Pytanie
Czym jest Najświętsze Serce Jezusa?
Odpowiedź
Najświętsze Serce Pana Jezusa jest jednym z najpopularniejszych świąt w Kościele rzymskokatolickim. Jest to święto ruchome, obchodzone co roku w piątek na wiosnę, dziewiętnastego dnia po Zesłaniu Ducha Świętego.
Właściwa nazwa święta to Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa, która po łacinie brzmi Sollemnitas Sacratissimi Cordis Iesu. Uroczystości mają najwyższe znaczenie w kalendarzu liturgicznym Kościoła rzymskokatolickiego.
Liturgiczna celebracja Najświętszego Serca Pana Jezusa ma swoje korzenie w nabożeństwie do Najświętszego Serca, szeroko rozpowszechnionym i od dawna praktykowanym rzymskokatolickim nabożeństwie do fizycznego serca Jezusa Chrystusa jako wizualnej reprezentacji boskiej miłości i współczucia Boga dla świata.
Nabożeństwo opiera się głównie na dwóch fragmentach Ewangelii Jana. Jana 19:34 mówi o krwi i wodzie, które wypłynęły z rany zadanej włócznią Jezusowi na krzyżu: "jeden z żołnierzy włócznią przebił bok jego i zaraz wyszła krew i woda". A w Ewangelii Jana 7:38 Jezus oświadcza: "Kto wierzy we mnie, jak mówi Pismo, rzeki wody żywej popłyną z jego wnętrza". Fizyczne serce Jezusa jako centrum i źródło nieskończonej i gorącej miłości Jezusa do ludzkości stało się szczególnym przedmiotem adoracji w katolicyzmie.
W swoich początkowych stadiach, już w XI wieku, pobożność ta rozwinęła się z prywatnych, mistycznych kontemplacji mnichów i mniszek nad ranami w boku Jezusa. Niektóre z najwcześniejszych znanych medytacji przypisuje się Bernardowi z Clairvaux (1090-1153), opatowi klasztoru cystersów we Francji; oraz Gertrudzie Wielkiej (1256-1302), niemieckiej mniszce benedyktyńskiej.
Nabożeństwo do Najświętszego Serca rozprzestrzeniało się nieformalnie, aż zostało spopularyzowane przez Małgorzatę Marię Alacoque (1647-1690), zakonnicę w salezjańskim klasztorze wizytek w Paray-le-Monial w Burgundii we Francji. Pod wpływem swojego klasztornego doradcy, jezuickiego księdza Claude'a de la Colombière, Małgorzata Maria praktykowała żarliwe nabożeństwa do Najświętszego Serca. Doświadczyła w nich wizji i objawień, które podobno doprowadziły ją do ekstazy.
W czerwcu 1675 r., podczas modlitwy o nabożeństwo, Małgorzata Maria miała wizję znaną jako "wielkie objawienie", w której twierdziła, że widziała Chrystusa "ukazującego jej swoje serce na płonącym tronie, otoczone cierniami i zwieńczone krzyżem; I powiedział jej, że Jego wolą jest, aby specjalne nabożeństwo zostało ofiarowane Jego Najświętszemu Sercu jako zadośćuczynienie za zniewagi popełnione wobec Niego w najświętszym sakramencie, i że piątek po oktawie Bożego Ciała powinien być przeznaczony na to nabożeństwo "(The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge, Jackson, S. M., ed., New York; London: Funk & Wagnalls, 1908-1914, tom 10, s. 146-147).
W swoich wizjach Małgorzata Maria rzekomo otrzymała dwanaście obietnic od Jezusa dla tych, którzy czczą Jego Najświętsze Serce. Niektóre z tych obietnic są takie, że Jezus da wielbicielom pociechę, pokój, świętość i "wszystkie łaski niezbędne dla ich stanu w życiu". Ponadto Jezus rzekomo obiecał, że "pobłogosławi każde miejsce, w którym obraz Mojego Serca będzie wystawiony i uczczony" oraz że "wszyscy, którzy przyjmą Komunię Świętą w pierwszy piątek dziewięciu kolejnych miesięcy", otrzymają łaskę Pana w chwili śmierci.
