Pytanie
Czym jest zbawienie warunkowe?
Odpowiedź
"Zbawienie warunkowe" jest terminem teologicznym używanym w odniesieniu do zbawienia wierzących w Jezusa Chrystusa. Opisuje wartości związane ze zbawieniem chrześcijanina. Innymi słowy, zbawienie chrześcijańskie jest "warunkowo pewne." Koncepcja ta przywołuje na myśl pytanie: na podstawie jakich warunków wierzący może mieć pewność swojego zbawienia? Zwolennicy koncepcji zbawienia warunkowego twierdzą, że zbawienie jest warunkowe ze względu na wymóg pozostania wiernym aż do końca swojego życia na ziemi. Wykorzystując analogię zastosowaną w Biblii, możemy powiedzieć, że atleta musi ukończyć bieg by zdobyć nagrodę. Ci, którzy przychylają się do koncepcji zbawienia warunkowego wykorzystują poniższe fragmenty biblijne na potwierdzenie ich słuszności:
"I powstanie wielu fałszywych proroków, i zwiodą wielu. A ponieważ bezprawie się rozmnoży, przeto miłość wielu oziębnie. A kto wytrwa do końca, ten będzie zbawiony." (Ew. Mateusza 24.11-13).
"Tak więc, bracia, jesteśmy dłużnikami nie ciała, aby żyć według ciała. Jeśli bowiem według ciała żyjecie, umrzecie; ale jeśli Duchem sprawy ciała umartwiacie, żyć będziecie. Bo ci, których Duch Boży prowadzi, są dziećmi Bożymi." (Rzymian 8.12-14).
"A przypominam wam, bracia, ewangelię, którą wam zwiastowałem, którą też przyjęliście i w której trwacie. I przez którą zbawieni jesteście, jeśli ją tylko zachowujecie tak, jak wam ją zwiastowałem, chyba że nadaremnie uwierzyliście." (1 Koryntian 15.1-2)
"Nie błądźcie, Bóg się nie da z siebie naśmiewać; albowiem co człowiek sieje, to i żąć będzie. Bo kto sieje dla ciała swego, z ciała żąć będzie skażenie, a kto sieje dla Ducha, z Ducha żąć będzie żywot wieczny. A czynić dobrze nie ustawajmy, albowiem we właściwym czasie żąć będziemy bez znużenia." (Galacjan 6.7-9)
Te fragmenty jak i wiele innych wskazują na warunek w odniesieniu do zbawienia wierzącego. W każdym z tych tekstów, autor biblijny (inspirowany Duchem Świętym) stosuje warunkowe sformułowania językowe (np. zbawieni jesteście, jesli ją [ewangelię] tylko zachowujecie), aby podkreślić naturę pewności zbawienia jaką mamy w Chrystusie. Aby mieć pewność zbawienia, wierzący musi: 1) wytrwać do końca; 2) żyć zgodnie z prowadzeniem Ducha Świętego; 3) stosować się do zaleceń Słowa Bożego oraz 4) siać dla Ducha. Nie jest to związane z tym, że dar zbawienia nie jest pełny w jakikolwiek sposób, ale każdy wierzący musi silnie zabiegać o to, by trwać w wierności dla Boga. Innymi słowy, Paweł mówi, "z bojaźnią i ze drżeniem zbawienie swoje sprawujcie" (Filipian 2.12).
Po przytoczeniu powyższych fragmentów biblijnych mogłoby się wydawać, że pogląd o warunkowym bezpieczeństwie zbawienia jest niepodważalny. Kto z nas mógłby podważać stanowisko, że wierzący musi pozostać wierny w swojej wierze aż do końca swoich dni, aby doświadczyć zbawienia? A mimo to, jest jeszcze druga strona tej dyskusji. To dotyczy wieloletniej debaty teologicznej pomiędzy arminianami (tymi, którzy utrzymują postulat o warunkowej pewności zbawienia) a kalwinistami (którzy wierzą w to, co nazywa się "wieczną" pewnością albo zachowaniem świętych). I mimo, że arminianie mogą cytować wiele biblijnych fragmentów, które podkreślają warunkową pewność, to kalwiniści mogą również odnieść się do równie wielu fragmentów biblijnych, które potwierdzają pogląd o wiecznej pewności, chociażby te poniżej:
"Powstaną bowiem fałszywi mesjasze i fałszywi prorocy i czynić będą wielkie znaki i cuda, aby, o ile można, zwieść i wybranych" (Ew. Mateusza 24.24).
