settings icon
share icon
Pytanie

Czym są internalizm i eksternalizm?

Odpowiedź


Internalizm i eksternalizm są przeciwstawnymi poglądami na uzasadnienie epistemologiczne: pytanie, czy wiara w ideę jest racjonalnie wspierana. Mówiąc ogólnie, internalizm sugeruje, że aspekty umysłu - właściwości samego myśliciela - są nierozerwalnie związane z uzasadnieniem i są ostatecznie jedyną rozsądną miarą tego uzasadnienia. Eksternalizm to przekonanie, że powody niezależne od umysłu nie tylko istnieją, ale są jedynymi ostatecznie ważnymi uzasadnieniami.

W tych dyskusjach usprawiedliwienie oznacza coś zupełnie innego niż koncepcja usprawiedliwienia w zbawieniu. Filozoficzne badanie tego, "skąd wiemy", nazywane jest epistemologią. Dyskusje epistemologiczne często dzielą się na trzy główne koncepcje: prawdę, wiarę i usprawiedliwienie. To, co jest prawdą, odpowiada rzeczywistości. To, w co się wierzy, może, ale nie musi być prawdą. Posiadanie przekonania może być uzasadnione lub nie, niezależnie od tego, czy jest ono prawdziwe. Główne zastosowania internalizmu i eksternalizmu dotyczą koncepcji uzasadnienia epistemologicznego.

Zgodnie z internalizmem przekonanie jest uzasadnione tylko wtedy, gdy dana osoba ma wewnętrzne poczucie tego uzasadnienia. Innymi słowy, przekonania są uzasadnione tylko wtedy, gdy dana osoba rozumie powody swojego stanowiska i jest świadoma własnego procesu myślowego. Internalizm sugeruje, że przekonania danej osoby nie mogą być uzasadnione, jeśli powody i motywacje dla danego przekonania nie zostały wzięte pod uwagę. Ponadto pogląd ten podkreśla, że uzasadnione i prawdziwe mają odrębne znaczenia filozoficzne; dlatego też, jeśli czyjeś doświadczenia lub rozumowanie są wypaczone w jakiś sposób poza kontrolą osoby, nie czyni to tych nieświadomie stronniczych przekonań nieuzasadnionymi.

Zgodnie z eksternalizmem, refleksyjna natura procesu poznawczego danej osoby jest nieistotna dla tego, czy przekonanie jest uzasadnione. Eksternalistyczne schematy uzasadniania, takie jak reliabilizm, wskazują, że jeśli ktoś używa wiarygodnych metod, jego wniosek jest uzasadniony, nawet jeśli sama osoba nie wie, czy jej proces jest wiarygodny. Zasadniczo sugeruje to, że zawsze będzie istniał pewien poziom niewiedzy na temat uzasadnienia naszych własnych przekonań, ponieważ to, co determinuje uzasadnienie, znajduje się poza naszymi własnymi procesami myślowymi. Stanowisko to można krytykować za utożsamianie uzasadnienia z prawdą, co podważa zasadność traktowania uzasadnienia jako odrębnej kategorii.

Jako koncepcje czysto filozoficzne, ani internalizm, ani eksternalizm nie są wyraźnie biblijne lub niebiblijne. Istnieją idee biblijne, które sugerują pogląd internalistyczny, wskazując, że własne procesy myślowe danej osoby mają kluczowe znaczenie dla decyzji etycznych (Rz 14:5, 23). Istnieją również fragmenty sugerujące, że osobiste podejście może być błędne, a ludzkie wnioski są zawodne (Przysłów 14:12). Debata nad filozoficznymi szczegółami, takimi jak te, jest odzwierciedleniem ich niejasności: istnieją rzeczywiste scenariusze, które nadają wagę obu.

English



Powrót na polską stronę główną

Czym są internalizm i eksternalizm?
Podziel się tą stroną: Facebook icon Twitter icon Pinterest icon Email icon
© Copyright Got Questions Ministries