ප්‍රශ්නය
ටර්ටූලියන් කවුද?
පිළිතුර
ටර්ටූලියන් සභා ඉතිහාසයේ ලතින් දේවධර්මයේ පියා ලෙස හැඳින්වේ, ඔහු ලතින් භාෂාවෙන් තම කෘති ලිවූ පළමු සභාවේ නායකයා විය. ඔහුගේ බොහෝ ලේඛන කිතුණු ධර්මය පිටතින් හෝ අභ්‍යන්තරයෙන් මිථ්‍යාදෘෂ්ටික හිංසනයන්ට එරෙහිව ආරක්ෂා කිරීම විය. ඔහු මුල් සභාව කෙරෙහි අතිමහත් බලපෑමක් ඇති කළ අතර, එම බලපෑම බොහෝමයක් අද ද දැකිය හැකිය.
ක්‍රි. ව. 145 දී පමණ කාර්තේජ්හි රෝමානු සියයට මුළාදෑණියෙකුට (ශතාධිපතියෙකුට) දාව උපත ලැබූ ක්වින්ටස් සෙප්ට්ටිමූස් ෆොලරන්ස් ටර්ටූලියනුස් ග්‍රීක සහ ලතින් භාෂා පුහුණුව ලබා රෝමයේ නීතිවේදියෙකු බවට පත් වූ අතර එහිදී ක්‍රි. ව. 185 දී පමණ කිතුණු ආගම වැළඳ ගන්නා ලදී. ඔහු කියා සිටියේ සවිඥානික කඩකිරීමකින්, රැඩිකල් ලෙස පරිවර්තනය කිරීමේ ක්‍රියාවකින් තොරව සැබෑ කිතුණු ජීවිතයක් ගැන සිතාගත නොහැකි බවයි. ඔහුගේ පරිවර්තනයට පෙර, ඔහු ලිංගික සල්ලාලකම් සහ පිටියේ ක්‍රීඩා භුක්ති විඳීම ඇතුළුව රෝමානු සමාජයේ සාමාන්‍ය බලපත්‍රවල නියැලී සිටියේය. පිටියේදී ප්‍රාණ පරිත්‍යාගික වූ කිතුණුවන්ගේ සාක්ෂි ඔහුට දැඩි ලෙස බලපෑ අතර, ඔහුගේ පරිවර්තනය එහි ප්‍රතිඵලයක් වන්නට ඇත.
ටර්ටූලියන් උතුරු අප්‍රිකාවේ කාර්තේජ්හි දේවස්ථානයේ ප්‍රෙස්බයිටර්වරයෙකු ලෙස පැවිදි වූ අතර, ඔහුගේ කාලයේ සභාව මුහුණ දෙන ගැටලු ආමන්ත්‍රණය කරමින් පොත් ලිවීමට පටන් ගත්තේය. දේවත්වය පිළිබඳ මිථ්‍යාදෘෂ්ටියකට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ටර්ටූලියන් ප්‍රැක්සස්ට එරෙහිව ලිවීය, එය ප්‍රථම වරට දේවත්වය විස්තර කිරීමට ත්‍රිත්වය යන වචනය භාවිතා කළේය. පියා, පුත්‍රයා සහ ආත්මය ගැන ටර්ටූලියන් පැවසුවේ, “මේ තිදෙනා එක් ද්‍රව්‍යයක් මිස එක් පුද්ගලයෙක් නොවේ” කියායි. ඔහුගේ දීර්ඝතම ග්‍රන්ථය වන මාර්සියන්ට එරෙහිව, කිතුනු සභාට විසින් පරණ ගිවිසුමේ භාවිතය ආරක්ෂා කළ අතර, මිථ්‍යාදෘෂ්ටීන් ප්‍රතික්ෂේප කිරීමට ශුද්ධ ලියවිල්ල භාවිතා කරන ආකාරය නිරූපණය කළේය. ඥානවාදය ඔහුගේ කාලයේ සභාවට විශාල තර්ජනයක් වූ අතර, ඥානවාදීන්ගේ බලපෑම පෙරලා දැමීමට ටර්ටූලියන් අන් සියල්ලන්ට වඩා වැඩි යමක් කළේය.
