Pytanie
Czym jest konceptualizm?
Odpowiedź
Konceptualizm jest teorią filozoficzną, która zakłada, że uniwersalia, czyli cechy, relacje i liczby, istnieją tylko w umyśle. Konceptualiści twierdzą, że rzeczywistość abstrakcyjnych pojęć jest ograniczona w ramach mentalnych. Poza umysłem te uniwersalia, zasady i koncepcje są nieistotne.
Dla celów ilustracyjnych przeanalizujmy pytanie: "Czym jest sztuka?". Dla większości osób słowo "sztuka" kojarzy się z obrazami, rzeźbami i galeriami muzealnymi. Utalentowany artysta to taki, który prawdopodobnie potrafi posługiwać się pędzlami, ołówkami lub dłutami. Ci, którzy cenią sztukę, wymieniliby tusz, farbę, glinę i marmur jako media artystyczne. Tuzin czarnych plastikowych worków na śmieci, wypełnionych odpadami i gruzem, piętrzących się w zaułku i czekających na odbiór przez pracowników miejskich służb sanitarnych, nie zostałby uznany za sztukę, ale gdyby te same worki na śmieci zostały wystawione w eleganckiej galerii w centrum miasta, niektórzy twierdziliby, że jest to sztuka konceptualna. Filozoficzne rozumowanie jest następujące: "sztuka" jest czymś uniwersalnym, co istnieje wyłącznie w umyśle. Wyciągnięta z zaułka i umieszczona w prestiżowej galerii sterta czarnych plastikowych worków na śmieci staje się sztuką.
A co z takimi kwestiami jak grzech, moralność, prawość, zło, sprawiedliwość i dobro? Czy te "uniwersalia" istnieją tylko w ramach ludzkiego myślenia? Zwolennicy konceptualizmu argumentowaliby, że dobro i zło są abstrakcyjnymi pojęciami, które nie mają rzeczywistości poza ludzkim myśleniem.
Jak przekłada się to na społeczne postrzeganie moralności? Przed wojną secesyjną niewolnictwo było usprawiedliwiane tym, że osoby pochodzenia afrykańskiego były gorsze i nadawały się jedynie do wykonywania podrzędnych zadań. W latach trzydziestych XX wieku niemiecki rząd rozpoczął czystki wśród ludności żydowskiej w oparciu o oficjalne stwierdzenie, że takie osoby są "podludźmi". Jeśli, jak twierdzą zwolennicy konceptualizmu, uniwersalia takie jak "dobro i zło" istnieją wyłącznie w ramach zbiorowej ludzkiej myśli, to "dobro i zło" podlegają ciągłym zmianom. Innymi słowy, kwestie moralności stoją na ruchomych piaskach popularnej opinii lub jakiegokolwiek klimatu myśli, który jest obecnie w modzie. Trzymanie się takiego przekonania ma niezaprzeczalne konsekwencje, ponieważ jeśli większość ludzi wierzy, że niewolnictwo jest uzasadnione lub prześladowania Żydów są uzasadnione, niewolnictwo staje się akceptowalną instytucją, a prześladowania Żydów są uważane za właściwe.
Czy kradzież jest zła, ponieważ ludzcy prawodawcy uchwalili prawa, które mówią, że kradzież jest zła, czy też kradzież jest zła, ponieważ Bóg mówi, że kradzież jest zła (Wj 20:15)? Czy gdyby kradzież została zdekryminalizowana, włamywacze i złodzieje bankowi nagle staliby się filarami społeczności biznesowej? W rzeczywistości konceptualizm jest sprzeczny z właściwym chrześcijańskim światopoglądem, ponieważ wierzący uważają Biblię za ostateczne źródło autorytetu (Psalm 119:105; 1 Samuela 15:22-23; Jana 14:15; 2 Tymoteusza 3:16-17). Kradzież jest zła, ponieważ jest sprzeczna z naturą Boga i narusza Jego Słowo. Ludzkie prawa i zwyczaje nie negują tego, co zarządził Pan Bóg.
Czy "uniwersalia" istnieją tylko w ramach ludzkiej myśli? Abstrakcyjne pojęcia, takie jak prawość, sprawiedliwość, słuszność, prawda, honor i dobro, są czymś więcej niż tylko ludzkimi ideami, ponieważ zasady te istniały najpierw w Bogu. Prawa ludzkie nigdy nie mogą zastąpić niezmiennych praw Bożych. Co więcej, żadne prawo stworzone przez człowieka nie może przekształcić zła w dobro. Ścisłe i niezachwiane posłuszeństwo Słowu Bożemu jest naszym prawowitym obowiązkiem.
Co mamy zrobić z przywódcami politycznymi, których koncepcje dobra i zła są sprzeczne z jasnymi naukami Biblii? Prorok Jeremiasz ostrzegał: "Stadem ginącym był mój lud. Pasterze go zwodzili, popychali ku górom. A oni szli, z góry na pagórek, i zapomnieli o miejscu swojegoodpoczynku. " (Jeremiasza 50:6). Tak jak błąkające się owce są łatwym łupem dla stada wilków, tak naród, który oddalił się od Boga, znajdzie się pod panowaniem szatana.
English
Czym jest konceptualizm?
