Pytanie
Czym jest absurd?
Odpowiedź
Absurdalizm odnosi się do filozofii wywodzącej się z egzystencjalizmu, ale doprowadzonej do skrajności. Absurdalizm jest często wyrażany w literaturze ateistycznej, nawet jeśli przypadkowo. Krótko mówiąc, absurdalizm twierdzi, że wszechświat nie jest z natury racjonalny, ani nie ma żadnego konkretnego celu. W rezultacie, gdy człowiek próbuje nadać sens rzeczywistości, znajduje jedynie zamieszanie i konflikt.
Absurdyzm sugeruje, że istnienia nie można zrozumieć w żaden obiektywny lub znaczący sposób. Wszystko, co możemy zrobić, to zastosować subiektywne doświadczenie, które być może podzielają inni. Ale według absurdystów nie możemy naprawdę nadać sensu wszechświatowi, który jest z natury bezsensowny i przypadkowy.
Absurdalizm zainspirował cały gatunek literatury teatralnej, trafnie nazywany teatrem absurdu. Dramatopisarze tacy jak Samuel Beckett i Eugène Ionesco tworzyli sztuki, w których nie ma fabuły, nie ma posuwającej się naprzód akcji i obfitują w non sequiturs i powtarzające się dialogi. Na przykład w "Czekając na Godota" Becketta dwaj włóczędzy spędzają całą sztukę czekając na kogoś (lub coś), nie wiedząc, dlaczego czekają ani czy ten ktoś (lub coś) kiedykolwiek nadejdzie. Absurdalny motyw komunikuje fakt, że nie ma prawdziwego celu dla istnienia włóczęgów.
Absurdalizm jest podzbiorem filozofii egzystencjalizmu. Egzystencjalizm sugeruje, że ludzkie doświadczenie nie może być w pełni zrozumiane przez czysty rozum, ale wymaga pewnych "skoków" wiary. Nie jest to dokładnie to samo, co absurd; egzystencjaliści nie zaprzeczają porządkowi czy znaczeniu wszechświata. Sam egzystencjalizm sugeruje jedynie, że najdrobniejsze szczegóły takich rzeczy są poza ludzkim zrozumieniem. Absurdysta posuwa się dalej, sugerując, że mamy trudności z dostrzeżeniem porządku i znaczenia, ponieważ wszechświat nie jest ani uporządkowany, ani znaczący.
Oczywiście absurd ma ścisłe powiązania z ateistycznym światopoglądem. Koncepcja całkowicie bezcelowej rzeczywistości jest niezgodna z jakimkolwiek pojęciem Boga lub bogów. Co ciekawe, choć nie wszyscy ateiści są zdeklarowanymi absurdystami, prawdziwy ateizm implikuje absurd. Innymi słowy, można albo wierzyć w rozum, albo w ateizm, ale nie w jedno i drugie. Filozofowie zwrócili uwagę, że jeśli we wszechświecie nie ma żadnego projektu ani celu, to ludzkie myśli są niczym innym jak interakcjami cząstek napędzanymi przez przypadek. Z definicji oznaczałoby to, że nawet nasze własne myśli i umysły są niewiarygodne i pozbawione znaczenia. "Moralność" byłaby tylko kolejnym subiektywnym, bezcelowym efektem ubocznym ślepej fizyki. Innymi słowy, jeśli ateizm jest prawdziwy, to nie ma czegoś takiego jak "rozum" - a zaprzeczenie rozumowi jest uproszczonym wyjaśnieniem absurdu.
Głównym elementem filozoficznego absurdu jest idea niepokoju i konfliktu. Pisarze tacy jak Sartre i Camus często badali uczucia beznadziejności, frustracji i rozpaczy w obliczu koncepcji bezcelowej, bezdusznej i bezsensownej egzystencji. Nieabsurdalni egzystencjaliści, tacy jak Kierkegaard, byli w stanie złagodzić swoje frustracje i niepewność, akceptując ideę, że cel i znaczenie są jedynie poza ludzkim zrozumieniem, a nie fikcją.
English
Czym jest absurd?
