Pytanie
Co Biblia mówi o starzeniu się?
Odpowiedź
Biblia przedstawia proces starzenia się jako normalną, naturalną część życia w tym świecie. Proces starzenia wiąże się z honorem, ponieważ starzeniu się zwykle towarzyszy zwiększona mądrość i doświadczenie. "Wspaniałą koroną jest siwizna, dochodzi się do niej na drodze sprawiedliwości" (Ks. Przypowieści Salomona 16.31; zobacz również 20.29). Bóg chce nam przypomnieć, że życie jest krótkie (Ks. Jakuba 4.14) i że piękno wieku młodzieńczego szybko przemija (Ks. Przypowieści Salomona 31.30; 1 Piotra 1.24).
Ostatecznie, pytanie o starzenie się nie może być odłączone od pytania o znaczenie życia i o to jakie dziedzictwo pozostawimy po sobie. W Ks. Kaznodziei, Salomon wnikliwie spogląda na starzenia się i związane z nim problemy.
Rodzimy się z naturalną tendencją do "życia chwilą", ale ostateczna bezcelowość tego podejścia jest tematem Ks. Kaznodziei 1-7. Gdy ludzie się starzeją i zaczynają coraz mocniej odczuwać perspektywę zbliżającej się śmierci, zazwyczaj starają się inwestować swoje słabnące zasoby w projekty, które wydają się zawierać obietnicę trwalszego znaczenia w życiu, zwłaszcza nadzieję na zachowanie swojego „nazwiska" w trwałym dziedzictwie (Ks. Kaznodziei 2). Niestety, nikt nie jest w stanie przewidzieć, które z realizowanych projektów będą miały długotrwałą wartość i znaczenie (Ks. Kaznodziei 3.1-15) a to zwykle prowadzi do różnych poziomów rozczarowania, a nawet rozpaczy nad ulotnością życia i pozorną niesprawiedliwością „pod słońcem" (wyrażenie użyte przez Salomona gdy mówił o życiu na tym świecie) (Ks. Kaznodziei 3.16-7.29).
Wraz ze wzrastającą świadomością, że radość z takich działań nieuchronnie przemija, Salomon ma nadzieję, że ludzie będą stawali się mądrzejsi w umiejętności wykorzystania "części" lub przydziału jakim zostali obdarowani przez Boga zanim umrą (Ks. Kaznodziei Salomona 8-12; zobacz również Psalm 90.12). Mądrość wzrasta w odniesieniu do świadomości "czasu i nadchodzącego sądu"- potrzebujemy boskiej perspektywy w obliczu ulotności życia i widocznej niesprawiedliwości (Ks. Kaznodziei 3.15-17; 8.5b-8, 12b-15; 9.11-12; 11.9; 12.14). Hebrajskie pojęcie czasu w tych fragmentach łączy koncepcje wykorzystania możliwości (właściwy czas na to, aby działać szybko, gdy pojawia się okazja) oraz ograniczonego zasięgu życia (tylko określona ilość czasu zanim wszelkie możliwości przeminą). Hebrajskie pojęcie nadchodzącego sądu w tych samych fragmentach zakłada całkowitą swobodę w wykorzystaniu naszej "części" otrzymanej od Boga w tym życiu, tak jak prowadzą nas nasze pragnienia, a jednocześnie w poczuciu odpowiedzialności wobec tego Jedynego, który obdarzył nas tymi określonymi darami. Nowy Testament nawiązuje do tych koncepcji w żywo opisanych przypowieściach Pana Jezusa o dziesięciu pannach i talentach (Ew. Mateusza 25), dwóch synach (Ew. Mateusza 21.28-32) oraz niesprawiedliwym zarządcy (Ew. Łukasza 16.1-13).
Autor Ks. Kaznodziei uznaje trudności i wyzwania związane z procesem starzenia się, które dotyczą utraty sprawności zarówno fizycznej jak i psychicznej. Ks. Kaznodziei odnosi się do tych trudności z ludzkiej perspektywy (Ks. Kaznodziei 7.15-18; 8.14-9.3), a jednak oferuje mądrość aby pomóc radzić sobie ze starzeniem zgodnie z Bożą perspektywą, pociągając za sobą pojęcie "czasu i sądu." Z naszym nieuniknionym zwiedzeniem odnośnie kondycji ludzkiej- naszej ogólnej nieprawości, niepewności i śmiertelności- mądrze jest pamiętać, że "żywy pies jest lepszy niż martwy lew. Wiedzą bowiem żywi, że muszą umrzeć, lecz umarli nic nie wiedzą i już nie ma dla nich żadnej zapłaty, gdyż ich imię idzie w zapomnienie. Zarówno ich miłość, jak ich nienawiść, a także ich gorliwość dawno minęły; i nigdy już nie mają udziału w niczym z tego, co się dzieje pod słońcem" (Ks. Kaznodziei Salomona 9.4-6). Wiedząc o tym, że jesteśmy odpowiedzialni wobec Boga za otrzymaną od niego "część", ludzie powinni w pełni radości wykorzystywać wszystkie swoje dary, talenty, mądrość oraz możliwości jakie przynosi im życie prędzej niż później- zanim skończy się taka możliwość (9.7-10; 11.9-12.7).
Nacisk refleksji Kaznodziei odnośnie procesu starzenie się położony jest na sens życia realizowanego zgodnie z celem jaki otrzymaliśmy od Boga, a ten cel zostanie osiągnięty tylko wtedy, gdy wykorzystamy część jaką ofiarował nam Bóg w Chrystusie, obiecanym Zbawicielu. Podczas gdy otrzymana część może wydawać się niektórym mniej lub bardziej sprawiedliwa, sens życia zostanie zrealizowany dopiero podczas sądu ostatecznego, kiedy otrzymamy nasze dziedzictwo (Kaznodziei 7:11) za to w jaki sposób inwestowaliśmy naszą część (Kaznodziei 12) : 14; porównaj 2 List do Koryntian 5:10). Tego dnia zobaczymy, że Bóg jest niezwykle sprawiedliwy w swoich nagrodach, niezależnie od tego, jak w naszych oczach niesprawiedliwa lub nierównomierna zdaje się część jaką otrzymaliśmy w doczesnym życiu.
English
Co Biblia mówi o starzeniu się?
