คำถาม
ศาสนาเป็นสาเหตุของสงครามส่วนใหญ่หรือไม่?
คำตอบ
เพื่อความแน่ใจ การต่อสู้รบหลายครั้งในประวัติศาสตร์มีเหตุผลทางศาสนา อย่างเห็นได้ชัด เกี่ยวข้องกับศาสนาที่แตกต่างกันมากมาย ตัวอย่างเช่น ในคริสต์ศาสนา เคยเกิดขึ้น (เพียงบอกชื่อไม่กี่อย่าง):
• สงครามครูเสด – การณรงค์ต่อเนื่องกันจากศตวรรษที่ 11 ถึง 13 พร้อมกับเป้าหมายที่ระบุว่าเพื่อพิชิตดินแดนศักดิ์สิทธิ์อีกครั้งคืนจากผู้รุกรานชาวมุสลิม และมาจนถึงความช่วยเหลือของอาณาจักรไบแซนไทน์
• สงครามศาสนาของฝรั่งเศส--- สงครามต่อเนื่องกันมาในฝรั่งเศสระหว่างศตวรรษที่ 16 ระหว่างชาวคาทอลิกและชาวโปรเตสแตนต์กลุ่มอูเกอโนต์
• สงครามสามสิบปี – เป็นสงครามระหว่างชาวคาทอลิกและชาวโปรเตสแตนท์ในช่วงศตวรรษที่ 17 ที่ซึ่งตอนนี้คือประเทศเยอรมนี
รายการที่จดลำดับนี้ไม่ได้หมายความว่าหมดสิ้นนะ นอกจากนี้ ก็ยังเพิ่มรายการกบฏไท่ผิง และความขัดแย้งในไอร์แลนด์เหนือ ศาสนาคริสต์แน่นอนเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เกิดการต่อสู้กันหลายครั้งในประวัติศาสตร์ 2,000 ปี
ในศาสนาอิสลาม เราเห็นหลักการญิฮาดหรือ "สงครามศักดิ์สิทธิ์" คำว่าญิฮาดแท้จริงแปลว่า "การดิ้นรนสู้" แต่แนวคิดนี้ได้ถูกใช้เพื่อบรรยายการสู้รบเพื่อขยายและปกป้องอาณาเขตของอิสลาม การสงครามที่สืบต่อเนื่องเกือบทั้งหมดเกิดในตะวันออกกลางกว่าครึ่งศตวรรษในอดีต แน่นอนทีเดียวก่อให้เกิดแนวคิดว่าศาสนาเป็นสาเหตุของสงครามหลายครั้ง การโจมตี 11 กันยายนในสหรัฐอเมริกาได้ถูกมองว่าเป็นการญิฮาดกับ "พญาซาตาน" อเมริกา ซึ่งในสายตาของชาวมุสลิมเกือบมีความหมายเหมือนศาสนาคริสต์ ในศาสนายูดาย สงครามต่างๆ เพื่อพิชิตดินแดน ที่บันทึกเหตุการณ์ไว้ในพันธสัญญาเดิม (โดยเฉพาะพระธรรมโยชูวา) ตามพระบัญชาของพระเจ้า สามารถยึดครองดินแดนแห่งพระสัญญา
ประเด็นควรชัดเจนว่า แน่นอนทีเดียวศาสนามีบทบาทส่วนหนึ่งที่เกิดสงครามในประวัติศาสตร์มนุษยชาติ อย่างไรก็ตาม สิ่งนี้พิสูจน์ประเด็นที่นักวิจารณ์ศาสนากล่าวว่า โดยศาสนาเองเป็นสาเหตุของสงครามใช่ไหม คำตอบคือ "ใช่" และ "ไม่ใช่" "ใช่" ในแง่ที่ว่าเป็นสาเหตุอันดับรอง ดูผิวเผินอย่างน้อยศาสนาก็เป็นแรงผลักดันที่อยู่เบื้องหลังการสู้รบกันมาก อย่างไรก็ตาม คำตอบคือ "ไม่ใช่" ในแง่ที่ว่าศาสนาไม่เคยเป็นสาเหตุหลักทำให้เกิดสงคราม
เพื่อแสดงให้เห็นประเด็นนี้ ขอให้เราดูในศตวรรษที่ 20 โดยเรื่องราวทั้งหมด ศตวรรษที่ 20 เป็นหนึ่งในศตวรรษที่นองเลือดที่สุดในประวัติศาสตร์มนุษยชาติ สงครามโลกที่สำคัญสองครั้ง ซึ่งไม่มีส่วนเกี่ยวข้องอะไรกับศาสนา การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวยิว และการปฏิวัติของคอมมิวนิสต์ในรัสเซีย จีน เอเชียตะวันออกเฉียงใต้และคิวบาได้บันทึกเรื่องราวว่ามีคนตายประมาณ 50-70 ล้านคน (ประมาณจนถึง 100 ล้าน) สิ่งหนึ่งที่การสู้รบและการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์เหล่านี้มีเหมือนกัน