Soru
Redaksiyon eleştiri ve daha yüksek eleştiri nelerdir?
Yanıt
Redaksiyon eleştiri ve daha yüksek eleştiri, Kutsal Kitap eleştirisinin birçok biçiminden sadece iki tanesidir. Amaçları, Kutsal Yazılar’ı araştırıp yazarlarının kimler olduğu, tarihsellikleri ve yazılma tarihleri konularında değerlendirmelerde bulunmaktır. Bu yöntemlerin çoğu Kutsal Kitap metnini yok etme çabalarına dönüşür.
Kutsal Kitap eleştirisi, yüksek ve alçak eleştiri olmak üzere iki ana biçime ayrılabilir. Alçak eleştiri, artık özgün yazılar elimizde olmadığından metnin özgün sözcüklerini bulma çabasıdır. Yüksek eleştiri, metnin gerçekliğini ele alır. “Bu metin gerçekten ne zaman yazılmıştı? Bu metni aslında kim yazdı?” gibi sorular sorar.
Bu kamplardaki birçok eleştirmen, Kutsal Yazılar’ın esinine inanmaz ve bu yüzden de bu soruları, Kutsal Ruh’un Kutsal Yazılarımız’ın yazarların yaşamlarındaki işini yok etmek için kullanır. Eski Antlaşmamız’ın sadece sözlü geleneklerin bir derlemesi olduğuna ve aslında İsrail İ.Ö. 586 yılında Babil’e sürgüne götürülene dek yazılmadığına inanırlar.
Tabii ki, Kutsal Yazılarda, Yasa’yı ve Eski Antlaşma’nın (Tevrat adı verilen) ilk beş kitabını Musa’nın yazdığını görebiliriz. Eğer bu kitaplar gerçekten Musa tarafından değil de, İsrail ulusu kurulduktan çok uzun yıllar sonra yazıldıysa, bu eleştirmenler yazılanların doğru olmadığını iddia edebilir ve böylece Tanrı Sözü’nün yetkisini yok edebilirler. Ama bu doğru değildir. (Tevrat’ı Musa’nın yazdığının kanıtları konusu için belgesel hipotez ve JEDP teorisi konularındaki makalelerimizi okuyun.) Redaksiyon eleştirisi, Müjde yazarlarının aslında Müjdeler’i doğrudan yazan kişiler değil, sadece sözlü geleneklerin son derleyicileri oldukları düşüncesidir. Redaksiyon eleştirisi görüşünü savunan bir eleştirmen, araştırma amaçlarının yazarın gelenekler ve Hristiyanlık içindeki diğer yazılı malzemeler arasından seçim ve derlemesinin ardındaki “teolojik motivasyonu” bulma olduğunu söyler.
Bütün bu Kutsal Kitap eleştirisi biçimlerinde, bazı eleştirmenlerin Tanrı Sözü’nün doğru, güvenilir bir yazılı belgesini oluşturulmasından Kutsal Ruh’un işini ayırma çabası görmekteyiz. Kutsal Yazılar’ın yazarları Kutsal Yazılar’ın nasıl oluştuğunu açıklamıştır: “Kutsal Yazılar'ın tümü Tanrı esinlemesidir ve öğretmek, azarlamak, yola getirmek, doğruluk konusunda eğitmek için yararlıdır” (2 Timoteos 3:16). Kaydedilmesini istediği sözleri insanlara veren Tanrı’dır. Elçi Petrus, “Öncelikle şunu bilin ki, Kutsal Yazılar'daki hiçbir peygamberlik sözü kimsenin özel yorumu değildir. Çünkü hiçbir peygamberlik sözü insan isteğinden kaynaklanmadı” diye yazmıştır (2 Petrus 1:20, 21). Petrus burada, bu yazıların insanların akıllarında oluşturulmadıklarını, sadece bir şeyler yazmak isteyen insanlar tarafından yazılmadıklarını söylemektedir. Petrus sözlerine şöyle devam eder: "Kutsal Ruh tarafından yöneltilen insanlar Tanrı'nın sözlerini ilettiler" (2 Petrus 1:21). Kutsal Ruh yazmalarını istediği şeyleri onlara söylemiştir. Tanrı’nın sahne arkasından insanlara neyi kaydedecekleri hakkında yol gösterdiğini bilebileceğimiz için Kutsal Yazılar’ın gerçekliğini eleştirmeye gerek yoktur.
Kutsal Yazılar’ın doğruluğuyla ilgili olarak bir ayet daha ilginç olabilir. “Ama Baba'nın benim adımla göndereceği Yardımcı, Kutsal Ruh, size her şeyi öğretecek, BÜTÜN SÖYLEDİKLERİMİ SİZE HATIRLATACAK" (Yuhanna 14:26). İsa burada öğrencilerine çok yakında aralarından ayrılacağını ama Kutsal Ruh’un onların bunları daha sonra kaydedebilmesi için Kendisinin yeryüzündeyken öğrettiklerini hatırlamalarına yardım edeceğini söylemektedir. Kutsal Yazılar’ın yazarlarının ve korunmasının ardında Tanrı vardı.
English
Redaksiyon eleştiri ve daha yüksek eleştiri nelerdir?
