Pytanie
Co w Biblii oznaczało rozdzieranie szat?
Odpowiedź
Rozdzieranie szat jest starożytną tradycją wśród Żydów i wiąże się z żałobą, smutkiem i stratą. Pierwsza wzmianka o rozdzieraniu szat znajduje się w Księdze Rodzaju. "A gdy Ruben wrócił do studni, a nie było w studni Józefa, rozdarł szaty swoje" (Rdz 37:29). Niedługo później "Jakub rozdarł szaty swoje i włożył wór na biodra, i przez długi czas opłakiwał syna swego." (Rdz 37:34), gdy myślał, że Józef został zabity.
Inne biblijne przykłady mężczyzn, którzy rozdarli swoje ubrania, aby wyrazić ból i smutek, obejmują Dawida, kiedy Saul i Jonatan zostali zabici (2 Samuela 1:11-12); Elizeusza, kiedy Eliasz został zabrany do nieba (2 Królów 2:11-12); Hioba, kiedy został pozbawiony wszystkiego, co posiadał (Hioba 1:20); Jeftego, kiedy dowiedział się o wyniku swojego pochopnego ślubu (Sędziów 11:34-35); Mordocheusza, kiedy dowiedział się o spisku Hamana mającym na celu zniszczenie Żydów (Estery 4:1); Achaba, kiedy Eliasz ogłosił wyrok przeciwko niemu (1 Królów 21:27); oraz Pawła i Barnaby, kiedy mieszkańcy Lystry zaczęli ich czcić (Dzieje Apostolskie 14:14).
Czasami rozdzieraniu szat towarzyszyły inne oznaki pokory i smutku, takie jak golenie głowy (Job 1:20), obrzucanie się popiołem (Job 2:12) i noszenie worka (2 Samuela 3:31).
Były chwile, kiedy ludzie powinni byli rozedrzeć swoje szaty, ale tego nie zrobili. Prorok Jeremiasz otrzymał Słowo Boże dotyczące rychłego sądu nad Judą. Jeremiasz wiernie zapisał proroctwo w zwoju i dostarczył je królowi Jehojakimowi. Król wysłuchał pierwszej części proroctwa, ale potem wziął nóż, pociął zwój na kawałki i spalił go w piecu (Jeremiasza 36:23). Ten bezbożny czyn spotkał się z chłodnym stoicyzmem jego pomocników: "Ale nie przerazili się i nie rozdarli szat ani król, ani jego słudzy, którzy słyszeli wszystkie te słowa," (werset 24). Jeśli kiedykolwiek był czas na rozdzieranie szat, to właśnie wtedy; ale ci ludzie nie bali się Boga, nie mieli wyrzutów sumienia ani przekonania o grzechu.
Interesujące jest to, że arcykapłanowi nie wolno było rozdzierać szat: "A kapłan w gronie swoich braci najwyższy godnością, na którego głowę została wylana oliwa namaszczenia i którego ręce zostały upoważnione przez włożenie na niego świętych szat, nie będzie rozwichrzał włosów głowy swojej ani swoich szat rozdzierał." (Kpł 21:10). Szczególny charakter urzędu najwyższego kapłana nakazywał oddzielenie się od niektórych powszechnych zwyczajów, w tym żałoby.
Rozdzieranie ubrań było w starożytności publicznym i silnym wyrazem żalu. Praktyka ta jest dziś kontynuowana w żydowskiej praktyce keriah. Dzisiejszy rytuał jest mniej spontaniczny i bardziej uregulowany: szata jest rozcinana przez rabina podczas nabożeństwa pogrzebowego, podczas gdy żałobnicy recytują słowa odnoszące się do suwerenności Boga. Jedna z tradycji mówi, że żałobnik musi rozerwać ubranie na sercu - znak złamanego serca.
Ważniejszy od zewnętrznych oznak żalu jest prawdziwy żal za grzech i szczera skrucha serca. Prorok Joel przekazał Boże polecenie: "Rozdzierajcie serca wasze, a nie szaty wasze" (Joel 2:13). Ten, który widzi serce, wymaga czegoś więcej niż zewnętrznego rytuału. Polecenie to zawierało obietnicę: "nawróćcie się do Pana, swojego Boga, gdyż On jest łaskawy i miłosierny, nierychły do gniewu i pełen litości, i żal mu karania! " (Joela 2:13; por. Psalm 34:18).
English
Co w Biblii oznaczało rozdzieranie szat?
