Pytanie
Czym jest absolutyzm moralny?
Odpowiedź
Absolutyzm moralny to filozofia głosząca, że ludzkość podlega absolutnym standardom postępowania, które nie zmieniają się w zależności od okoliczności, intencji działającego podmiotu lub rezultatu czynu. Standardy te są uniwersalne dla całej ludzkości, niezależnie od kultury czy epoki, i zachowują swoje znaczenie niezależnie od tego, czy jednostka lub kultura je ceni. Nigdy nie należy łamać prawa opartego na jednym z tych absolutów. Absolutyzm moralny nie dyktuje jednak, które czyny są moralne lub niemoralne, a jedynie, że absolutna moralność istnieje.
Absolutyzm moralny jest główną kategorią etyki deontologicznej. Deontologia opiera moralność czynu na jego zgodności z zasadami. Podczas gdy wszystkie kategorie etyki deontologicznej utrzymują, że istnieje absolutna moralność, nie wszystkie z nich wierzą, że moralność leży w samym czynie, jak naucza absolutyzm moralny. Etyka kantowska (lub etyka obowiązku) jest inną znaczącą formą deontologii i mówi, że czyn jest moralny, jeśli jest wykonywany celowo i z właściwych motywów. Współczesna deontologia mówi, że wyrządzanie krzywdy jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy służy większemu dobru. Zasada nieagresji opiera moralność na sile; osoba może użyć siły lub wyrządzić krzywdę tylko wtedy, gdy broni się przed agresorem.
Absoluty w absolutyzmie moralnym uzyskują swój autorytet na kilka różnych sposobów. Teoria prawa naturalnego mówi, że ludzka natura nieuchronnie ujawnia pewne rzeczy jako absolutnie dobre lub złe. Na przykład torturowanie niewinnych jest absolutnie złe i zgodzi się z tym każda rozsądna kontemplacja ludzkiej natury. Kontraktualizm naucza, że moralność jest określana przez wzajemne, dobrowolne porozumienie między stronami. Umowa może być dokumentem prawnym określającym obowiązki zaangażowanych stron lub obowiązki obywatelskie, które obywatel przyjmuje w zamian za korzyści płynące z życia w społeczeństwie. Teoria boskiego nakazu twierdzi, że moralność działania jest podyktowana przez Boga. Tylko Bóg może określić zasady, a my jesteśmy zobowiązani do przestrzegania każdego słowa, które nas dotyczy.
Biblia naucza absolutyzmu moralnego w duchu, jeśli nie w szczegółach. Mamy patrzeć na Słowo Boże, a nie na nasz własny osąd, aby wiedzieć, jak wygląda dobre i złe zachowanie. Ale ponieważ Boże stworzenie odzwierciedla Jego charakter, nieuniknione jest, że ludzie szukający mądrości od czasu do czasu dojdą do Jego prawdy.
Bóg umieścił w naszych sercach standardy dobra i zła, których przestrzeganie przyniesie nam błogosławieństwo (Rz 2:14-15). Jednak nasza upadła natura i skłonność do grzechu zaciemniają nasze sumienie. Dlatego Biblia napomina nas, byśmy prosili Boga o mądrość (Jakuba 1:5). Psalm 119:59 mówi: "Rozważyłem drogi moje i zwróciłem nogi moje ku świadectwom Twoim". Rozważanie ludzkiej natury pokazuje nam naszą niezdolność i potrzebę Boga: "Gdyby zakon Twój nie był rozkoszą moją, zginąłbym w utrapieniu moim" (Psalm 119:92).
Bóg ustanowił pewne standardy, których łamanie jest grzechem. Psalm 24:1 świadczy o Bożym autorytecie: "Pańska jest ziemia i wszystko, co na niej jest, świat i ci, którzy na nim mieszkają". W swoim Słowie ustanowił absolutne zasady naszej moralności: "Będziesz więc posłuszny Panu, Bogu twemu, i będziesz wykonywał Jego przykazania i Jego ustawy, które ja ci dziś nakazuję" (Pwt 27:10). Teoria absolutyzmu moralnego oparta na boskich nakazach jest najbliższa temu, czego naucza Biblia.
Omawianie filozofii etyki ze świeckiego, humanistycznego punktu widzenia jest interesującym ćwiczeniem intelektualnym, ale prosty fakt jest taki, że upadły człowiek nie może odkryć prawdy i dobra bez Boga. Podobnie jak w przypadku Abrahama, istnieje tylko jeden sposób, abyśmy mogli być moralni: "Wtedy uwierzył Panu, a On poczytał mu to za sprawiedliwość" (Rdz 15:6).
English
Czym jest absolutyzm moralny?
