Pytanie
Co mówi Biblia na temat losu/ przeznaczenia?
Odpowiedź
To jest bardzo złożona kwestia i zaczniemy od tego, czego Biblia nie naucza. Los jest zwykle postrzegany jako z góry określony bieg wydarzeń poza ludzką kontrolą. Typową reakcją na wiarę w los jest rezygnacja- jeśli nie możemy zmienić przeznaczenia, to po co w ogóle się starać? Cokolwiek się wydarzy, dzieje się i nic nie możemy z tym zrobić. Nazywamy to "fatalizmem" i nie jest to biblijne.
Fatalizm jest główną przesłanką islamu, który wymaga całkowitego podporządkowania się wobec suwerenności Allaha. To jest również powszechnie przyjęty pogląd w hinduizmie; w rzeczywistości, to pogląd fatalistyczny na życie pomaga utrzymywać indyjski/ hinduski system kastowy na swoim miejscu. Mitologia grecka mówiła o Moirai, czy Losach, trzech boginiach zobrazowanych jako tkaczki ludzkiego życia. Ich decyzji nie można odwołać lub anulować, nawet przez inne bożki. Fatalizm nie jest koncepcją biblijną.
Los czy przeznaczenie- nasza wolna wola
Biblia naucza, że człowiek został stworzony ze zdolnością podejmowania wyborów moralnych i że jest odpowiedzialny za te wybory. Upadek człowieka nie było zdarzeniem z góry określonym w którym Adam i Ewa byli nieszczęśliwymi ofiarami Boga- Władcy Marionetek. Adam i jego żona mieli zdolność do wybrania posłuszeństwa (z towarzyszącym błogosławieństwem) czy nieposłuszeństwem (z jego konsekwencją przekleństwa). Wiedzieli jaki będzie efekt ich decyzji i ponieśli konsekwencje (1 Ks. Mojżeszowa 3).
Ten temat bycia odpowiedzialnym za swoje decyzje jest kontynuowany przez całe Pismo Święte. "Kto sieje nieprawość, zbiera nieszczęście" (Ks. Przyp. Salomona 22.8a). "Każda mozolna praca przynosi zysk, lecz puste słowa powodują tylko straty" (Ks. Przypowieści Salomona 14.23). "Chcesz się nie bać władzy? Czyń dobrze, a będziesz miał od niej pochwałę" (Rzymian 13.3).
Często, gdy Biblia mówi o przeznaczeniu, jej fragmenty odnoszą się do przeznaczenia ludzi, którzy sami je na siebie ściągnęli: "Wielu [...] postępuje jak wrogowie krzyża Chrystusowego; końcem ich jest zatracenie..." (Filipian 3.18-19). "Taka to jest droga tych, którzy żyją w błędnej pewności siebie" (Psalm 49.14). "Lecz cudzołóżca jest pozbawiony rozsądku: tak postępuje ten, kto własnej zguby szuka" (Ks. Przyp. Salomona 6.32; tłum. Biblia Poznańska). "... Każdy został osądzony według swoich czynów" (Ks. Objawienia 20.13; tłum. Biblia Tysiąclecia).
Grzeszymy, ponieważ tak wybieramy. Nie możemy winić "Losu", przeznaczenia czy Boga. Jakub 1.13-14 mówi, "Niechaj nikt, gdy wystawiony jest na pokusę, nie mówi: Przez Boga jestem kuszony; Bóg bowiem nie jest podatny na pokusy ani sam nikogo nie kusi. Lecz każdy bywa kuszony przez własne pożądliwości, które go pociągają i nęcą."
Co ciekawe, wiele osób, które decydują się zgrzeszyć, jest zirytowanych negatywnymi konsekwencjami swojego grzechu. "To głupota prowadzi człowieka na manowce, a potem jego serce wybucha gniewem na Pana" (Ks. Przyp. Salomona 19.3). To bardzo wnikliwy werset. Gdy człowiek w głupi sposób niszczy swoje życie, może obwiniać za to Boga czy być może "Los”. W ten sposób, trwa w swoim szaleństwie.
Pismo Święte naucza również, że wybieramy wiarę. Często powtarzany jest nakaz w Piśmie Świętym by wierzyć, wskazując, że mamy wybór w tej kwestii. "...Nie bądź bez wiary, lecz wierz..." (Ew. Jana 20.27; zob. także Dz. Apostolskie 16.31; 19.4).
Los i przeznaczenie- suwerenność Boga
Obyśmy nie przyjęli złej koncepcji- nie jesteśmy suwerennymi panami naszego losu. Tylko Bóg jest suwerenny. Jego suwerenną kontrolę nazywamy "opatrznością." On postanowił dać nam wolną wolę i stworzył świat moralny w którym prawo przyczynowo- skutkowe jest rzeczywistością. Ale Bóg jest jedynym Bogiem i nie ma "przypadków" we wszechświecie.
Wszystko wiedzący, wszechpotężny Bóg musiał mieć plan, zatem nie powinno nas dziwić, że Biblia mówi o boskim planie. Plan Boży, skoro należy do Boga, jest święty, mądry i życzliwy. Opatrzność Boga działa, aby wypełnić jego pierwotny plan dla swojego stworzenia.
Bóg mówi w Ks. Izajasza 48.3, "rzeczy przeszłe od dawna zwiastowałem, z moich ust one wyszły i zapowiadałem je, nagle wykonałem to i spełniło się." To, co Bóg ogłasza, to wypełnia (i może to ogłaszać na kilka wieków wprzód!).
