Soru
Eski Antlaşma’yı Neden Çalışmalıyız?
Kutsal Kitap devam eden bir vahiydir. Eğer herhangi iyi bir kitabın ilk kısmını atlayarak okuyup bitirmeye çalışırsanız, karakterleri, olay örgüsünü ve sonunu anlamakta zorluk çekersiniz. Aynı şekilde, Yeni Antlaşma da ancak, Eski Antlaşma’nın olayları, karakterleri, yasaları, kurban sistemi, antlaşmaları ve vaatlerinin temeli üzerine kurulmuş olarak görüldüğünde tamamen anlaşılır. Eğer sadece Yeni Antlaşma’ya (İncil’e) sahip olsaydık, müjdelere gelir ve Yahudiler’in neden bir Mesih (Kurtarıcı bir Kral) beklediklerini bilmezdik. Eski Antlaşma olmadan bu Mesih’in neden geldiğini (bkz. Yeşaya 53) anlamazdık; Nasıralı İsa’yı Kendisi hakkında verilen birçok ayrıntılı peygamberlik aracılığıyla Mesih olarak tanımlayamazdık. Örneğin, doğum yeri (Mika 5:2); ölüm biçimi (Mezmur 22, özellikle 1,7-8, 14-18 ayetler; Mezmur 69:21, vb.), dirilişi (Mezmur 16:10) ve hizmeti hakkında daha birçok başka ayrıntı (Yeşaya 52:13, 9:2, vb.) gibi.
Eski Antlaşma olmadan, İncil’de kısaca sözü edilen Yahudi adetlerini anlamazdık. Ferisiler’in Tanrı’nın Yasası’na kendi geleneklerini ekleyerek onu saptırışlarını anlamazdık. İsa’nın tapınağın avlusunu temizlerken neden o kadar kızdığını anlayamazdık. Mesih’in (hem insan, hem de cinlerden oluşan) düşmanlarına verdiği birçok yanıtta yer alan bilgeliği kendimizin de kullanabileceğimizi anlayamazdık.
Eski Antlaşma olmadan, Kutsal Kitap insanların değil ancak Tanrı’nın Sözü ise gerçekleşebilecek olan sayısız ayrıntılı peygamberliği kaçırırdık (bakınız büyük ve küçük peygamberler) (örneğin, Daniel 7 ve sonraki bölümler). Bu peygamberlikler, ulusların yükseliş ve düşüşleri, nasıl düşecekleri, yeniden yükselip yükselmeyecekleri, bundan sonra hangi güçlerin yükseleceği, büyük oyuncuların kimler olacağı (Koreş, Büyük İskender vb.) ve bu oyuncular öldükten sonra krallıklarına neler olacağı hakkında kesin ayrıntılar verirler. Bu ayrıntılı peygamberlikler o kadar doğrudur ki şüpheciler, bunların olaylardan sonra yazılmış olduğunu söyleyerek suçlamada bulunurlar.
Eski Antlaşma aynı zamanda birçok hatalı karakterinin yaşamı aracılığıyla bizim için birçok ders içerir. Onların yaşamlarını gözlemleyerek daha sonra büyük şeylerde sadık olabilmek için (Daniel 6) küçük şeylerde ödün vermeden (Daniel 1) ne olursa olsun Tanrı’ya güvenmeye teşvik ediliriz (Daniel 3). Suçu başkalarına atmak yerine, günahı erkenden ve içtenlikle itiraf etmenin en iyi şey olduğunu öğrenebiliriz (1 Samuel 15). Günahla oynamamayı öğrenebiliriz çünkü günahımız ortaya çıkar ve günahın ısırığı öldürücüdür (Bkz. Hakimler 13-16). Bu hayatta Tanrı’nın vaat edilen diyar yaşamını ve gelecek olan hayatta da O’nun cennetini yaşamak istiyorsak (Çölde Sayım 13) Tanrı’ya güvenmemiz (ve itaat etmemiz) gerektiğini öğrenebiliriz. Eğer günah işlemeyi düşünüyorsak, kendimizi onu işlemeye hazırladığımızı öğreniriz (Yaratılış 3; Yeşu 6-7). Günahımızın sadece kendimiz için değil, etrafımızdaki sevdiklerimiz için de sonuçları olduğunu ve aynı şekilde iyi davranışlarımızın da sadece bizi değil etrafımızdakileri de ödüllendirdiğini öğreniriz (Yaratılış 3; Mısır’dan Çıkış 20:5-6).