ටර්ටූලියන් සභාව පීඩාවට පත් වූ සුළුතරයක සිට රෝමානු සමාජයේ ප්‍රධාන බලපෑමක් බවට පරිවර්තනය කිරීමේ ප්‍රධාන ක්‍රීඩකයා විය. ඔහුගේ දේවසේවයේ මුල් අවධියේදී, ඔහු සමාව අයැදීම ලිවීය, එය රාජ්‍යයේ පීඩාවන්ට එරෙහිව සභාව ආරක්ෂා කළ අතර ආගමික නිදහස මිනිසාගේ අත්‍යවශ්‍ය අයිතියක් ලෙස පැහැදිලි කළේය. එක්රැස් වූ මිනිසුන්ට වඩා නිශ්චිත ගොඩනැගිල්ලක් විස්තර කිරීමට සභාව යන වචනය භාවිතා කළ පළමු ලේඛකයා ඔහුය. ඇදහිලිවන්තයන්ගේ විශ්වීය පූජකත්වය ඔහු තහවුරු කළද, පූජකයන් සහ ගිහියන් අතර වෙනසක් ගැන මුලින්ම කතා කළේද ඔහුය.
ඔහු ලතින් කිතුණු ධර්මයේ පියා ලෙස හඳුන්වන අතර ඇතැමුන් රෝමානු කතෝලික සභාවේ වැරදි සම්බන්ධයෙන් ඔහුට දොස් පවරන අතර, ටර්ටූලියන්ගේ බොහෝ ඉගැන්වීම් එම වැරදිවලට එරෙහිව නැගී සිටියි. ටර්ටූලියන් ප්‍රතිපත්තියක් ඉදිරිපත් කළේ සත්‍යය නැති චාරිත්‍ර යනු කාලයාගේ ඇවෑමෙන් සිදු වූ වරදක් පමණක් බවයි. වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, සම්ප්‍රදායට කිසියම් වටිනාකමක් තිබීම සඳහා ශුද්ධ ලියවිල්ලේ පිටුබලය තිබිය යුතුය. බව්තීස්මය සම්බන්ධයෙන්, ඔහු දරුවන් බව්තීස්ම කිරීමට එරෙහිව දැඩි ලෙස ඉගැන්වූයේ ඔවුන් පසුතැවිලි වී විශ්වාස කිරීමට තරම් වයසක නොවූ බැවිනි. ඔහු 1 කොරින්ති 7 හි නිවැරදි අර්ථකථනය ලෙස බ්‍රහ්මචර්යාව වෙනුවෙන් පෙනී සිටි මුල් සභාවේ පියවරුන්ගෙන් කෙනෙකු වුවද, ඔහුම විවාහකයෙකි.
ඔහුගේ ජීවිතයේ පසුකාලීනව, සමහරවිට රෝම රදගුරුවරුන් සමඟ ඇති වූ ආරවුලකින් පසුව, ටර්ටූලියන් මොන්තේනුවාදය පිළිගත්තේය, එය ඔහු සභාවේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටිකයෙකු ලෙස සලකුණු කළේය. එම පියවර නොතකා, ඔහුගේ පෙර ලියවිලි ඔහුගේ සම වයසේ මිතුරන් අතර ජනප්‍රියත්වය සහ වටිනාකම පවත්වා ගෙන ගිය අතර අපගේ දේවධර්මීය උරුමයේ වටිනා කොටසක් ලෙස පවතී. ටර්ටූලියන් යනු ඇදහිල්ලේ අත්‍යවශ්‍ය මූලධර්ම නිර්වචනය කිරීමට සහ ආරක්ෂා කිරීමට දෙවියන්වහන්සේව බොහෝ සෙයින් භාවිතා කළ මිනිසෙක් වන අතර අදටත් ඔහුගේ දේවසේවයෙන් අපි ප්‍රයෝජන ලබමු.
English
ටර්ටූලියන් කවුද?
