Pitanje
Šta je biblijska teologija?
Odgovor
Biblijska teologija je proučavanje biblijskih doktrina, poređanih prema hronološkoj i istorijskoj pozadini. Za razliku od sistemske teologije, koja kategoriše doktrinu prema posebnim temama, biblijska teologija pokazuje razvoj Božijeg otkrivenja i njegov tok u istoriji. Biblijska teologija možda teži ka tome da izoluje i izrazi teološka učenja posebnog dela Biblije, kao što su teologija Petoknjižja (prvih pet knjiga Starog zaveta) ili teologija koja se nalazi u Jovanovim poslanicima itd. Ili može da se usredsredi na određeni vremenski period, kao što je teologija u vezi sa godinama ujedinjenog kraljevstva. Druga grana biblijske teologije može da proučava posebnu temu u Bibliji; proučavanje „ostatka", na primer, može da istraži kako je tema uvedena i kako se razvija kroz Bibliju.
Mnogi pripisuju zasluge u vezi sa začecima biblijske teologije J.P. Gableru, nemačkom biblijskom učitelju. Kako je dobio profesuru 1787. godine, Gable je napravio oštru razliku između dogmatske (ili sistemske ili doktrinarne) teologije i biblijske teologije. Za Gablera, biblijska teologija mora da bude, strogo, istorijsko proučavanje onog u šta se verovalo i podučavalo u različitim periodima biblijske istorije, nezavisno od modernih denominacionalnih, doktrinarnih, filozofskih ili kulturoloških razmatranja. Uopšteno gledano, principi za koje se Gabler zalagao bili su ispravni i on je uticao na razvoj biblijske teologije u mnogim narednim godinama.
Međutim, treba reći da ne postoji potpuno objektivno proučavanje Biblije. Svaki tumač unosi određene pretpostavke u svoj zadatak. Ove pristrasnosti imaju značajan uticaj na proces tumačenja Biblije. Kao rezultat toga, biblijska teologija se proverava sa svakim mogućim mišljenjem ili odstupanjem onog što Biblija podučava. Biblijska teologija zavisi potpuno od hermenautike teologa. Metodi koji se koriste prilikom tumačenja Biblije su od suštinske važnosti za biblijsku teologiju. Biblijska teologija jedne osobe ne može da bude bolja od metoda koji ta osoba koristi da bi tumačila Pismo.
Evo osnovne razlike između sistemske i biblijske teologije: sistemska teologija postavlja pitanje: „Šta Biblija u celini govori o anđelima"? Zatim, ispituje svaki odlomak koji se tiče anđeoskih bića, izvlači zaključke i organizuje sve informacije u jednu celinu istine koja se zove „angeologija". Finalni proizvod je, od Postanja do Otkrivenja, potpunost Božije otkrivene istine na tu temu.
Biblijska teologija postavlja pitanje: „Kako se naše razumevanje anđela razvilo tokom biblijske istorije"? Zatim, započinje sa učenjem Petoknjižja o anđelima i pruža Božiji tok otkrivenja o tim bićima kroz celu Bibliju. Uporedo, biblijski teolog donosi zaključke o tome kako se ljudsko razmišljanje o anđelima možda menjalo dok je sve više istine otkrivano. Zaključak ovog proučavanja, je, naravno, razumevanje onog što Biblija ima da kaže o anđelima, ali, takođe, stavlja to saznanje, u kontekst „veće slike" Božijeg celokupnog otkrivenja. Biblijska teologija pomaže da vidimo Bibliju kao ujedinjenu celinu, umesto kao zbirku nepovezanih doktrinarnih tačaka.
English
Šta je biblijska teologija?