Walka z planem Bożym jest bezskuteczna. "Ani mądrość, ani roztropność, ani rada nic nie pomogą wobec Jahwe" (Ks. Przyp. Salomona 21.30; tłum. Biblia Poznańska). To z tego powodu Wieża Babel nigdy nie została ukończona (1 Ks. Mojżeszowa 11.1-9), przeciwnicy Daniela zostali rzuceni lwom (Ks. Daniela 6.24), Jonasz spędził czas w ciele ryby (Ks. Jonasza 1.17) i dlaczego mam kłopoty, kiedy grzeszy.
Nawet jeśli coś nazwaliśmy "zbiegiem okoliczności" czy "losem", to wszystko jest pod kontrolą Boga. "W zanadrzu rzuca się losy, lecz każdy wynik zawsze zależy od Jahwe" (Ks. Przyp. Salomona 16.33; tłum. Biblia Poznańska). Innymi słowy, Bóg jest zaangażowany w rządzenie światem.
Wszystko to, co dzieje się w świecie jest uczynione, aby wypełnić Boży cel. Zło istnieje, ale nie ma mocy by pokrzyżować Bożą opatrzność. Bóg używa nawet grzesznych ludzi dla swoich celów. "Serce króla w ręku Pana jest jak strumienie wód; On je kieruje, dokąd chce" (Ks. Przyp. Salomona 21.1). Bóg działał w sercach Egipcjan (2 Ks. Mojżeszowa 12.36) oraz króla Artakserksesa (Ks. Ezdrasza 7.27), aby wypełnić swój cel. Nawet jeśli zamierzeniem człowieka jest jedynie zło, Bóg nadal może wypełnić swoją wolę, tak jak w przypadku tych, którzy ukrzyżowali Jezusa (Dz. Apostolskie 2.23; 4.27-28).
Boży plan wiąże się z nagrodą dla tych, którzy ufają jemu i obiecuje wywyższyć swoje dzieci. "Lecz głosimy tajemnicę mądrości Bożej, mądrość ukrytą, tę, którą Bóg przed wiekami przeznaczył ku chwale naszej [...] czego ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało, ani serce człowieka nie zdołało pojąć, jak wielkie rzeczy przygotował Bóg tym, którzy Go miłują" (1 Koryntian 2.7-9; tłum. Biblia Tysiąclecia). Zauważ, że słowo 'przeznaczył' zostało użyte w tym fragmencie- a jest to przeznaczenie oparte na naszej miłości do Pana.
Los i przeznaczenie- indywidualny plan
Boża suwerenność obejmuje nawet plan dla życia poszczególnych osób. To jest zilustrowane w Bożym powołaniu dla Jeremiasza- zanim nawet prorok się narodził. "Doszło mnie słowo Pana tej treści: Wybrałem cię sobie, zanim cię utworzyłem w łonie matki, zanim się urodziłeś, poświęciłem cię, na proroka narodów przeznaczyłem cię" (Ks. Jeremiasza 1.4-5).
Dawid również rozpoznał to, że Pan miał dla niego plan. "Oczy twoje widziały czyny moje, W księdze twej zapisane były wszystkie dni przyszłe, Gdy jeszcze żadnego z nich nie było" (Psalm 139.16). Ze względu na tą wiedzę, Dawid poszukiwał szczególnego, Bożego prowadzenia w wielu sytuacjach, takich jak w 1 Ks. Samuela 23.9-12.
Los i przeznaczenie- łącząc wszystko razem
W Dz. Apostolskich 9, Jezus ukazuje się Saulowi z Tarsu z ciekawym stwierdzeniem: "trudno tobie przeciw ościeniowi wierzgać" [co znaczy: daremnie się buntować; zdanie to pojawia się jedynie w trzech wersjach tłumaczeniowych: Biblii Gdańskiej, Biblii Brzeskiej oraz Biblii Jakuba Wujka- informacja od tłumacza; werset 5; Dz. Apostolskie 26.14). Jezus oczywiście miał plan dla Saula, ale Saul (boleśnie) się temu opierał. Korzystanie z wolności wbrew planowi Bożemu może być bolesne.
Później, Jezus mówi Saulowi, że mężczyzna o imieniu Ananiasz przyjdzie go odwiedzić- a później Jezus mówi Ananiaszowi co ma czynić (wersety 11-12)! Oczywiście, Jezus miał również wcześniej ustalony plan dla Ananiasza. Ananiasz nie chciał odwiedzać Saula (wersety 13-14). On mógłby jak Jonasz uciec w przeciwną stronę. Gdyby taki był jego wybór, Bóg miałby dla niego "rybę" przygotowaną, aby go sprowadzić z powrotem. Na szczęście, Ananiasz był posłuszny (werset 17). Korzystanie z wolności, by podążać za Bożym planem, przynosi błogosławieństwo.
Podsumowując, Biblia naucza, że Bóg rządzi. Równocześnie, dał nam wolność aby być jemu posłusznym lub nieposłusznym oraz istnieją pewne sytuacje, które Bóg czyni jedynie w odpowiedzi na modlitwę (Jakuba 4.2).
Bóg błogosławi posłusznym i jest cierpliwy wobec tych, którzy są nieposłuszni, nawet do momentu pozornej swobody. On ma plan dla naszego życia, który wiąże się z naszą radością i jego chwałą zarówno w tym świecie jak i w świecie, który nastąpi. Ci, którzy przyjmują Chrystusa jako Zbawiciela, przyjęli Boży plan (Ew. Jana 14.6). Od tego momentu, podążamy za najlepszym planem Bożym dla nas krok po kroku, modląc się o spełnianie się jego woli (Ew. Mateusza 6.10) oraz unikanie bocznej ścieżki grzechu (Psalm 32.1-11; 119.59; Hebrajczyków 12.1-2).
English
Co mówi Biblia na temat losu/ przeznaczenia?
