Pytanie
Czym była Wielka Schizma?
Odpowiedź
Wielka Schizma to określenie rozłamu, który powstał w Kościele w XI wieku po Chr. W wyniku tego rozłamu powstał Kościół Rzymskokatolicki, zwany dalej Kościołem Zachodnim, oraz Kościół Greckokatolicki lub Grecki Kościół Prawosławny, zwany dalej Kościołem Wschodnim.
Aby najlepiej zrozumieć, co się stało, musimy zbadać historię i kontekst, w którym ta historia się wydarzyła. Kościół od IV wieku miał 5 patriarchów lub głów, a każdy z nich zarządzał obszarem jurysdykcji lub patriarchatem. Patriarchaty znajdowały się na Zachodzie w Rzymie, który używał łaciny, a na Wschodzie w Antiochii, Aleksandrii, Jerozolimie i Bizancjum, używano greki.
Chcąc stworzyć nowe chrześcijańskie imperium i ze względu na stopień pogaństwa w Rzymie, cesarz Konstantyn zdecydował się przenieść stolicę Imperium do Bizancjum (które później zostało przemianowane na Konstantynopol od jego imienia). Mniej więcej w tym czasie, a także krótko po tej translokacji, plemiona germańskie zaczęły najeżdżać całą Europę. Inwazja ta spowodowała, że Europa pogrążyła się w tak zwanych "Ciemnych Wiekach". Połączenie zawirowań ekonomicznych i politycznych, odległości geograficznych i różnic językowych stworzyło rozdźwięk, który spowodował ostateczne odseparowanie się Zachodu od Wschodu.
Biorąc pod uwagę te czynniki, nie jest zaskakujące, że bardzo niewielu zachodnich teologów mówiło po grecku, a zamiast tego pisali i mówili głównie po łacinie. Nie mieli oni dostępu do pism teologów wschodnich, ani nie mogli ich czytać. Z tego powodu większość teologii zachodniej opierała się na kilku kluczowych teologach łacińskich, podczas gdy Wschód miał wielu teologów greckich i nie musiał skupiać się na nauczaniu żadnego konkretnego teologa.
Elastyczność języka greckiego (miał on około dziesięć razy większy zasób słownictwa niż łacina) pozwalała na bardziej ekspresyjne i głębsze pisma. Spadek umiejętności czytania i pisania na Zachodzie doprowadził do tego, że duchowieństwo stało się głównym organem nauczającym. Kontrastuje to ze Wschodem, gdzie powszechna edukacja i więcej uniwersytetów przyczyniły się do powstania piśmiennego społeczeństwa, a tym samym większej liczby świeckich teologów, którzy odgrywali aktywną rolę w Kościele.
Rosnąca lista różnic między Wschodem a Zachodem tylko pogłębiała napięcia. Jedną z najbardziej uderzających różnic było to, że gdy na Zachodzie ewangelizowano nowych ludzi, musieli oni używać łaciny jako języka liturgicznego i kościelnego, a kierownictwa szukali w Rzymie. Z drugiej strony, misjonarze ze Wschodu tłumaczyli Biblię na język danego narodu. Kiedy nowe kościoły na Wschodzie dojrzały, stały się samorządne i administracyjnie niezależne od swojego kościoła macierzystego. Na Zachodzie Rzym zaczął wymagać, aby wszyscy duchowni żyli w celibacie, podczas gdy na Wschodzie zachowali żonatych duchownych.
Tak więc, chociaż kontrowersja filioque jest często wymieniana jako przyczyna Wielkiej Schizmy, kiedy to biskupi Wschodu i Zachodu ekskomunikowali się nawzajem, w rzeczywistości była ona jedynie punktem przełomowym. Różnice, spory i dystans już od wieków kładły podwaliny pod Wielką Schizmę. Wielka Schizma była w zasadzie "prekursorem" Reformacji protestanckiej, u której podstaw leżała odmowa zaakceptowania niebiblijnej koncepcji supremacji Rzymu.
English
Czym była Wielka Schizma?
