Pytanie
Jak chrześcijanie powinni postrzegać ideę odszkodowań za niewolnictwo?
Odpowiedź
Reparacja to odszkodowanie wypłacane w celu naprawienia wyrządzonej krzywdy. Kwestia reparacji za niewolnictwo jest dość drażliwym tematem. Pojawiają się pytania o moralność zadośćuczynienia, o to, kto powinien je wypłacić, komu, ile i w jakiej formie.
Proponowane zadośćuczynienia za niewolnictwo obejmują akcję afirmatywną, ugody pieniężne, stypendia, zwolnienie z opłat, przeprosiny, uznanie niesprawiedliwości oraz usunięcie pomników i zmianę nazw ulic i budynków. Międzynarodowe reparacje za niewolnictwo polegały głównie na publicznym uznaniu niesprawiedliwości i przeprosinach za zaangażowanie różnych krajów, ale nie na rekompensacie materialnej.
Wielu uważa, że niewolnicy i ich bezpośredni potomkowie zasługują na zadośćuczynienie z powodu złego traktowania, jakiego doświadczyli i tego, jak niewolnictwo ich cofnęło. Ekonomista Robert Browne twierdzi, że celem reparacji powinno być "przywrócenie czarnej społeczności do pozycji ekonomicznej, jaką miałaby, gdyby nie była poddana niewolnictwu i dyskryminacji" (https://defendernetwork.com/news/national/the-case-for-reparations, dostęp 5/16/22).
Niektórzy stosują ideę przywrócenia na skalę międzykontynentalną. W 2001 r. sponsorowana przez ONZ konferencja przeglądowa w Durbanie wydała rezolucję stwierdzającą, że Zachód jest winien reparacje mieszkańcom Afryki z powodu "rasizmu, dyskryminacji rasowej, ksenofobii i związanej z nimi nietolerancji", które spowodował transatlantycki handel niewolnikami (https://www.apa.org/pi/oema/programs/racism/taskforce-statement.pdf, dostęp 5/16/22). W 2002 roku aktywiści wezwali kraje europejskie, które były zaangażowane w handel niewolnikami, do spłaty afrykańskiego długu. W 2013 i 2014 roku kilka krajów karaibskich wezwało Wielką Brytanię i inne kraje, które wcześniej handlowały niewolnikami, do wypłacenia reparacji swoim rządom.
Jeszcze w 2021 r. Wysoka Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka, Michelle Bachelet, stwierdziła: "Środki podjęte w celu rozwiązania problemu przeszłości powinny dążyć do przekształcenia przyszłości. . . . Zadośćuczynienia pomagają promować zaufanie do instytucji i reintegrację społeczną osób, których prawa mogły zostać zlekceważone, zapewniając uznanie ofiar i ocalałych jako posiadaczy praw" (https://www.procon.org/headlines/reparations-for-slavery-top-3-pros-and-cons, dostęp 5/16/22).
Ci, którzy wypowiadają się przeciwko reparacjom za niewolnictwo, często powołują się na fakt, że ci, którzy otrzymali rekompensatę, sami nigdy nie byli niewolnikami. Dziennikarz Kevin Williamson argumentuje: "Ludzie, którym należą się reparacje, od dawna nie żyją; naszym obowiązkiem jest wobec żyjących i przyszłych pokoleń, a ich interesom najlepiej służy wolność i dobrobyt, a nie moralny teatr" (https://www.nationalreview.com/2014/05/case-against-reparations-kevin-d-williamson, dostęp 5/16/22). Ponadto wiele krajów, w tym Wielka Brytania, przeprosiło już za swoją rolę w handlu niewolnikami, wyrażając żal, że kiedykolwiek miało to miejsce.
Powiązanym argumentem przeciwko reparacjom za niewolnictwo jest to, że ci, którzy zapłacą za reparacje - podatnicy - nigdy sami nie byli właścicielami niewolników. Tak więc ludzie, którzy nigdy nie byli właścicielami niewolników, będą płacić pieniądze ludziom, którzy nigdy nie byli niewolnikami, i trudno jest dostrzec, w jaki sposób ma to naprawić niesprawiedliwość niewolnictwa. Czy reparacje pieniężne rzeczywiście rozwiązują problem nierówności rasowych? Jaka kwota pieniędzy mogłaby zrekompensować krzywdy wyrządzone w niewolnictwie?
Biblia nie porusza kwestii wypłacania odszkodowań uwolnionym niewolnikom lub ich potomkom. Koncepcja restytucji była częścią Prawa Mojżeszowego (Wj 22:12; Kpł 6:4-5; Liczb 5:6-7). Ponadto, kiedy dzieci Izraela opuściły Egipt w noc pierwszej Paschy, wydaje się, że Bóg przygotował dla nich zadośćuczynienie: "Izraelici posłuchali też Mojżesza i wyprosili u Egipcjan przedmioty ze srebra i złota oraz szaty. (36) Ponieważ PAN nastawił Egipcjan życzliwie do nich, spełnili oni ich prośbę, a ci złupili Egipt." (Wj 12:35-36). W obu fragmentach osobami płacącymi odszkodowanie byli faktyczni przestępcy, a nie ich krewni, odlegli o pokolenia. Pozostaje jednak faktem, że restytucja, jako zasada, jest sprawiedliwa i wyraźnie nauczana w Biblii.
Biblia naucza również koncepcji osobistej odpowiedzialności. Bóg powiedział: "Dziecko nie będzie współwinne rodzica ani rodzic nie będzie współwinny dziecka. Sprawiedliwość sprawiedliwych będzie im przypisana, a niegodziwość niegodziwców będzie im przypisana" (Ezechiela 18:20; por. Jeremiasza 31:29-30 i Powtórzonego Prawa 24:16). Pan obiecuje "odpłacić każdemu według uczynków jego" (Rzymian 2:6). Każdy z tych fragmentów podkreśla indywidualną winę, a nie winę zbiorową. Pan obarcza indywidualnego grzesznika odpowiedzialnością za jego własne czyny.
Paweł mówi kościołowi, aby "byli jednomyślni, żyli w pokoju" (2 Koryntian 13:11). Inne tłumaczenia mówią: "Dążcie do odnowy" lub "Żyjcie w harmonii". Chrześcijanie są powołani do przywracania relacji i powinni cenić harmonię. Żaden chrześcijanin nie uważa dziś, że niewolnictwo było dobre; wierzący postrzegają je raczej jako ciężki grzech i uznają go za taki. Biblijne wzorce promują restytucję, a chrześcijanie powinni dążyć do uzdrowienia. Z tego powodu większość chrześcijan nie ma zasadniczo problemu z zadośćuczynieniem za niewolnictwo. Debata koncentruje się na konkretnej formie (formach), jakie te reparacje powinny przyjąć - jakie konkretne kroki powinien wprowadzić rząd lub instytucja. Jest to kwestia, którą chrześcijanie powinni rozważać z łaską, mądrością i miłością.
English
Jak chrześcijanie powinni postrzegać ideę odszkodowań za niewolnictwo?
