Pytanie
Co to jest Szlachetna Ośmioraka Ścieżka?
Odpowiedź
Szlachetna Ośmioraka Ścieżka jest podstawą praktyki buddyjskiej. Osiem koncepcji zawierających się w Szlachetnej Ośmiorakiej Ścieżce są postawami i zachowaniami jakie buddyści starają się naśladować jako sposób życia zgodnie z Czterema Szlachetnymi Prawdami. Te osiem koncepcji zalicza się do trzech głównych kategorii: Mądrość, Postępowanie i Koncentracja. Zgodnie z Czterema Szlachetnymi Prawdami, całe życie jest cierpieniem wywołanym pragnieniami rzeczy nietrwałych i skoro wszystkie są niestałe- nawet jaźń- jedynym sposobem, aby być wolnym od cierpienia jest porzucenie wszystkich pragnień. Dzieje się to, zgodnie z buddyzmem, poprzez podążanie Ośmioraką Ścieżką.
I chociaż nazwana jest "ścieżką" to te osiem elementów nie są zaplanowane, aby podążać nimi w określonym porządku. Zamiast tego, mają być realizowane jednocześnie, aby porzucić pragnienia i osiągnąć nirwanę. Ośmioraka Ścieżka i sam buddyzm, jest często reprezentowany w formie koła Dharmy, podobnego do steru na statku. Elementami Szlachetnej Ośmiorakiej Ścieżki są właściwy pogląd, właściwa intencja/ postawa, właściwa mowa, właściwe zachowanie, właściwe źródło utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa świadomość oraz właściwa medytacja.
Elementy właściwego poglądu czy właściwej postawy czasem odnoszone są do aspektów mądrości Szlachetnej Ośmiorakiej Ścieżki.
"Właściwy pogląd" ostatecznie oznacza wierzenie w Cztery Szlachetne Prawdy: że życie jest cierpieniem; cierpienie spowodowane jest pragnieniem rzeczy nietrwałych; wszystko jest tymczasowe; i jedynie poprzez podążanie Ośmioraką Ścieżką można wyzbyć się wszystkich pragnień. To również dotyczy świadomości koncepcji odrodzenia (reinkarnacji) oraz prawa karmy. W sensie biblijnym, prawdą jest, że człowiek musi podporządkować się określonej prawdzie, aby zostać zbawionym (Ew. Jana 8.32), ale Biblia nie zgadza się z tym, że szczególna wiedza jest w pewnym sensie aktywną częścią czyjegoś zbawienia (Efezjan 2.8; 1 Koryntian 3.19).
"Właściwa intencja/ postawa" odnosi się do chęci zmiany na lepsze, zgodnie ze Szlachetnymi Prawdami i Ośmioraką Ścieżką. Osoba z właściwą postawą oddaje się wskazaniom buddyzmu i stara się porównać z nim swoje myśli i zachowania. W sensie biblijnym, wierzący powołani są do porównania swojej wiary z postępowaniem według standardów Chrystusa (2 Koryntian 13.5; Rzymian 13.14; Ew. Jana 15.14). Biblia jednak również przyznaje, że to czego chce człowiek, głęboko w środku, nie jest zawsze tym, czego powinien chcieć (Ks. Jeremiasza 17.9). Buddyzm nie przekazuje żadnej wskazówki na to, jak człowiek ma zmienić swoje głębokie pragnienia, aby osiągnąć oświecenie (zobacz 2 Koryntian 10.12).
Takie elementy jak właściwa mowa, właściwe zachowanie czy właściwe źródło utrzymania są często określane jako etyczne aspekty Szlachetnej Ośmiorakiej Ścieżki.
"Właściwa mowa" odnosi się do używania słów w sposób uczciwy, grzeczny i celowy. To oznacza unikanie plotkowania, kłamania czy mowy nienawiści (obelżywego atakowania słownego). Właściwa mowa odnosi się tak samo do słów pisanych jak i mówionych. Jednym z interesujących efektów ubocznych buddyjskiego podejścia do właściwej mowy jest unikanie dyskusji na pewne tematy duchowe lub metafizyczne. Zgodnie z buddyzmem, niektóre pytania związane z rzeczywistością ostateczną nie mają związku z dążeniem do Ośmiorakiej Ścieżki, zatem ich omawianie nie jest "właściwą mową." W sensie biblijnym, powiedziane jest, aby kontrolować własne słowa (Ks. Przypowieści Salomona 10.19) i unikać niepotrzebnych konfliktów (1 Tymoteusza 6.4).
"Właściwe zachowanie" dotyczy unikania czynów takich jak morderstwo, kradzież, cudzołóstwo i tym podobnych. Generalna zasada oceny tego co słuszne w porównaniu z tym co niewłaściwe dotyczy tego, czy dane zachowanie przyniesie czy nie przyniesie bólu innej osobie. Oczywiście, Biblia przedstawia wymagające podejście do etyki zachowania (Ew. Mateusza 7.12; 1 Koryntian 9.27), łącząc zachowanie z postawą w ramach jednego podejścia do moralności i etyki (Ew. Mateusza 5.21-22, 27-28). Standard biblijny odnośnie dobrego czy złego zachowania ostatecznie nie dotyczy tego czy to przynosi ból innej osobie, ale czy przeczy Bożej, świętej naturze.