Eski Antlaşma aynı zamanda, Yeni Antlaşma’dan çok daha büyük ölçüde bilgelik sözleri içerir. Bunların birçoğu Mezmurlar ve Süleyman’ın Özdeyişleri’nde yer alır. Bu bilgelik sözleri öğretmenlerimden nasıl daha bilge olabileceğimi, çeşitli günahların insanı nereye götüreceğini (yemin sakladığı kancayı görmemize yardım ederler) ve bu dünyada bizi bekleyen başarıların neler olduğunu (hiçbir şey!) gösterir. Akılsız biri (yani ahlaksal bakımdan akılsız biri) olduğumu nasıl görebilirim? Bunu yapmaya hiç uğraşmadan insanların canını farkında olmadan nasıl sıkabilirim? Kalıcı başarının kapılarını nasıl açabilirim? Yaşamın anlamını nasıl bulabilirim? Yine, öğrenmeyi gerçekten isteyen birisi tarafından bulunmayı bekleyen çok şey vardır.
Eski Antlaşma olmadan, bütün türlerin (Tanrı tarafından gerçek altı gün içinde özel olarak yaratılmış olmak yerine) milyonlarca yıl boyunca evrim tarafından yaratıldığına inanıldığı toplumumuzun belli grupları rencide etmemeye özen gösteren usul ve davranış sapkınlıklarının hatasına karşı durmak için bir temelimiz olmaz. Evliliğin ve aile biriminin, Tanrı tarafından Tanrı yolunda yürüyen çocuklar yetiştirmek ve başka türlü olsa kullanılıp suiistimal edilecek olanların (çoğu kez kadınlar ve çocuklar) korunması amacıyla tasarlanan bir kuruluş olmak yerine, evrim geçirmekte olan bir yapı olduğu ve toplum değiştikçe onun da değişmesi gerektiği yalanına inanırız.
Eski Antlaşma olmadan, Tanrı’nın Yahudi ulusu için daha hâlâ yerine getirecek olduğu vaatlerini anlamayız. Bunun sonucu olarak Sıkıntı dönemini doğru bir biçimde, Tanrı’nın Kendisini ilk gelişinde reddetmiş ama ikinci gelişinde kabul edecek olan Yahudi ulusunda kesin bir şekilde etkin olacağı yedi yıllık bir dönem olarak görmezler. Mesih’in gelecekteki 1000 yıllık egemenliğinin Yahudiler’e verdiği vaatlerle nasıl uyuştuğunu ve Yahudi olmayanların da bu vaatlere nasıl ortak olduklarını anlamayız. Kutsal Kitap’ın sonunun Kutsal Kitap’ın başlangıcında yarım kalan işi nasıl sonlandıracağını, Tanrı’nın bu dünyayı özgün olarak yaratmış olduğu cennete nasıl geri dönüştüreceğini ve O’nunla Aden Bahçesi’ndeymiş gibi yakın bir ilişkinin tadını nasıl çıkartacağımızı göremeyiz.
Özet olarak Eski Antlaşma, Eski Antlaşma karakterlerinin yaşamlarında kendimizi görmemize izin veren bir aynadır ve onların yaşamlarından dersler almamıza yardım eder. Tanrı’nın kim olduğu ve yaratmış olduğu harikalar ve gerçekleştirdiği kurtuluş üzerine epey çok ışık tutar. Zulüm gören ya da sıkıntıda olanlara bol bol teselli verir (bkz. Özellikle Mezmurlar). Kutsal Kitap’ın kutsal kitaplar arasında neden eşsiz benzersiz olduğunu tekrar tekrar yerine gelen peygamberlikler aracılığıyla ortaya koyar; sadece Kutsal Kitap iddia ettiği şey, yani esinlendirilmiş Tanrı Sözü olduğunu kanıtlayabilir. Yazılarında Mesih hakkında sayfa sayfa bilgiler yer alır. İncil’de sözü edilen ya da aktarılanlardan çok daha fazla bilgelik içerir. Kısaca, eğer henüz onun sayfalarının derinliklerine dalmadıysanız, Tanrı’nın size bildirmek istediklerinin birçoğunu kaçırıyorsunuz demektir. Onu okudukça, hemen anlamadığınız birçok şey olacak ama anlayacağınız ve öğreneceğiniz birçok şey de olacak. Tanrı’dan size daha çok şey öğretmesini isteyerek onu etüt etmeye devam ettikçe, cevher çıkartma çabalarınız daha da parlak hazinelerle ödüllendirilecektir.
English
Eski Antlaşma’yı neden etüt etmeliyiz?
