Pytanie
Czym jest metaetyka?
Odpowiedź
Istnieją trzy główne działy filozofii etyki. Etyka stosowana jest najbardziej praktyczna - identyfikuje złe i dobre działania w różnych dziedzinach ludzkiego zainteresowania. Etyka normatywna nie odnosi się do konkretnych działań, ale stara się opracować ramy robocze, dzięki którym działania można uznać za etyczne lub nieetyczne. Metaetyka to badanie samej etyki. Zagłębia się w język, naturę, motywację i źródło moralności.
Dwie główne szkoły metaetyki to kognitywizm i nonkognitywizm. Kognitywizm bada język etyki. Stwierdzenie opisujące cechę moralną ("wojna jest zła") ma taką samą strukturę zdania, jak stwierdzenie dotyczące cech fizycznych obiektu ("drzewa są liściaste"). Kognitywizm twierdzi, że to podobieństwo jest ważne, ponieważ stwierdzenia moralne opisują moralne warunki rzeczy (chociaż osąd wyrażony w stwierdzeniu może być błędny - wojna może nie być zła, drzewa mogą stracić liście). Non-kognitywizm utrzymuje, że stwierdzenia moralne nie mogą opisywać prawdziwych cech, ponieważ moralność nie jest rzeczywista. Nie ma prawdy moralnej, do której język mógłby się odnosić. Tak więc, niezależnie od tego, jak bardzo może przypominać opis fizyczny, stwierdzenie moralne może jedynie wyrażać emocje, preferencje lub inny subiektywny punkt widzenia.
Kognitywizm ma dalsze podziały. Biorąc pod uwagę, że język może opisywać rzeczywiste cechy moralne (nawet jeśli te cechy są błędne), jaka jest natura moralności? Czy jest ona obiektywna czy subiektywna? Realizm moralny twierdzi, że moralność jest rzeczywista i obiektywna. Stwierdzenia moralne nie są oparte na opiniach i albo można je sprowadzić do prostego faktu o świecie naturalnym, albo są nam dane przez nadprzyrodzoną istotę lub siłę. Antyrealizm odrzuca tę teorię, twierdząc, że moralność jest zależna od umysłu - otrzymuje wartość w wyniku wyboru umysłu. Umysł ten może być jednostką, jak w indywidualnym subiektywizmie; całym społeczeństwem, jak w relatywizmie kulturowym; lub Bogiem, jak w teorii Boskiego Rozkazu.
Niekognitywizm również daje kilka możliwości. Jeśli stwierdzenia moralne nie komunikują rzeczywistej jakości działania, to czym one są? Emotywizm mówi, że są to emocje lub preferencje. Preskryptywizm mówi, że są one subtelnymi poleceniami, wyrażającymi to, co mówca chce, aby się wydarzyło w odniesieniu do danej sytuacji. Ekspresywizm norm jest podobny do emotywizmu, ale kładzie nacisk na to, że stwierdzenia moralne reprezentują uczucia społeczności. A quasi-realizm uczy, że chociaż stwierdzenia moralne nie wyrażają żadnej rzeczywistej jakości, najlepiej jest udawać, że tak jest.
Istnieje wiele innych argumentów w metaetyce. Co przede wszystkim skłania kogoś do etycznego działania? Czy złożone cechy etyczne, takie jak odwaga, są równie użyteczne jak podstawowe cechy, takie jak dobroć? I jak wiele z rzeczywistości może naprawdę zrozumieć nasz ograniczony intelekt? W którym momencie pragnienie twardych dowodów ustępuje miejsca "wydaje się słuszne"?
Biblia jest bardzo konkretna w kwestii metaetycznego użycia języka. W Księdze Rodzaju 1 Bóg przemówił, a Jego słowa stały się rzeczywistością - nie życzeniem, preferencją czy nadzieją, ale twardą skałą. Nie jesteśmy powołani do wyrażania życzeń, lecz do mówienia prawdy (Przysłów 12:17; Zachariasza 8:16). Bóg stworzył język, by wyrażał fakty.
Oczywiście Biblia równie stanowczo twierdzi, że moralność jest obiektywna. Druga Księga Królewska 17:37 i Ewangelia Mateusza 5:17-18 mówią o trwałości etyki. Bóg daje prawo (Wj 20:1). Nasze myśli są zbyt ograniczone, aby dostrzec lub stworzyć koncepcje etyczne (Izajasza 55:9). Nasze drogi prowadzą jedynie do śmierci (Przysłów 14:12). Nie możemy w pełni wiedzieć, co jest dobre, wywodząc etykę z natury lub intuicji; potrzebujemy Słowa Bożego (2 Tymoteusza 3:16-17).
Używanie samego ludzkiego intelektu do próby określenia natury języka, prawdy i moralności jest daremne. Jak mówi Księga Kaznodziei 12:12-14: "[...] Pisaniu wielu ksiąg nie ma bowiem końca, a rozległe studia mogą męczyć ciało. (13) Słowo na koniec, gdy wszystko już powiedziane: Boga się bój i Jego przykazań przestrzegaj — to odnosi się do każdego człowieka. (14) Gdyż nad każdym czynem Bóg dokona sądu, nad każdą rzeczą skrytą — czy to dobrą, czy złą".
English
Czym jest metaetyka?
