Pitanje
Šta je Pravoslavna crkva i u šta veruju pravoslavci?
Odgovor
Pravoslavna crkva nije jedna crkva, već porodica 13 nezavisnih tela koja se nazivaju prema nacijama u kojima su smeštena (Grčka pravoslavna crkva, Ruska pravoslavna crkva…). Ujedinjene su po shvatanju sakramenata, doktrine, liturgije i crkvenog uređenja, ali svaka od njih sama uređuje svoj život.
Starešina svake pravoslavne crkve naziva se patrijarhom. Carigradski patrijarh (sa sedištem u Istanbulu) je ekumenski ili vaseljenski patrijarh. Njegov položaj je približno jednak položaju pape u Rimokatoličkoj crkvi. Ali, nasuprot papi koji se naziva i PRIMUS FILIUS DEI (namesnik Sina Božijeg), carigradski patrijarh je PRIMUS INTER PARES (prvi među jednakima). Carigradski patrijarh uživa naročite počasti, ali nema vlast da utiče na ostalih dvanaest pravoslavnih crkava.
Pravoslavna crkva tvrdi za sebe da je jedina prava Hristova crkva i da njeni koreni sežu do prvih apostola kroz neprekidni lanac apostolskog nasleđivanja. Pravoslavni mislioci polemišu o duhovnom statusu rimokatolika i protestanata, a nekolicina ih još uvek smatra jereticima. Ali, i pravoslavci poput katolika i protestanata veruju u Trojstvo, Bibliju kao reč Božiju, Isusa kao Božijeg Sina i u još mnoge biblijske doktrine. Ipak, doktrinarno su mnogo bliži rimokatolicima nego protestantima.
Nažalost, doktrine o opravdanju verom praktično nema u istoriji i teologiji Pravoslavne crkve. Pravoslavlje stavlja naglasak na theosis (doslovno “oboženje”), postepeni proces u kome hrišćanin sve više postaje nalik Hristu. Ono što mnogi u pravoslavnoj tradiciji ne shvataju je to da je oboženje progresivni rezultat spasenja, a ne traženje spasenja. Ostale karakteristike pravoslavlja koje nisu u skladu s Biblijom su sledeće:
- jednak autoritet crkvene tradicije i Svetog pisma
- pojedincu se ne savetuje da tumači Bibliju van crkvene tradicije
- doživotno devičanstvo Marije
- molitva za mrtve
- krštenje beba tj. zanemarivanje lične odgovornosti i vere u tom činu
- mogućnost spasenja posle smrti
- mogućnost gubitka spasenja.
Iz Pravoslavne crkve potekli su neki od najznačajnijih glasova hrišćanstva. Mnogo pravoslavca danas ima istinsko spasenje u Isusu Hristu iako pravoslavna crkva ne prenosi jasnu poruku Hristovog evanđelja koje nalazimo u Bibliji. Poziv reformista na “samo Pismo, samo veru, samo milost i samo Hrista" ne nalazimo u pravoslavnoj crkvi, a to je ipak najvrednije blago hrišćanstva bez koga se ne može.
English
Šta je Pravoslavna crkva i u šta veruju pravoslavci?
