Pytanie
Kim byli Sumerowie?
Odpowiedź
Sumerowie byli starożytnym ludem zamieszkującym Sumer, czyli południowy region Mezopotamii, który obecnie znajduje się w południowym Iraku. Nie jest jasne, kiedy pierwsi osadnicy przybyli do tego regionu, ale był to lud niesemicki, który według historyków mógł pochodzić z kultury Samarra w północnej Mezopotamii lub Asyrii. Sumerowie założyli wiele miast-państw w południowej Mezopotamii, a ich kultura kwitła tam do około 1700 r. p.n.e., kiedy to Babilonia podporządkowała sobie Sumerów i przejęła kontrolę nad regionem za panowania Hammurabiego, ostatniego sumeryjskiego króla.
Sumerom przypisuje się stworzenie jednej z pierwszych form pisma, pisma klinowego, które składa się z serii klinowych znaków wyrytych w glinie za pomocą rylca. Słynny Epos o Gilgameszu został napisany pismem klinowym, a jego rozszyfrowanie zajęło archeologom wiele czasu. Po przetłumaczeniu okazało się, że Epos o Gilgameszu to heroiczna opowieść o sumeryjskim królu. Manuskrypt opisuje śmiałe przygody Gilgamesza i Enkidu, dzikiego człowieka, który został stworzony przez bogów do walki z Gilgameszem, ale zaprzyjaźnił się z nim i walczył u jego boku. Epos zawiera również fascynujący opis wielkiej powodzi z wieloma podobieństwami do Księgi Rodzaju.
Sumerowie byli również budowniczymi miasta-państwa Ur i Zigguratu w Ur, imponującej budowli wzniesionej w celu czczenia sumeryjskiego bóstwa księżyca, Nanny. Archeologia sugeruje, że Sumerowie byli potężnymi wojownikami, wykwalifikowanymi w rolnictwie, architekturze i literaturze.
Sumerowie uprawiali żyzne ziemie nad rzekami Tygrys i Eufrat, a historycy sklasyfikowali ich nawet jako "proto-Eufratyjczyków". Tygrys i Eufrat to dwie z czterech rzek wymienionych w Księdze Rodzaju 2:14, które wypływały z ogrodu Eden. Dziś rzeki te nadal mają wspólne źródło w górach Turcji, skąd płyną przez Syrię i Irak. Obszar ten stał się później znany jako "Żyzny Półksiężyc" i "kolebka cywilizacji", ponieważ kwitło tam rolnictwo, a ludy tego regionu opracowały szkło, koło i techniki nawadniania.
Sumerowie mają związek z historią biblijną. W Biblii Ur jest wspomniane jako dom Abrama, czyli Abrahama, który stał się pierwszym hebrajskim patriarchą, a później duchowym ojcem wszystkich tych, którzy uwierzyli w Pana (Rdz 17:5; Dz 3:25; Rz 4:12, 16). Biblia mówi nam, że Abram był potomkiem Sema (Rdz 11:10-26), więc był Semitą mieszkającym w Sumerze, czyli południowej Mezopotamii, kiedy Pan przemówił do niego i powiedział mu, aby opuścił swoją rodzinę i ziemię swoich ojców i udał się do nowej ziemi (Rdz 12:1). Dzięki wierze (List do Hebrajczyków 11:8-9) Abram zabrał swoją żonę Saraj, swojego siostrzeńca Lota i cały swój dobytek, po czym opuścili swoją ziemię i udali się do Kanaanu, czyli dzisiejszego Libanu i Izraela. Wielu uczonych uważa również, że biblijne odniesienia do "Szinaru" w Księdze Rodzaju 10:10 i 11:2 oznaczają Sumer.
English
Kim byli Sumerowie?
