Pytanie
Co to są Cztery Szlachetne Prawdy?
Odpowiedź
Cztery Szlachetne Prawdy są fundamentalnymi prawdami buddyzmu. Zgodnie z tradycją, pierwszym kazaniem Gautamy Buddy po swoim oświeceniu było przedstawienie tych koncepcji. Zgodnie z myślą buddyjską, wierzenie w te koncepcje nie jest tak ważne jak ich doświadczanie. Wraz z wiarą w reinkarnację (samsarę) oraz nirwanę, Cztery Szlachetne Prawdy kształtują myślenie prawie wszystkich form buddyzmu. Te cztery koncepcje w skrócie dotyczą 1) rzeczywistości cierpienia, 2) nietrwałości świata, 3) wolności, która pochodzi z usuwania pragnienia oraz 4) potrzeby podążania za Szlachetną Ośmioraką Ścieżką.
Pierwsza Szlachetna Prawda, nazywana również zasadą dukkha, twierdzi, że żyć znaczy cierpieć. Terminologia może być myląca, jako że buddyzm nie twierdzi, że wszystkie doświadczenia są nieprzyjemne. Koncepcja dukkha jest bardziej subtelna, sugeruje takie koncepcje jak niepewność, frustrację czy rozczarowanie. To jest podstawowe przekonanie buddyzmu i wszystkie inne przekonania i praktyki oparte są na tej Pierwszej Szlachetnej Prawdzie. Buddyści wierzą, że dukkha wyjaśnia co złego jest w ludzkości: cierpienie wynikające z posiadania złych pragnień, szczególnie pragnienie rzeczy, które są tylko tymczasowe. Problem ten jest wyjaśniony w Drugiej Szlachetnej Prawdzie.
Druga Szlachetna Prawda buddyzmu, znana również jako anicca ("nietrwałość") lub tanha ("tęsknotę za czymś"), stwierdza, że nic we wszechświecie nie jest trwałe i niezmienne. W rzeczywistości, nawet własne Ja jest tymczasowe czy zmienne. To jest buddyjskie wyjaśnienie tego, dlaczego ludzkość jest taka jaka jest. Skoro cierpienie jest spowodowane pragnieniem tego co nie jest trwałe, wszystkie pragnienia ostatecznie prowadzą do cierpienia. Nawet dobre pragnienia uwieczniają cykl reinkarnacji i dukkha. Aby to przezwyciężyć, człowiek musi rozumieć Trzecią Szlachetną Prawdę.
Trzecia Szlachetna Prawda mówi, że jedynym sposobem, aby uwolnić się od cyklu cierpienia, śmierci czy ponownego narodzenia jest całkowite pozbycie się pragnień rzeczy tymczasowych/ przemijalnych. Buddyzm postrzega to jako odpowiedź na pytanie "jak poprawiamy to, co złe w ludzkości?" W praktyce, Trzecia Szlachetna Prawda prowadzi do całkowitego wyeliminowania wszystkich pragnień zarówno dobrych jak i złych. Środki do osiągnięcia tego znajdują się w Czwartej Szlachetnej Prawdzie.
Czwarta Szlachetna Prawda to, podążanie Szlachetną Ośmioraką Ścieżką, która może wyeliminować pragnienia. Plan buddyzmu dotyczący tego „jak” naprawiać wady ludzkości zawierają się w jej zasadach. Ośmioraka Ścieżka definiowana jest jako właściwe poglądy, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe zachowanie, właściwe źródło utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa świadomość i właściwa medytacja.
Zgodnie z buddyzmem, człowiek może zakończyć cykl reinkarnacji i dukkha poprzez zastosowanie Czterech Szlachetnych Prawd i prowadzenie życia zgodnie z Szlachetną Ośmioraką Ścieżką. To prowadzi człowieka do stanu całkowitego wyzbycia się wszelkich pragnień, pożądań, zabiegania o coś czy frustracji. Ten stan "nicości" jest znany jako nirwana i jest buddyjską alternatywą dla nieba. Ten, kto osiąga nirwanę, przestaje istnieć jako jednostka i zatrzymuje proces odradzania się i ponownej śmierci samsary.
Jak w przypadku większości głównych światopoglądów, nie wszystko związane z Czterema Szlachetnymi Prawdami jest całkowicie sprzeczne z Biblią. Niewłaściwe pragnienia są głównym źródłem niepokoju i grzechu (Rzymian 13.14; Galacjan 5.17). Życie doczesne z pewnością podlega zmianom i jest krótkie (Jakuba 4.14). Nie jest mądre również, aby inwestować w rzeczy, które nie są stałe (Ew. Mateusza 6.19-20). Jednak w kwestiach wieczności i procesu transformacji, Cztery Szlachetne Prawdy drastycznie odbiegają od biblijnego chrześcijaństwa.
Biblia naucza, że Bóg jest wieczny i ci, którzy są z nim w niebie będą cieszyć się tym stanem na wieki (Ew. Mateusza 25.21; Ew. Jana 4.14; 10.28). Ta sama wieczna świadomość- bez przyjemności- odnosi się do tych, którzy zdecydują się odrzucić Boga (2 Tesaloniczan 1.9). Ich przeznaczenie jest opisane jako świadomy, osobisty stan cierpienia (Ew. Łukasza 16.22-24). Buddyzm naucza, że nasza wieczność jest albo nieskończoną reinkarnacją albo "wygaśnięciem" istnienia. Biblia mówi, "A jak postanowione jest ludziom raz umrzeć, a potem sąd" (Hebrajczyków 9.27).
Zarówno chrześcijaństwo jak i buddyzm nauczają, że ludzie potrzebują zmienić swoje pragnienia i swoje zachowanie, jednak tylko chrześcijaństwo zapewnia realne środki do tego jak to uczynić. W buddyzmie mówi się, że należy zmienić swoje pragnienia poprzez samokontrolę. Niestety oznacza to, że trzeba mieć pragnienie porzucenia pragnień. Buddysta, który pragnie wyzbyć się swoich pragnień nadal czegoś pragnie. Buddyzm również nie odpowiada jak człowiek ma zmienić serce, które nie jest chętne się zmienić i jest zwiedzione (Ks. Jeremiasza 17.9; Ew. Marka 9.24). Chrześcijaństwo dostarcza odpowiedzi na obie te kwestie: Zbawiciel, który nie tylko zmienia to, co robimy (1 Koryntian 6.11), ale również to, co chcemy robić (Rzymian 12.2).
Istnieje wiele innych różnic pomiędzy przekonaniami buddyzmu i chrześcijaństwa. Podczas gdy buddyzm naucza, że życie jest cierpieniem, Biblia mówi, że życiem mamy się cieszyć (Ew. Jana 10.10). Buddyzm mówi, że własne "Ja" należy wyeliminować, podczas gdy Biblia mówi, że każda osoba jest wartościowa i znacząca (1 Ks. Mojżeszowa 1.26-27; Ew. Mateusza 6.26) i że Jaźń istnieje po śmierci (Ew. Jana 14.3).
English
Co to są Cztery Szlachetne Prawdy?