"Albowiem jestem tego pewien, że ani śmierć, ani życie, ani aniołowie, ani potęgi niebieskie, ani teraźniejszość, ani przyszłość, ani moce. Ani wysokość, ani głębokość, ani żadne inne stworzenie nie zdoła nas odłączyć od miłości Bożej, która jest w Chrystusie Jezusie, Panu naszym" (Rzymian 8.38-39).
"I ja daję im żywot wieczny, i nie giną na wieki, i nikt nie wydrze ich z ręki mojej. Ojciec mój, który mi je dał, jest większy nad wszystkich i nikt nie może wydrzeć ich z ręki Ojca" (Ew. Jana 10.28-29).
"W nim i wy, którzy usłyszeliście słowo prawdy, ewangelię zbawienia waszego, i uwierzyliście w niego, zostaliście zapieczętowani obiecanym Duchem Świętym. Który jest rękojmią dziedzictwa naszego, aż nastąpi odkupienie własności Bożej, ku uwielbieniu chwały jego" (Efezjan 1.13-14).
Istnieje o wiele więcej fragmentów, które moglibyśmy wypisać jako potwierdzenie wiecznej pewności zbawienia prawdziwego naśladowcy Chrystusa. Jednak w odniesieniu do wszystkich powyższych fragmentów, jedna rzecz jest nadrzędna- wieczna pewność wierzącego nie ma nic wspólnego z osobistym staraniem się wierzącego, ale całkowicie opiera się na niewzruszonej łasce Boga, podczas gdy fragmenty które wspierają pogląd o warunkowym zbawieniu zdają się skupiać na zdolności wierzącego w pozostaniu wiernym.
Co zatem powinniśmy o tym wszystkim myśleć? Czy Biblia naucza zarówno o warunkowej jak i wiecznej pewności? Odpowiedź brzmi: nie. A jednak powinniśmy umieć połączyć fragmenty mówiące o wierzącym i jego wytrwaniu do końca z fragmentami, które mówią o Bogu, który zachowuje wierzącego do końca. Odpowiedź kryje się w nauce jaką teologowie nazwali Doktryną Łaski. Doktryna Łaski nazywana inaczej Pięcioma Punktami Kalwinizmu. Poniżej zamieszczamy skróconą wersję tej doktryny:
Całkowita deprawacja: Z powodu grzechu pierworodnego, człowiek rodzi się grzeszny i nie zdolny do czynienia czegokolwiek by zadowolić Boga, ani też nie zabiega o to, aby szukać Boga.
Bezwarunkowe wybranie: Z powodu ludzkiego zepsucia, Bóg musiał uczynić krok w stronę zapewnienia zbawienia wierzącemu. Bóg czyni to poprzez bezwarunkowe wybranie (w tym sensie, że człowiek nie ma w tym żadnego udziału), aby dostąpić zbawienia.
Ograniczone pojednanie: Aby ci, którzy zostali wybrani do zbawienia mogli doświadczyć łaski, musi nastąpić przebłaganie, które łagodzi sprawiedliwy sąd Boży za grzechy ludzi. Bóg czyni to poprzez ofiarę swojego Syna, Jezusa Chrystusa.
Nieodparta łaska: Bóg obdarza zbawieniem w "czasie rzeczywistym" poprzez przyciąganie do siebie swoich wybranych, nieodparcie pociągając ludzi dzięki mocy Ducha Świętego. To dzieje się dzięki zwiastowaniu ewangelii.
Zachowanie świętych: Zbawienie jakie Bóg przygotował dla wierzących jest widzialne w tym, że do końca zachowuje i uświęca swoich wybranych.