„Właściwe źródło utrzymania” jest podobne do właściwego zachowania, ale szczególnie koncentruje się na czyimś etycznym działaniu. Zgodnie z tą zasadą nie należy oszukiwać, kłamać ani uczestniczyć w biznesach, które krzywdzą lub wykorzystują ludzi. Ze względu na buddyjskie podejście do życia zwierząt i przemocy, zasada ta wyklucza wszelkie prace związane z ubojem zwierząt, sprzedażą mięsa czy produkcją lub sprzedażą broni. Według Biblii człowiek powinien prowadzić wszystkie dziedziny życia, w tym biznes, z jednakową troską moralną i etyczną (Psalm 44.21; Rzymian 2.16; 2 Koryntian 4.2). Bóg oczekuje również, że będziemy dobrymi szafarzami dóbr przyrody (3 Ks. Mojżeszowa 19.25; 25.2–5, Ks. Habakuka 2.8, 17). Jednak Biblia nie zabrania wykorzystywania zwierząt (Ew. Marka 7:19; 1 Ks. Mojżeszowa 1.28) ani legalnych środków samoobrony (Ew. Łukasza 22.36).
Elementy właściwego wysiłku, właściwej uważności i właściwej medytacji są czasami znane jako aspekty koncentracji Szlachetnej Ośmiorakiej Ścieżki.
"Właściwy wysiłek" wymaga wytrwałości i ostrożności w stosowaniu innych aspektów Ośmiorakiej Ścieżki. Oznacza to chęć unikania pesymistycznego myślenia i negatywnych emocji, takich jak złość. Ponownie ujawnia to problem ludzkiej natury, która jest skłonna do egoizmu i lenistwa. Buddyzm nie przedstawia żadnych szczególnych środków, aby zmienić te aspekty u osoby, która nie potrafi ich zmieniać. Biblia mówi o chęci i zdolności Boga do zmiany ludzkiego serca, nawet gdy jesteśmy oporni (2 Tesaloniczan 3.13; 1 Koryntian 6.11).
„Właściwa uważność” jest podobna do właściwego wysiłku, ale koncentruje się bardziej na wewnętrznych aspektach mentalnych i filozoficznych. Buddyzm zachęca do wysokiego poziomu samoświadomości, ze zwróceniem szczególnej uwagi na to, jak dana osoba reaguje na swoje doświadczenia i środowisko. Ten rodzaj uważności koncentruje się na teraźniejszości, z mniejszym naciskiem na przeszłość lub przyszłość. W sensie biblijnym jesteśmy również powołani do tego, aby strzec naszych myśli i uważać na to, jak nasze otoczenie wpływa na nasze życie duchowe (1 Koryntian 15.33; 6.12).
„Właściwa medytacja” jest podstawową praktyką buddyzmu, obejmującą oddychanie, śpiewanie i inne techniki skupiania się. Celem tego stylu medytacji jest całkowite oczyszczenie umysłu ze wszystkiego poza przedmiotem koncentracji. Ostatecznym wyrazem tej formy medytacji jest samadhi, kiedy osoba przechodzi przez różne poziomy refleksji, aż osiągnie stan całkowitego braku percepcji i odczuwania. To kolejny konflikt z naukami biblijnymi. Biblia pochwala koncepcje medytacji i refleksji (Psalm 1.2; 119.15), ale nie w celu „opróżniania” umysłu [podkreślenie dodane]. Celem rozważania chrześcijańskiego jest raczej skupienie się na prawdzie Słowa Bożego. Według Biblii medytacja to napełnianie umysłu objawionym Słowem Bożym [podkreślenie dodane].
Podsumowując, istnieją pewne punkty zgodności między biblijnym chrześcijaństwem a buddyjską Szlachetną Ośmioraką Ścieżką. Jednak istnieje wiele różnic zarówno fundamentalnych jak i nie do pogodzenia. Według Ośmiorakiej Ścieżki osoba, która nie może sama z siebie spełnić wszystkich aspektów, po prostu nie jest w stanie podążać tą ścieżką. Jego jedyną opcją jest nadzieja, że jego pragnienia, starania i wysiłki same się zmienią. Biblia wyjaśnia, że nie można ufać, że serce człowieka same z siebie szuka dobra (Ks. Jeremiasza 17.9; Rzymian 3.10–12; 7.18–24), ale każde serce może ulec przemianie dzięki więzi z Chrystusem (Rzymian 7.25; Galacjan 3.13).
\
English
Co to jest Szlachetna Ośmioraka Ścieżka?