คือแท้จริงมันเป็นเพราะยึดถืออุดมการณ์โดยธรรมชาติ ไม่ใช่เรื่องศาสนา เราสามารถทำได้ง่าย บันทึกเป็นกรณีว่ามีผู้คนเสียชีวิตในประวัติศาสตร์มนุษยชาติมากเนื่องจากอุดมการณ์มากกว่าศาสนา ลัทธิคอมมิวนิสต์ทำให้จำเป็นต้องปกครองผู้อื่น ลัทธินาซีทำให้จำเป็นต้องกำจัดเผ่าพันธุ์ "ที่ด้อยกว่า" เฉพาะอุดมการณ์ทั้งสองนี้นับจำนวนคนเสียชีวิตได้นับล้านๆ คน และศาสนาไม่มีส่วนเกี่ยวข้องใด ๆ กับมัน ในความเป็นจริง ตามคำนิยามลัทธิคอมมิวนิสต์คือลัทธิอเทวนิยม
ทั้งศาสนาและอุดมการณ์เป็นสาเหตุอันดับรองที่ทำให้เกิดสงคราม อย่างไรก็ตาม สาเหตุหลักของสงครามทั้งหมดคือความบาปจงพิจารณาข้อพระคัมภีร์ต่อไปนี้:
ยากอบ 4:1-3 “อะไรเป็นสาเหตุของสงคราม และอะไรเป็นสาเหตุของการทะเลาะ วิวาทกันในพวกท่าน มิใช่กิเลสตัณหาของท่านหรือ ที่ทำให้ท่านต่อสู้กัน ท่านทั้งหลายอยากได้ แต่ไม่ได้ ท่านก็ฆ่ากัน ท่านโลภแต่ไม่ได้ ท่านก็ทะเลาะและทำสงครามกัน ท่านไม่มีเพราะท่านไม่ได้ขอ ท่านขอและไม่ได้รับ เพราะท่านขอผิด หวังได้ไปเพื่อสนองกิเลสตัณหาของท่าน”
มัทธิว 15:19 “ความคิดชั่วร้าย การฆ่าคน การผิดผัวผิดเมีย การล่วงประเวณี การลักขโมย การเป็นพยานเท็จ การใส่ร้าย ก็ออกมาจากใจ”
เยเรมีย์ 17:9 “จิตใจก็เป็นตัวล่อลวงเหนือกว่าสิ่งใดทั้งหมด มันเสื่อมทรามอย่างร้ายทีเดียว ผู้ใดจะรู้จักใจนั้นเล่า”
ปฐมกาล 6:5 “พระเจ้าทรงเห็นว่าความชั่วช้าของมนุษย์มีมากบนแผ่นดิน และทรงเห็นว่าเค้าความคิดในใจของเขาล้วนเป็นเรื่อง ร้ายเสมอไป”
พระคัมภีร์บอกอะไรที่ยืนยันเปิดเผยเรื่องสาเหตุหลักของสงคราม มันเป็นจิตใจที่ชั่วร้ายของเรา ศาสนาและอุดมการณ์เป็นเพียงหนทางที่เรากระทำความชั่วในใจของเรา ลองคิดดู อย่างที่หลายคนที่เชื่อว่าไม่มีพระเจ้าได้กล่าวไว้ ถ้าหากเราสามารถยกเอา “ความจำเป็นที่นำมาปฏิบัติไม่ได้ในทางศาสนา” ออกไปได้ เราสามารถสร้างสรรสังคมที่สงบสุขกว่านี้ขึ้นได้ เป็นการมีมุมมองที่เข้าใจธรรมชาติของมนุษย์ผิดไป พยานแห่งประวัติศาสตร์มนุษยชาติ คือว่าถ้าเรานำเอาศาสนาออกไป สิ่งอื่นจะเข้ามาแทนที่ และบางสิ่งนั้นไม่เป็นผลเชิงบวก ความจริงก็คือว่า ศาสนาที่เที่ยงแท้ควบคุมอัตราการเติบโตของมนุษยชาติที่ล้มลง หากไม่มีศาสนาละก็ ความชั่วร้ายและความบาปก็จะครอบครองสูงสุด
แม้เราใช้อำนาจโน้มน้าวของศาสนาเที่ยงแท้ คือศาสนาคริสต์ เราก็จะไม่ได้เห็นสันติสุขในยุคปัจจุบันนี้ไม่เคยมีวันใดที่ปราศจากความขัดแย้งไม่ว่าที่แห่งไหนในโลก หนทางเดียวในการเยียวยาสงครามคือเจ้าชายแห่งสันติ พระเยซูคริสต์ เมื่อพระคริสต์เสด็จกลับมาตามที่พระองค์ทรงสัญญาไว้ พระองค์จะทรงปิดยุคปัจจุบันนี้และสถาปนาสันติสุขนิรันดร์:
อิสยาห์ 2:4 “พระองค์ทรงวินิจฉัยระหว่างบรรดาประชาชาติ และจะทรงตัดสินเพื่อชนชาติทั้งหลายเป็นอันมาก และเขาทั้งหลายจะตีดาบของเขาให้เป็นผาลไถนา และหอกของเขาให้เป็นขอลิดประชาชาติจะไม่ยกดาบต่อสู้กันอีก เขาจะไม่ศึกษายุทธศาสตร์อีกต่อไป”
English
ศาสนาเป็นสาเหตุของสงครามส่วนใหญ่หรือไม่?