Aby rozważyć to, czy zbawienie wierzących jest warunkowe czy też zapewnione na wieki, każdy człowiek musi rozważyć kwestie powyższych pięciu punktów Doktryny Łaski. Zachowanie świętych nie jest jedynie pojedynczym twierdzeniem doktrynalnym, ale logicznie spójnym filarem pozostałych czterech punktów. Podstawą Doktryny Łaski jest pierwszy punkt, mówiący o całkowitym zepsuciu, który- jeśli jest prawdziwy- ściśle wiąże się z pozostałymi czterema, które muszą koniecznie jemu towarzyszyć. Biblia wyraźnie naucza, że człowiek nie jest w stanie sam przyjść do Boga, by doświadczyć zbawienia (Ew. Mateusza 19.25-26; Ew. Jana 6.44; Rzymian 3.10-18).
Krytycy kalwinizmu i Doktryny Łaski zarzucają, że jeśli nauczamy tych doktryn, to świętość i bogobojność zostają zatracone. Innymi słowy, jeśli zbawienie jest na wieki zapewnione, to co powstrzymuje wierzącego przed grzeszeniem? Apostoł Paweł odpowiedział na to samo pytanie w Rzymian 6.1. Paweł odpowiedział, że grzech nie jest spójny z nowym życiem jakie jest w Chrystusie (Rzymian 6.2-4). O wiele bardziej niż kwestia przyzwolenia do grzechu, Doktryna Łaski czyni znacznie więcej by promować pobożność chrześcijanina niż doktryna o warunkowym zbawieniu.
Purytanie, znani ze swojej pobożności i restrykcyjnego oddania życia w świętości, byli przed kalwinami. .W Doktrynie Łaski, pobożność postrzegana jest jako odpowiedź chrześcijanina związana z wdzięcznością za Bożą niezwykłą łaskę okazaną w zbawieniu (Rzymian 12.1-2). Doktryny te, jeśli są właściwie rozumiane i praktykowane, sprawiają, że nasze czyny stają się odzwierciedleniem naszej prawdziwej miłości do naszego łaskawego Boga, który tak bardzo nas ukochał, aby nas uratować od grzechu i niedoli. Katechizm Heidelberski (jeden z najstarszych dokumentów wyznaniowych teologii reformowanej i podręcznik do nauki dzieci oraz nowonarodzonych) podzielony jest na trzy główne części: O niedoli człowieka (stan naszego zepsucia duchowego); O zbawieniu człowieka (Boży akt miłosierdzia okazany w zbawieniu poprzez Jezusa Chrystusa) oraz O Potrzebie Wdzięczności (nasza odpowiedź na Bożą łaskę, co również jest obowiązkiem chrześcijanina).
Jeśli przyjmiemy założenie, że Doktryna Łaski jest prawdziwa (biblijna), to jak powinniśmy połączyć ją z tymi wszystkimi fragmentami, które zdawały się popierać zbawienie warunkowe? Mówiąc najkrócej, wierzący zostaną zachowani (pozostaną wierni aż do końca), ponieważ Bóg ich chroni. A mówiąc prościej, jeśli nic nie czynimy, aby zdobyć lub zaskarbić sobie zbawienie (które jest darem Bożej łaski dla człowieka), to jak moglibyśmy stracić to zbawienie? Warunkowa pewność zbawienia jest koncepcją akceptowalną tylko dla tych, którzy w jakimś sensie wierzą, że przyczynili się swoim zachowaniem do zdobycia takiego zbawienia (co promuje teologia arminiańska). To stanowisko przeczy jednak takim fragmentom jak Efezjan 2.8-9: "Albowiem łaską zbawieni jesteście przez wiarę, i to nie z was: Boży to dar. Nie z uczynków, aby się kto nie chlubił", który w bardzo wyraźny sposób wskazuje, że w żadnym wypadku nie przyczyniliśmy się do dostąpienia zbawienia; nawet wiara potrzebna do otrzymania daru łaski sama w sobie jest darem Bożym.
Arminianizm ostatecznie daje człowiekowi powód do chluby. Jeśli poprzez moją współpracę z Duchem Bożym pozostanę wierny aż do końca, to mogę trochę się chlubić tym, że zdołałem wytrwać w biegu i ukończyć wyścig. Jednak w niebie nie będzie miejsca na wywyższanie się, za wyjątkiem wielbienia Pana (1 Koryntian 1.31). Doktryna o warunkowej pewności zbawienia jest niebiblijna; Biblia w dość jasny sposób naucza, że wytrwamy w wierze, ponieważ Bóg nas zachowa.
English
Czym jest zbawienie warunkowe?