Po śmierci Małgorzaty Marii, nabożeństwo do Najświętszego Serca Jezusowego nadal zyskiwało na popularności, a wielu wiernych twierdziło, że doświadczyło cudów podczas praktykowania tego nabożeństwa. Kościół rzymski nadal miał jednak wątpliwości co do ważności wizji Małgorzaty Marii. Prośby o przyznanie odpowiedniej mszy i oficjum na święto Najświętszego Serca Jezusowego były wielokrotnie odrzucane przez Kongregację Obrzędów.
Władcy i rzymskokatoliccy wyznawcy nadal błagali papieża o nadanie temu świętu oficjalnego statusu w kalendarzu kościelnym. Ostatecznie pierwsze oficjalne święto Najświętszego Serca Pana Jezusa obchodzono w 1765 roku we Francji. Prawie 100 lat później, w 1856 roku, papież Pius IX rozszerzył święto na cały Kościół Zachodni. Od tego czasu nabożeństwa do Najświętszego Serca Pana Jezusa rozprzestrzeniły się powszechnie, wraz z nowennami, litaniami i Komunią Świętą.
W niedzielę 5 czerwca 2005 r. papież Benedykt XVI mówił o nabożeństwie do Najświętszego Serca Pana Jezusa podczas modlitwy Anioł Pański: "W języku biblijnym 'serce' oznacza centrum osoby, w którym mieszkają jej uczucia i intencje. W Sercu Odkupiciela adorujemy miłość Boga do ludzkości, Jego wolę powszechnego zbawienia, Jego nieskończone miłosierdzie. Praktykowanie nabożeństwa do Najświętszego Serca Chrystusa oznacza zatem adorowanie tego Serca, które umiłowawszy nas do końca, zostało przebite włócznią i z wysoka na krzyżu wylało krew i wodę, niewyczerpane źródło nowego życia".
Najświętsze Serce Jezusa jest zwykle przedstawiane w katolickich dziełach sztuki jako jaskrawoczerwone anatomiczne ludzkie serce z płomieniami i aureolą boskiego światła. Serce jest przebite i krwawi, nawiązując do sposobu śmierci Jezusa. Serce otoczone jest koroną cierniową, symbolizującą mękę Jezusa. Na szczycie serca znajduje się krzyż, reprezentujący odkupienie, cierpienie i wiarę. Serce płonie, co oznacza oczyszczenie i duchową moc. Cały symbol lśni promieniami światła, ukazując świętość i blask Pana. W niektórych przedstawieniach serce promieniuje z klatki piersiowej Jezusa Chrystusa, który wskazuje na nie i zaprasza do oddania mu czci. Przedstawienia Najświętszego Serca Jezusa są często eksponowane w katolickich domach. Jednak praktyka ta stała się coraz mniej popularna od lat sześćdziesiątych XX wieku.
Promowanie Najświętszego Serca Jezusa jako sposobu na otrzymanie łaski jest kolejnym przykładem rytuału, pozabiblijnej tradycji i zabobonnego zaufania do przedmiotów i obrazów rozpowszechnionych w Kościele katolickim. Biblia nigdzie nie nakazuje nikomu medytować ani czcić fizycznego serca Jezusa. Co ważniejsze, łaska jest z definicji darem, na który nie można zasłużyć. Błogosławieństwa zbawienia, bezpieczeństwa i pokoju są nasze na podstawie wiary w ukończone dzieło Jezusa, niezależnie od tego, czy przestrzegamy określonych piątków, odmawiamy określone modlitwy lub medytujemy nad określonym obrazem. "Błogosławiony niech będzie Bóg i Ojciec Pana naszego Jezusa Chrystusa, który nas ubłogosławił w Chrystusie wszelkim duchowym błogosławieństwem niebios;" (Efezjan 1:3) - błogosławieństwami, które już są nasze, bez pomocy rytuałów czy obrazów.
English
Czym jest Najświętsze Serce Jezusa?
