa słowa są do siebie podobne i wydaje się, że Erasmus błędnie przetłumaczył je jako "puszka" i tak już pozostało). W środku puszki były wszystkie problemy świata, włączając w to śmierć, i gdy Pandora ją otworzyła, problemy wydostały się by nękać świat. Zeus podarował jej tą puszkę, mając nadzieję, że ona ją otworzy i uwolni problemy na świat.
Historia puszki Pandory jest próbą wyjaśnienia dlaczego pojawiają się na świecie trudności. Zawiera pewne aspekty, które są podobne do relacji z 3 rozdziału 1 Ks. Mojżeszowej, gdzie Bóg mówi nam jak grzech i śmierć weszły na świat.
W obu historiach, zakaz jest podobny. W obu przypadkach, to co jest zakazane nie jest czymś co, samo w sobie, jest okropną rzeczą- otwarcie puszki oraz zjedzenie owocu wydaję się nieszkodliwe. Podobnie, to kobieta jest inicjatorką- Pandora otworzyła puszkę oraz Ewa zjadła owoc, a potem dała Adamowi, który także je zjadł. Na końcu, w obu historiach skutkiem działania kobiety jest wszelkie zło i trud na ziemi. Z puszki Pandory wydostaje się śmierć, a z nieposłuszeństwa w Ogrodzie Eden nastaje śmierć oraz wszelki rodzaj cierpienia (1 Ks. Mojżeszowa 3.16-19).
Jednak istnieją pewne różnice pomiędzy puszką Pandory a relacją upadku z 1 Ks. Mojżeszowej. W 3 rozdziale 1 Ks. Mojżeszowej, Ewa nie jest wyłącznie odpowiedzialna. Chociaż jest tą, która wydaje się zainicjować problem, jej mąż pociągnięty jest do odpowiedzialności i w późniejszych fragmentach Pisma Świętego on jest głównie odpowiedzialny, jako głowa rodziny i rodzaju ludzkiego (Rzymian 5.12). W historii puszki Pandory, moralna wina Pandory nie jest podkreślona - jej czyn był bardziej fizyczny - po prostu pozwoliła złu uciec z puszki, otwierając ją. W 1 Ks. Mojżeszowej moralny aspekt jest podkreślony, a tragedia przekleństwa jest Bożą sprawiedliwą odpowiedzią na grzech.
Być może najważniejsze jest to, że natura zaangażowanego bóstwa jest inna. W 1 Ks. Mojżeszowej mamy wszechmocnego Stworzyciela, który rozprawia się z grzechem i również zapewnia przebaczenie i uwolnienie (1 Ks. Mojżeszowa 3.15). W historii puszki Pandory, Zeus jest ograniczonym i nieco małostkowym bogiem, który daje puszkę Pandorze, aby spróbować przyłapać ludzi na popełnieniu błędu na ziemi. Bóg Biblii nie chce, aby ludzie zgrzeszyli; główny bóg Greków zastawił pułapkę na ludzkości. Nie wiemy, czy ludzie starożytnej Grecji wierzyli w historię o puszce Pandory jako historię dosłowną, ale relacja z 1 Ks. Mojżeszowej jest przedstawiana przez całe Pismo Święte jako rzeczywista historia.
Nie jest to niczym niezwykłym, że wiele kultur na całym świecie ma historie, które są w pewnym sensie zbieżne z różnymi relacjami biblijnymi dotyczącymi stworzenia lub potopu. Jeśli relacja z 1 Ks. Mojżeszowej odzwierciedla dosłowną historię (jak jest traktowana w całym Piśmie Świętym), to spodziewalibyśmy się powstania wszelkiego rodzaju równoległych historii, gdy ludzie rozdzielali się i przemieszczali w cztery strony świata (zobacz 1 Ks. Mojżeszowa 11.1-11). Chociaż wiele kultur zmieniła się czy zniekształciła prawdę na temat wydarzeń historycznych, ziarenko prawdy pozostaje w ich legendach. Obecnie, misjonarze chrześcijańscy mogą często użyć analogii w opowieściach ludowych kultur, którzy usiłują dotrzeć do ludzi z prawdą, która znajduje się w Piśmie Świętym.
English
Czym jest mit o puszce Pandory i jak odnosi się do biblijnej relacji o stworzeniu?
